Συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς: Ανταλλαγή ομήρων με παλαιστίνιους κρατούμενους

09:30 18/1/2025 - Πηγή: Attiki Press

Η ισραηλινή κυβέρνηση ενέκρινε σήμερα το πρωί τη συμφωνία εκεχειρίας με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, η οποία πρόκειται να τεθεί σε ισχύ αύριο Κυριακή, όταν θα απελευθερωθούν και οι πρώτοι Ισραηλινοί όμηροι με αντάλλαγμα Παλαιστινίους κρατούμενους. Η συμφωνία, που ανακοινώθηκε αρχικά την Τετάρτη από το Κατάρ και τις ΗΠΑ,

στοχεύει να οδηγήσει «στον οριστικό τερματισμό του πολέμου», ο οποίος εδώ και περισσότερους από 15 μήνες έχει προκαλέσει δεκάδες χιλιάδες θύματα στη Λωρίδα της Γάζας, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό του Κατάρ Μοχάμεντ μπιν Αμπντελράχμαν αλ Θάνι. Ωστόσο, εν αναμονή της έναρξης της εκεχειρίας, η οποία έχει οριστεί για την Κυριακή, παραμονή της ορκωμοσίας του νεοκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο ισραηλινός στρατός συνέχισε τις αεροπορικές του επιθέσεις στον παλαιστινιακό θύλακα, προκαλώντας πάνω από 100 νεκρούς από την Τετάρτη, σύμφωνα με την παλαιστινιακή πολιτική προστασία. Το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε τη συμφωνία σήμερα το πρωί, παρά την αντίθεση ακροδεξιών υπουργών. Η εκεχειρία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ την Κυριακή, αλλά η ισραηλινή κυβέρνηση δεν διευκρίνισε την ακριβή ώρα.

Η Χαμάς έχει ήδη ανακοινώσει ότι εγκρίνει τους όρους της συμφωνίας και δεσμεύθηκε να τους σεβαστεί. Στην εισήγησή του υπέρ της συμφωνίας το ισραηλινό συμβούλιο ασφαλείας ανέφερε ότι, «αφού εξέτασε όλες τις πολιτικές ανθρωπιστικές πτυχές και τις πτυχές ασφαλείας της προτεινόμενης συμφωνίας», εκτίμησε πως αυτή στηρίζει «την επίτευξη των στόχων του πολέμου». Η συμφωνία προβλέπει μια πρώτη φάση διάρκειας έξι εβδομάδων στη διάρκεια της οποίας θα αφεθούν ελεύθεροι 33 όμηροι που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας από τις 7 Οκτωβρίου 2023. Σε αντάλλαγμα το Ισραήλ θα απελευθερώσει 737 Παλαιστίνιους κρατούμενους, ανακοίνωσε το υπουργείο Δικαιοσύνης, διευκρινίζοντας ότι η απελευθέρωσή τους δεν θα πραγματοποιηθεί πριν από τις 16:00 την Κυριακή (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας). Ανάμεσα στους κρατούμενους που θα απελευθερωθούν είναι ο Ζακαρία Ζουμπέιντι, υπεύθυνος για πολλές επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών πολιτών και πρώην επικεφαλής των Ταξιαρχιών Μαρτύρων αλ Άκσα, της ένοπλης πτέρυγας της Φάταχ, ο οποίος είχε αποδράσει από ισραηλινή φυλακή το 2021.

Στη διάρκεια της πρώτης φάσης θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τον οριστικό τερματισμό των εχθροπραξιών. Οι πρώτες απελευθερώσεις ομήρων αναμένονται αύριο Κυριακή, ανακοίνωσε η ισραηλινή κυβέρνηση. Σύμφωνα με Ισραηλινό αξιωματικό του στρατού, έχουν δημιουργηθεί τρία σημεία υποδοχής στα σύνορα με τη Γάζα, απ’ όπου οι όμηροι, τους οποίους θα αναλάβουν γιατροί, θα διακομιστούν σε νοσοκομεία. Σύμφωνα με δύο πηγές που πρόσκεινται στη Χαμάς, στην πρώτη ομάδα αναμένεται να περιλαμβάνονται και τρεις Ισραηλινές. Οι ισραηλινές αρχές ανακοίνωσαν χθες Παρασκευή τον κατάλογο με τους 95 Παλαιστίνιους κρατούμενους που θα απελευθερωθούν την Κυριακή, στην πλειονότητά τους γυναίκες και ανήλικοι, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν συλληφθεί μετά τις 7 Οκτωβρίου. Ανέφεραν εξάλλου ότι έχουν λάβει μέτρα για να «αποτρέψουν οποιαδήποτε δημόσια εκδήλωση χαράς» μετά την αποφυλάκισή τους.

