Τσικνοπέμπτη 2023 εκδηλώσεις: Στον «πυρετό» της γιορτής η Ελλάδα

16:02 16/2/2023 - Πηγή: Attiki Press

Αυξημένη είναι η κίνηση από το πρωί, σήμερα Τσικνοπέμπτη, στη Βαρβάκειο Αγορά αφού οι Αθηναίοι, έσπευσαν προκειμένου να προμηθευτούν τα απαραίτητα για την ημέρα κρεατικά και εδέσματα. Σημειώνεται πως λόγω της ημέρας, το κρέας σήμερα έχει την τιμητική του, και εκτός από εκείνους που θα σπεύσουν σε κάποιο από τα παραδοσιακά ψητοπωλεία της πόλης, πολλοί είναι και εκείνοι που θα προτιμήσουν κάποιο συγγενικό ή φιλικό σπίτι, προκειμένου να γιορτάσουν την Τσικνοπέμπτη.

Μετά από δύο χρόνια υγειονομικών περιορισμών οι λαχταριστές μυρωδιές από το τσίκνισμα, θα κάνουν και πάλι την εμφάνισή τους στις

γειτονιές πολλών δήμων της Αττικής. Με σύμμαχο τον καιρό, άλλοι το μεσημέρι και άλλοι το βράδυ, θα τηρήσουν την παράδοση της ημέρας, ενώ κάποιοι δήμοι έχουν προγραμματίσει για σήμερα εκδηλώσεις και δρώμενα που έρχονται από το βάθος των χρόνων και την παράδοσή μας.

Τσικνοπέμπτη: Γιορτές σε όλη την Ελλάδα

Από τη 1 το μεσημέρι και στη λιακάδα που προβλέπεται για σήμερα, θα ξεκινήσει το «τσικνο-γλέντι» του ο δήμος Καλλιθέας. Επίκεντρο της «δράσης» το πάρκο Χαροκόπου με μεζέδες της ώρας, κρασί και ζωντανό μουσικό πρόγραμμα, ενώ τις βραδινές ώρες η πόλη θα γεμίσει με τις καντάδες που θα τραγουδά στους δρόμους η Μεικτή Χορωδία το δήμου. Και στις δύο δημοτικές κοινότητες θα στήσει το δικό του γλέντι ο δήμος Μοσχάτου-Ταύρου. Στο Μοσχάτο το «τσίκνισμα» θα γίνει στην πλατεία Ταξιάρχη Παπαντώνη, θα ξεκινήσει στις 6 μ.μ. και περιλαμβάνει «τσικνο-κεράσματα», χορό και τραγούδι από τον Όμιλο Ελληνικών Χορών του Πνευματικού Κέντρου με τη συνοδεία παραδοσιακής ορχήστρας.

«Τσικνο-κεράσματα» και στον Ταύρο μία ώρα αργότερα (7 μ.μ.) στα π. Δημοτικά Σφαγεία. Εδώ τον τόνο στο γλέντι θα δώσουν η μπάντα του Νίκου Κερκένη και το Τμήμα Παραδοσιακών Χορών του δήμου «Ταυρίωνες». Στον δήμο Πετρούπολης από τις 5:30 το απόγευμα θα ξεχυθούν στους κεντρικούς δρόμους οι «Κουδουνάτοι» και η ομάδα του Τμήματος Παραδοσιακών Χορών της πόλης μαζί με τη Φιλαρμονική.

Τσικνοπέμπτη: Τι είναι το «Έθιμο των Φανών»

Με το «Έθιμο των Φανών» κι ένα γλέντι αμέσως μετά θα γιορτάσει την Τσικνοπέμπτη ο δήμος Αλίμου. Πρόκειται για αναπαράσταση διονυσιακής γιορτής, που τελείται στην Κοζάνη τους τελευταίους τρείς αιώνες. Στηρίζεται στην αυθόρμητη συμμετοχή των πολιτών και πυρήνας της τελετής είναι ο Φανός. Η αναπαράσταση περιλαμβάνει πορεία μουσικών και χορευτών, αλλά και των κατοίκων, θα ξεκινήσει στις 7 μ.μ. από τη συμβολή των οδών Δωδεκανήσου & Χαρ. Τρικούπη με κατάληξη την πλατεία Καραϊσκάκη στο Άνω Καλαμάκι (θέατρο Μαίρη Αρώνη), καθώς και το άναμμα του Φανού από τον δήμαρχο Ανδρέα Κονδύλη. Μετά το άναμμα, θα ακολουθήσει γλέντι με κρασί και εδέσματα, όπου θα συμμετέχουν το συγκρότημα «BandaBoumba», τα τμήματα παραδοσιακών χορών του Πολιτιστικού Οργανισμού, ο Χορευτικός Λαογραφικός Όμιλος «Στησίχορος» και ο Σύλλογος Οικισμού Εκτελωνιστών.

