Τα θαλάσσια κήτη μεγαλύτερα σε μέγεθος με το πέρασμα του χρόνου

14:11 21/2/2015 - Πηγή: Attiki Press

Τα πλάσματα που ζουν στις θάλασσες του πλανήτη μας τείνουν να γίνουν ολοένα μεγαλύτερα κατά μέσο όρο, από τότε που τα ζώα εξαπλώθηκαν στη Γη μετά τη λεγόμενη «Κάμβρια» έκρηξη πριν από περίπου 550 εκατομμύρια χρόνια. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που ανέλυσε τις διαχρονικές τάσεις στην τωρινή και στην παρελθούσα θαλάσσια ζωή.

Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι τα σημερινά μεγαλύτερα ζώα

είναι μεγαλύτερα από ό,τι τα μεγαλύτερα ζώα κατά την πρώτη περίοδο εμφάνισης της ζωής (αν και ενδιάμεσα έχουν υπάρξει μεγαλύτερα ζώα από ό,τι σήμερα, όπως οι δεινόσαυροι). Η νέα μελέτη για πρώτη φορά επιβεβαιώνει κάτι που ήταν αβέβαιο έως τώρα, ότι στην εξέλιξη των ζώων υπάρχει μια γενική τάση: το μέσο ζώο γίνεται σταδιακά μεγαλύτερο.

Αυτό σημαίνει πως η εξελικτική διαδικασία δεν είναι τυχαία, αλλά έχει μια κατευθυντικότητα, τουλάχιστον όσον αφορά το μέγεθος των έμβιων οργανισμών. Παραμένει ερωτηματικό σε ποιο βαθμό ισχύει κάτι ανάλογο και σε άλλα χαρακτηριστικά των ζώων, πέρα από το μέγεθός τους.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Νοέλ Χάϊμ του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Ρόιτερς, υπολόγισαν ότι, από τότε που υπάρχει ζωή στους ωκεανούς, το μέσο μέγεθος των θαλάσσιων ζώων έχει αυξηθεί κατά 150 φορές στη διάρκεια μισού δισεκατομμυρίου ετών. Αυτή η αύξηση του μεγέθους αποδίδεται κυρίως στο ότι το μεγαλύτερο μέγεθος βοηθάει τα ζώα να τα βγάζουν καλύτερα πέρα στο υδάτινο περιβάλλον τους.

Το σημερινό μεγαλύτερο πλάσμα των θαλασσών, η γαλάζια φάλαινα, που έχει μήκος περίπου 30 μέτρων, είναι τουλάχιστον 100.000 φορές μεγαλύτερη από το μεγαλύτερο θαλάσσιο ζώο της Κάμβριας περιόδου. Η ανακάλυψη επιβεβαιώνει τον παλαιότερο «Κανόνα του Κόουπ», μία βιολογική θεωρία του αμερικανού παλαιοντολόγου του 19ου αιώνα Έντουαρντ Ντρίνκερ Κόουπ ότι η φυσική επιλογή οδηγεί σταδιακά σε ζώα με μεγαλύτερο μέγεθος. Πάντως ο κανόνας αυτός έχει εξαιρέσεις, αφού π.χ. τα σημερινά πουλιά εξελίχθηκαν από τους πολύ μεγαλύτερους δεινόσαυρους.

Η πολυπληθής ερευνητική ομάδα υπό τον Νοέλ Χάιμ ανέλυσε στοιχεία για 17.208 ομάδες θαλασσίων ειδών (γένη) ζώων, δηλαδή σχεδόν το 75% όλων των θαλασσίων γενών και τουλάχιστον το 60% όλων ανεξαιρέτως των γενών ζώων που έζησαν ποτέ. Η ανάλυση αποκάλυψε μια σαφή τάση για τη διαχρονική αύξηση του μεγέθους. Αυτό πάντως, όπως επεσήμαναν οι επιστήμονες, δεν σημαίνει ότι κάθε ξεχωριστό ζώο γίνεται ολοένα μεγαλύτερο με το πέρασμα του χρόνου.

Το μεγαλύτερο μέγεθος παρέχει διάφορα εξελικτικά πλεονεκτήματα, καθώς έτσι ένα ζώο μπορεί να κινηθεί ταχύτερα, να σκάψει πιο βαθιά στο χώμα ή στον βυθό, να βρει πιο εύκολα τροφή ή, αντίστροφα, να γίνει πιο δύσκολα τροφή ενός άλλου ζώου κ.α.

Στην περίπτωση των ωκεανών, όταν ορισμένα ζώα της ξηράς, όπως τα ερπετά και μερικά θηλαστικά, επέστρεψαν στο νερό, το μέγεθός τους αυξήθηκε στη συνέχεια. Άλλωστε, το μεγαλύτερο πλάσμα των θαλασσών σήμερα, οι φάλαινες, είναι ένα θηλαστικό, που κάποτε ζούσε έξω από το νερό. Οι θαλάσσιοι οργανισμοί που εισπνέουν οξυγόνο, μπορούν να μεγαλώσουν περισσότερο.