Το κλασσικό δεν εξαφανίζεται

17:22 3/4/2015 - Πηγή: Attiki Press

Δυνατές ταινίες έχουμε αυτήν την εβδομάδα στους κινηματογράφους, με τους συγγραφείς απ’ τη βόρεια Ευρώπη να τραβάνε τα βλέμματα!

από την Αγγελική Γκαλμπένη

Στις παρακάτω ταινίες αξίζει όσο τίποτα άλλο να απολαύσετε την σπουδαία σκηνοθεσία του Μόλαντ στο «Με σειρά εξαφάνισης»! Το «Δεσποινίς Τζούλια» είναι ένα κλασικό έργο, που εκτός απ’ το θεατρικό σανίδι έχει απασχολήσει ξανά τους κινηματογραφιστές. Πόσο ενδιαφέρον μπορεί να γίνει για τον κινηματογράφο ένα έργο με τρία μόνο πρόσωπα σε ένα μόνο σκηνικό;

Με

σειρά εξαφάνισης

116’ ΔΡΑΜΑ/ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ | ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: ΧΑΝΣ ΠΕΤΕΡ ΜΟΛΑΝΤ | ΠΑΙΖΟΥΝ: ΣΤΕΛΑΝ ΣΚΑΡΣΓΚΑΡΝΤ, ΤΟΜΠΙΑΣ ΖΑΝΤΕΛΜΑΝ, ΜΠΙΡΓΚΙΤΕ ΓΙΟΡΤ ΣΟΡΕΝΣΕΝ | ΧΩΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: ΝΟΡΒΗΓΙΑ

Σε λευκό φόντο ξετυλίγεται μια σκηνοθεσία που εκμεταλλεύεται τις χρωματικές αντιθέσεις, δημιουργώντας ατμόσφαιρα και μια ιστορία τόσο υπερβολική όσο μπορεί να γίνει και η πραγματική ζωή.

Ο Νιλς είναι οδηγός εκχιονιστικού οχήματος και ζει με την οικογένειά του στο βουνό. Όταν ειδοποιούνται για τον θάνατο του μονάκριβου γιου τους, ο Νιλς αρνείται να πιστέψει ότι αιτία θανάτου προσδιορίζεται η υπερβολική δόση ναρκωτικών ουσιών. Περνούν λίγες μέρες, όπου κάθε επικοινωνία με τη γυναίκα του έχει χαθεί και τελικά αυτή τον εγκαταλείπει. Ο Νιλς έχει ήδη αποφασίσει να εκδικηθεί αυτούς που σκότωσαν τον γιο του. Κάθε βήμα του, όμως, που τον φέρνει πιο κοντά στον ηθικό αυτουργό της δολοφονίας, μπλέκει τις ισορροπίες ανάμεσα στις μεγαλύτερες εγκληματικές οργανώσεις της χώρας. Η κατάσταση φεύγει εκτός ελέγχου για όλους και οι σκοτωμοί «εκδίκησης» παίρνουν τον πρώτο ρόλο. Ο Νιλς συνεχίζει μέχρι την τελευταία στιγμή, χωρίς να έχει καταλάβει το χάος που έχει προκαλέσει.

Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια ωραία ταινία δράσης. Με ένα τέτοιο θέμα και τόσους γκάγκστερ να παίρνουν μέρος, το μόνο που θα έλειπε ήταν η ανάλογη μουσική επένδυση και καλά πλάνα από φασαριόζικα πιστολίδια και κυνηγητά. Ο Μόλαντ, όμως, είχε αλλιώς την ιστορία στο μυαλό του. Με σίγουρα πλάνα δείχνει απ’ την αρχή ότι έχει όλο τον έλεγχο κάθε σκηνής. Εκμεταλλεύεται το άσπρο φόντο του για να συμβολίσει με τα πιο απλά μέσα τα «από κάτω κείμενα» της πλοκής. Διακόπτει τη ροή, και χτίζει μια μαύρη κωμωδία που δε χρειάζεται τα λόγια για ενίσχυση. Στα δραματικά μέρη επιλέγει τη σιωπή και την αργή κάλυψη της δράσης, αποφεύγοντας επιδέξια να μιμηθεί σκηνές δράσης παρόμοιου περιεχομένου. Αντιθέτως, παρουσιάζει έναν άλλο τρόπο, με τον οποίο κρατάει προσηλωμένο τον θεατή στην οθόνη και βάζοντας περίτεχνα τη σφραγίδα του.

Στο δυναμικό του είχε αξιόλογους ηθοποιούς, που όμως παρ’ όλη τη δυνατή ερμηνεία τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας δεν ήταν αρκετοί για να μείνουν στο μυαλό του θεατή μετά το τέλος της ταινίας περισσότερο απ’ όσο μένει η σκηνοθεσία. Μια γκαγκστερική ταινία που ξέρει ακριβώς τί συμβαίνει στον κόσμο την εποχή που γυρίζεται. Αυτό το στοιχείο φαίνεται μέσα από το κείμενο, χωρίς να χρειάζεται ενδυνάμωση απ’ τον σκηνοθέτη. Επίσης, είναι μια ακόμη διαφορά απ’ τις υπόλοιπες ταινίες του είδους, οι οποίες αρκούνται στο να επιδεικνύουν τον μικρόκοσμό τους και αυτή η ταινία δείχνει ότι είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα η άλλη οπτική. Με έναν περίεργο τρόπο ο Μόλαντ καταφέρνει να ικανοποιήσει και τους λάτρεις του δράματος και τους λάτρεις της περιπέτειας, οδηγώντας τους χωρίς να το καταλάβουν στα μονοπάτια της μαύρης κωμωδίας. Είναι απ’ τις ταινίες του 2015 που θα κρατήσουν καλή θέση στις επιλογές μας και το καλό είναι ότι είναι ευρωπαϊκός κινηματογράφος!

Δεσποινίς Τζούλια

129’, ΔΡΑΜΑ | ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: ΛΙΒ ΟΥΛΜΑΝ | ΠΑΙΖΟΥΝ: ΤΖΕΣΙΚΑ ΤΣΑΣΤΕΝ, ΚΟΛΙΝ ΦΑΡΕΛ, ΣΑΜΑΝΘΑ ΜΟΡΤΟΝ | ΧΩΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: ΑΜΕΡΙΚΗ

Ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ πίστευε ότι ο κόσμος αρχίζει να τρελαίνεται. Έβλεπε τους κανόνες της κλασσικής ιεραρχίας να μεταβάλλονται, τους ρόλους των φύλων να αλλάζουν και μια χαοτική κοινωνία να πλησιάζει. Το 1888 έγραψε το έργο «Δεσποινίς Τζούλια», που είναι ένα τρανό παράδειγμα για αυτό που τον ενοχλούσε στις κοινωνικές ισορροπίες. Το έργο διαδραματίζεται όλο μέσα στην ίδια μέρα, την μεγαλύτερη μέρα του χρόνου. Στην ιστορία υπάρχουν μόνο τρεις χαρακτήρες! Η δεσποινίς Τζούλια και δύο υπηρέτες! Το ότι η Κυρία του σπιτιού ερωτεύεται τον υπηρέτη έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία για την κοινωνική εξέλιξη της ιστορίας.
Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται ταινία το έργο του Στρίντμπεργκ (1951, 1999 οι δύο προηγούμενες). Στη σημερινή εκδοχή της ταινίας οι ήρωες τοποθετούνται στην Ιρλανδία. Πέρα από μία σκηνή, όπου η δεσποινίς Τζούλια είναι για περίπατο με την υπηρέτρια της στον κήπο, και δύο σκηνές σε υπνοδωμάτιο, όλες οι άλλες σκηνές διαδραματίζονται στην κουζίνα, με την δεσποινίδα Τζούλια να προτιμάει συνεχώς να βρίσκεται σε εκείνο το σημείο του σπιτιού, υποβιβάζοντας έτσι τον εαυτό της. Η κλειστοφοβία που δημιουργείται από την ατμόσφαιρα της κουζίνας είναι διάχυτη σε όλο το έργο και συμπληρώνεται με τα μελετημένα πλάνα της κυρίας του σπιτιού, που τονίζουν τον μετεωρισμό της.
Αυτό που αξίζει να αναφερθεί για τους ηθοποιούς της ταινίας είναι ότι είχαν να αναμετρηθούν με μερικούς απ’ τους πιο δύσκολους θεατρικούς μονολόγους, χωρίς κανένα κινηματογραφικό τρικ για βοήθεια. Εξαιρετική δουλειά. Σκηνοθετικά σε αυτά τα σημεία φτάνει στα όρια του βαρετού η ταινία πέρα από την προσπάθεια των ηθοποιών. Την σκηνοθεσία έρχονται να βοηθήσουν οι ήχοι του Σούμπερτ και του Μπαχ οδεύοντας προς το φινάλε. Η Ούλμαν είναι εξαιρετική ηθοποιός και η ίδια, γι’ αυτό μάλλον δεν θέλησε να «πειράξει» καθόλου την ταινία της και την άφησε ολοκληρωτικά πάνω στους ηθοποιούς της.

ΠΡΟΣΕΧΩΣ

1) Η καινούργια φιλενάδα (από 16/4)

Γαλλικής παραγωγής δράμα με μια γυναίκα να ανακαλύπτει κάτι πολύ απροσδόκητο για τον άντρα της φίλης της!

2) Son of a gun (από 12/4)

Περιπέτεια. Βγαίνοντας απ’ την φυλακή δύο κακοποιοί αποφασίζουν να δουλέψουν μαζί για μια μεγάλη υπόθεση, αλλά βρίσκονται τελικά αντιμέτωποι μεταξύ τους.