Τουρκία: Πιο αυστηρός έλεγχος στα ΜΜΕ με νέο νομοσχέδιο

17:17 18/10/2021 - Πηγή: Attiki Press

Νομοσχέδιο στην τουρκική βουλή, για να πάψει τη χρηματοδότηση ΜΜΕ από το εξωτερικό και να κάνει πιο αυστηρό τον έλεγχο που τους πραγματοποιεί η κυβέρνηση, έφερε το υπερεθνικιστικό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης MHP και κυβερνητικός εταίρος του κυβερνώντος κόμματος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο έρχεται να θεσπίσει ένα ειδικό καθεστώς για τα μέσα ενημέρωσης που

χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό, ενώ θα υποχρεώνονται να ορίσουν εκπρόσωπο, ο οποίος θα λογοδοτεί στο υπουργείο Εσωτερικών για τις πράξεις του μέσου. Όσον αφορά τις διαδικτυακές πλατφόρμες του εξωτερικού που δεν έχουν ορίσει εκπρόσωπο ή αρνούνται να έρθουν έρθουν σε επαφή με το υπουργείο Εσωτερικών, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, αυτές απειλούνται με ποινή φυλάκισης από 2 μέχρι 5 έτη ή χρηματικό πρόστιμο έως ένα εκατομμύριο τουρκικές λίρες.

Έτσι, το νομοσχέδιο στοχεύει να χτυπήσει κυρίως διαδικτυακά ΜΜΕ (Mediascope, Mezapotamya News και T24) που δεν ελέγχονται από την τουρκική κυβέρνηση – όπως συμβαίνει με τη συντριπτική πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης στην Τουρκία. Αντιθέτως, την επικρίνουν και χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό (θεσμούς και ιδιώτες) λόγω ελλιπών πόρων.

Οι πρώτες δηλώσεις και αντιδράσεις

Σύμφωνα με όσα είπε ο αναπληρωτής πρόεδρος του MHP Φετί Γιλντίζ στην DW, το νομοσχέδιο στοχεύει να πετύχει τη διαφάνεια: «Στόχος μας είναι να αποκαλύψουμε ποιος κάνει τι, διότι υπάρχουν πρόσωπα και θεσμοί που παίρνουν χρήματα για να δημοσιεύσουν, στη συνέχεια, θέσεις εχθρικές προς την κυβέρνηση». Βέβαια, διευκρινίζει πως το νομοσχέδιο δεν στρέφεται κατά μεγάλων δημοσιογραφικών οργανισμών του εξωτερικού, όπως το BBC και η DW, γιατί η χρηματοδότησή τους είναι διαφανής. Επίσης, ο υπεύθυνος επικοινωνίας του προεδρικού μεγάρου Φαχρεντίν Αλτούν δήλωσε για το νομοσχέδιο: «Θα λάβουμε το ταχύτερο τα μέτρα που χρειαζόμαστε για να προστατεύσουμε τη δημόσια τάξη και να διασφαλίσουμε το δικαίωμα του λαού μας σε αληθινές ειδήσεις».

Στον αντίποδα, δημοσιογραφικές ενώσεις μιλούν για νέο πλήγμα της ελευθερίας του Τύπου. Η Ρενάν Ακιαβάς, συντονίστρια στην Τουρκία του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου (IPI), είπε στην DW ότι «το νομοσχέδιο του MHP αποτελεί σοβαρή απειλή. Στόχος του είναι να περικόψει οικονομικούς πόρους, απαραίτητους για την επιβίωση μιας ανεξάρτητης δημοσιογραφίας. Εμείς όμως θα αντισταθούμε».

Αφόρητη πίεση σε ανεξάρτητους οργανισμούς μέσων ενημέρωσης

Ωστόσο, ο αντιπρόεδρος της Δημοσιογραφικής Ένωσης (Journalist Association) Γιουσούγ Κανλί επισημαίνει ότι ήδη ενημερωτικές πλατφόρμες που χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό, ενημερώνουν το υπουργείο Οικονομικών και δημοσιεύουν όλα τα οικονομικά τους στοιχεία: «Προκαλεί ανησυχία το ότι στην ουσία στιγματίζεται κάθε δημοσιογράφος με χρηματοδότηση από το εξωτερικό. Όλα αυτά δεν έχουν σχέση την ελευθερία του Τύπου. Εννοείται ότι δεν αποδεχόμαστε αυτή την τακτική».

Τελευταία, η πίεση και ο έλεγχος της Τουρκίας σε ανεξάρτητους οργανισμούς μέσων ενημέρωσης έχει γίνει αφόρητη. Συγκεκριμένα, από τον προηγούμενο Οκτώβριο η τουρκική κυβέρνηση έφερε τροπολογία του νόμου περί ΜΜΕ 5651, εντείνοντας, έτσι τους ελέγχους. Ουσιαστικά, η αμφιλεγόμενη τροπολογία υποχρεώνει πλατφόρμες ενημέρωσης με περισσότερους από 1 εκατομμύριο χρήστες να αντιπροσωπεύονται στην Τουρκία. Δηλαδή, σε περίπτωση που εταιρίες, όπως το Twitter ή άλλες, αρνηθούν να ανοίξουν γραφεία τους σε τουρκικό έδαφος απειλούνται από τη δικαιοσύνη με δραστικό περιορισμό της πρόσβασης στο διαδίκτυο μέχρι και κατά 95%.