Τσικνοπέμπτη: Το χιουμοριστικό «Έθιμο του Μπέη»

Το «Έθιμο του Μπέη» θα αναβιώσει στον δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης. Έντονα σκωπτικό, με σατιρική διάθεση και θεατρικά στοιχεία, αυτό το έθιμο έχει τις ρίζες του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και διασώζεται μέχρι σήμερα σε αρκετά χωριά του Έβρου. Οι Θράκες σατιρίζουν τον οθωμανό Μπέη, που οργώνει με το αλέτρι έχοντας στον ζυγό τους υποτελείς του και μαζεύει στο τέλος όλη την σοδειά ως φόρο για να πατσίσει το περσινό χρέος των αγροτών, το οποίο έτσι δεν κλείνει ποτέ και διαιωνίζεται. Ο Μπέης με πειράγματα και σκωπτική διάθεση οργώνει και πετά καρπούς με ευχές για γόνιμη και πλούσια σοδειά, ενώ οι χωριανοί προσπαθούν να τον ρίξουν κάτω, συμβολίζοντας την πάλη για απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό.

Τσικνοπέμπτη: Γιατί… την Πέμπτη;

Η Τσικνοπέμπτη είναι γιορτή της ορθόδοξης παράδοσης στην οποία καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες κρέατος.  Ο λόγος που γίνεται ημέρα Πέμπτη, είναι πως η ορθόδοξη εκκλησία θεωρεί σημαντικές τις νηστείες της Τετάρτης και της Παρασκευής. Έτσι, και έγινε επιλογή της ενδιάμεσης ημέρας.  Η εβδομάδα πριν την Τσικνοπέμπτη (πρώτη) λέγεται Προφωνή, η εβδομάδα της Τσικνοπέμπτης (δεύτερη) λέγεται Κρεατινή και η εβδομάδα που ακολουθεί την Τσικνοπέμπτη (τρίτη) λέγεται της Τυροφάγου. Μετά από αυτές τις εβδομάδες ξεκινάει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, η νηστεία δηλαδή πριν από το Πάσχα.

Τσικνοπέμπτη: Τι γιορτάζουμε

Η Τσικνοπέμπτη είναι μέρα της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου, όπου οι άνθρωποι ετοιμάζονται για τη μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής. Με αυτό το έθιμο δίνεται η ευκαιρία σε κάθε οικογένεια να καταναλώσει ότι κρέας της  έχει απομείνει πριν την έναρξη της μεγάλης νηστείας, ώστε να μπορεί σιγά-σιγά να μπει στο κλίμα της «μη-κρεατοφαγίας». Η λέξη Τσικνοπέμπτη προέρχεται από την λέξη «τσίκνα» (η μυρωδιά του ψημένου κρέατος) και από την λέξη «Πέμπτη». Έχει καθιερωθεί να κυριαρχεί το κόκκινο χρώμα είτε αυτό είναι το κρέας, είτε το κρασί, είτε… και τα δύο! Έτσι η Τσικνοπέμπτη θυμίζει το Πάσχα και την χαρά της Αναστάσεως.

Τσικνοπέμπτη: Η προέλευση του εθίμου

Η προέλευση αυτού του παράξενου εθίμου χάνεται στα βάθη του χρόνου. Ωστόσο, φαίνεται να συνδέεται με τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων. Θεωρούσαν το φαγοπότι και το γλέντι ιεροτελεστία για την καλή ευφορία της γης την άνοιξη. Επίσης, η Τσικνοπέμπτη αποτελεί, ουσιαστικά, την απαρχή των εκδηλώσεων για την Αποκριά, αφού την επόμενη εβδομάδα ακολουθούν το Καρναβάλι και η Καθαρά Δευτέρα.