Δύο Γαλλοϊσραηλινοί –ο Οφέρ Καλντερόν, 54 ετών, και ο Οχάντ Γιαλομί, 50 ετών– περιλαμβάνονται στη λίστα με τους 33 πρώτους ομήρους που θα απελευθερωθούν, σύμφωνα με το Παρίσι. Και οι δύο είχαν απαχθεί από το κιμπούτς Νίρ Οζ μαζί με πολλά από τα παιδιά τους, τα οποία απελευθερώθηκαν στη διάρκεια της πρώτης εκεχειρίας, τον Νοέμβριο του 2023. «Είναι η στιγμή που περιμέναμε (…), ελπίζω πραγματικά να δούμε τον παππού μου να επιστρέφει σπίτι, όρθιος, ζωντανός», δήλωσε την Παρασκευή από το Τελ Αβίβ ο Ντανιέλ Λιφσίτζ, εγγονός του Οντέντ Λιφσίτζ, 84 ετών, ο οποίος κρατήθηκε όμηρος επίσης στο Νίρ Οζ. Προτού καν τεθεί σε ισχύ η εκεχειρία Παλαιστίνιοι εκτοπισμένοι που διώχθηκαν από τις βόμβες και τις μάχες ετοιμάζονται να επιστρέψουν στα σπίτια τους. «Θα (… ) βγάλω τα συντρίμμια από το σπίτι και θα τοποθετήσω τη σκηνή μου πάνω από τα ερείπια», δήλωσε η Ουμ Χαλίλ Μπακρ εκτοπισμένη στο Νουσεϊράτ. «Ξέρουμε ότι θα κάνει κρύο και δεν θα έχουμε κουβέρτες για να κοιμηθούμε, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι να επιστρέψουμε στη γη μας», πρόσθεσε αυτή η μητέρα δέκα παιδιών.

Πολλοί «θα βρουν τη γειτονιά τους εντελώς κατεστραμμένη» χωρίς καμία βασική υπηρεσία, προειδοποίησε ο Μοχάμεντ Χατίμπ της οργάνωσης Medical Aid for Palestine που βρίσκεται στη Γάζα. «Ο πόνος θα συνεχιστεί (…), αλλά τουλάχιστον υπάρχει ελπίδα», πρόσθεσε, την ώρα που οι ανθρωπιστικές οργανώσεις εκτιμούν ότι θα αντιμετωπίσουν σοβαρά εμπόδια στην προσπάθειά τους να προσφέρουν βοήθεια στους Παλαιστίνιους της Γάζας. Ο πόλεμος, που έχει προκαλέσει στη Γάζα επίπεδα καταστροφών «πρωτοφανή στην πρόσφατη ιστορία», σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ξεκίνησε την 7η Οκτωβρίου 2023 με την επίθεση της Χαμάς στο ισραηλινό έδαφος. Από την επίθεση έχασαν τη ζωή τους 1.210 Ισραηλινοί, κυρίως πολίτες, σύμφωνα με καταμέτρηση του AFP που βασίζεται σε επίσημα ισραηλινά στοιχεία. Από τους 251 ανθρώπους που απήχθησαν από τη Χαμάς, οι 94 παραμένουν όμηροι στη Γάζα, εκ των οποίων 34 είναι νεκροί, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό.

Τουλάχιστον 46.876 άνθρωποι, κυρίως άμαχοι, έχουν σκοτωθεί από τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς τα οποία θεωρούνται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ. Η συμφωνία, αποτέλεσμα σκληρών διαπραγματεύσεων, προχώρησε ενόψει της επιστροφής τη Δευτέρα του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Εκτός από τις πρώτες απελευθερώσεις ομήρων, η πρώτη φάση περιλαμβάνει, σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, «πλήρη κατάπαυση του πυρός», την αποχώρηση του Ισραήλ από τις πυκνοκατοικημένες περιοχές της Γάζας και την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας που εισέρχεται στον θύλακα.

Η δεύτερη φάση θα επιτρέψει την απελευθέρωση των τελευταίων ομήρων, πριν την τρίτη και τελευταία φάση που αφορά την ανασυγκρότηση της Γάζας και την επιστροφή των σορών των ομήρων που πέθαναν. Στη διάρκεια της πρώτης φάσης θα γίνουν οι διαπραγματεύσεις για τους όρους της δεύτερης, δηλαδή για «τον οριστικό τερματισμό του πολέμου», επεσήμανε ο αλ Θάνι. Χθες Παρασκευή μεσολαβητές από την Αίγυπτο, το Κατάρ, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια κοινή αίθουσα επιχειρήσεων στο Κάιρο προκειμένου να «εξασφαλίσουν τον αποτελεσματικό συντονισμό», την τήρηση των όρων της εκεχειρίας, αλλά και για να διευκολύνουν την είσοδο στη Γάζα 600 φορτηγών ανθρωπιστικής βοήθειας καθημερινά, όπως δήλωσε αιγυπτιακή πηγή στο al Qahera News.

Η Λωρίδα της Γάζας – στην οποία το Ισραήλ έχει επιβάλει αποκλεισμό ήδη από το 2007– έχει ισοπεδωθεί από τον πόλεμο και σχεδόν το σύνολο των 2,4 εκατομμυρίων κατοίκων της έχει εκτοπιστεί τουλάχιστον μία φορά. Η κατάπαυση του πυρός δεν διευκρινίζει ποιος θα αναλάβει τη διακυβέρνηση της Γάζας, όπου η Χαμάς βρίσκεται στην εξουσία από το 2007. Η Παλαιστινιακή Αρχή, αντίπαλος του ισλαμιστικού κινήματος, είναι έτοιμη να «αναλάβει πλήρως τις ευθύνες της» στη Γάζα, δήλωσε χθες Παρασκευή ο πρόεδρός της Μαχμούντ Αμπάς, στην πρώτη του δήλωση μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας. Αν και έχει αποδυναμωθεί σημαντικά, η Χαμάς δεν έχει εξουδετερωθεί, εκτιμούν οι ειδικοί, παρά τον στόχο που είχε θέσει ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου.