Βανς στη Διάσκεψη Μονάχου: Σοκ και δέος στην Ευρώπη

20:09 14/2/2025 - Πηγή: Attiki Press

Η ομιλία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου προκάλεσε κύμα έντονων αντιδράσεων στη Γερμανία και την υπόλοιπη Ευρώπη. Ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, Μπόρις Πιστόριους, καταδίκασε τις δηλώσεις του, χαρακτηρίζοντάς τις «απαράδεκτες», ενώ πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εμφανίστηκαν εμβρόντητοι από το περιεχόμενο και το ύφος της τοποθέτησής του. Αντίθετα,

η ακροδεξιά στη Γερμανία έσπευσε να εκφράσει την ικανοποίησή της, με τους ηγέτες των κομμάτων Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) να επικροτούν τον Βανς.

«Ο Βανς αμφισβήτησε τη δημοκρατία στην Ευρώπη»

Ο Μπόρις Πιστόριους, μιλώντας για την ομιλία του Αμερικανού αντιπροέδρου, δήλωσε πως «έθεσε υπό αμφισβήτηση τη δημοκρατία σε ολόκληρη την Ευρώπη». Τόνισε ότι ο Βανς έκανε λόγο για «ακύρωση της δημοκρατίας» και έφτασε στο σημείο να συγκρίνει τις συνθήκες σε ευρωπαϊκές χώρες με απολυταρχικά καθεστώτα, κάτι που χαρακτήρισε «απαράδεκτο». Ο πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας της Bundestag, Μάσκους Φέρμπερ, σχολίασε ότι η ομιλία του Βανς «δεν ήταν αντάξια ενός αντιπροέδρου των ΗΠΑ», αλλά περισσότερο έμοιαζε με προεκλογική ρητορική. Ενδεικτική του σοκ που προκάλεσε η τοποθέτηση του Βανς είναι η σιωπή των Ευρωπαίων ηγετών, καθώς πολλές κορυφαίες προσωπικότητες της ΕΕ απέφυγαν να αντιδράσουν τις πρώτες ώρες μετά την ομιλία του.

Πολιτική παρέμβαση στη Γερμανία

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Γερμανίας, Στέφεν Χέμπεστραϊτ, επέκρινε τον Βανς για την παρέμβασή του στα εσωτερικά της χώρας, υποστηρίζοντας πως «δεν είναι σωστό ένας αξιωματούχος ξένης χώρας να εμπλέκεται σε προεκλογικές διαδικασίες». Οι αντιδράσεις εντάθηκαν όταν ο Βανς, σε συνέντευξή του στη Wall Street Journal, τάχθηκε υπέρ μιας συνεργασίας των γερμανικών κομμάτων με το ακροδεξιό AfD, δηλώνοντας πως ο αποκλεισμός τους από το πολιτικό σύστημα είναι «περιφρόνηση της λαϊκής βούλησης». Ο πρωθυπουργός της Βαυαρίας, Μάρκους Ζέντερ, απάντησε κατηγορηματικά ότι «κανείς δεν θα μας πει με ποιον θα συνεργαστούμε», προσθέτοντας πως «η φιλία τελειώνει εκεί που αρχίζουν οι παρεμβάσεις».

Αντίδραση της Κίνας

Η Κίνα δεν έχασε την ευκαιρία να πάρει θέση, δηλώνοντας πως «θα σταθεί στο πλευρό της Ευρώπης απέναντι στον αμερικανικό προστατευτισμό», υποστηρίζοντας ότι οι δασμοί των ΗΠΑ δεν προσφέρουν λύση αλλά δημιουργούν προβλήματα. Το BBC, σχολιάζοντας την ομιλία του Βανς, έκανε λόγο για «μια περίεργη στιγμή», τονίζοντας πως έβαλε στο στόχαστρο όλους τους συμμάχους των ΗΠΑ, αλλά απέφυγε να απαντήσει στο πιο κρίσιμο ερώτημα: «Πώς σκοπεύει ο Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία;»

Πανηγυρισμοί από την ακροδεξιά

Ενθουσιώδης ήταν η υποδοχή της ομιλίας από την AfD, με την ηγέτιδά της, Αλίς Βάιντελ, να τη χαρακτηρίζει «εντυπωσιακή». Παράλληλα, η Ζάρα Βάγκενκνεχτ του BSW υποστήριξε πως η τοποθέτησή του προκάλεσε «σοκ στο ευρωπαϊκό κατεστημένο».

«Οι ΗΠΑ προσπαθούν να ξεκινήσουν καβγά»

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά της, δηλώνοντας ότι «ο Βανς έδωσε την αίσθηση πως οι ΗΠΑ επιδιώκουν σύγκρουση με την Ευρώπη».

Η ρητορική του Βανς

Στην ομιλία του, ο Τζέι Ντι Βανς δεν δίστασε να καταφερθεί εναντίον των Ευρωπαίων συμμάχων των ΗΠΑ, κατηγορώντας τους για «σοβιετικού τύπου» λογοκρισία και απομάκρυνση από τις θεμελιώδεις αξίες της Δύσης.

«Η μεγαλύτερη απειλή για την Ευρώπη δεν είναι η Ρωσία ή η Κίνα, αλλά η παρακμή των ίδιων των δημοκρατικών της αρχών».«Αν οι ΗΠΑ άντεξαν 10 χρόνια επιπλήξεων από τη Γκρέτα Τούνμπεργκ, τότε η Γερμανία μπορεί να αντέξει μερικούς μήνες Έλον Μασκ».«Οι αιματηρές επιθέσεις στη Δύση είναι αποτέλεσμα της woke μεταναστευτικής πολιτικής».«Η πολιτική της ΕΕ απέναντι στις τεχνολογικές εταιρείες πλήττει την ελευθερία του λόγου».

Όταν έφτασε στο θέμα της ασφάλειας, ο Βανς αρκέστηκε να δηλώσει πως ο Τραμπ ενδιαφέρεται για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και θεωρεί ότι μπορεί να επιτευχθεί μια «λογική συμφωνία» με τη Ρωσία για την Ουκρανία χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Ο Λευκός Οίκος επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις

Μετά τις σφοδρές αντιδράσεις, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Γουίλιαμ Μάρτιν, προσπάθησε να μειώσει την ένταση, διευκρινίζοντας πως «ο Βανς δεν απείλησε τη Ρωσία, απλώς τόνισε ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν πολλαπλά μέσα για να πιέσουν τον Πούτιν». Δημοσίευσε, μάλιστα, το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Βανς στη Wall Street Journal, όπου ο αντιπρόεδρος δήλωνε πως οι ΗΠΑ έχουν «τόσο οικονομικούς όσο και στρατιωτικούς μοχλούς πίεσης» απέναντι στη Ρωσία.

«Νεκρική σιωπή» στο Μόναχο

Το BBC ανέδειξε μια ακόμα άβολη στιγμή της ομιλίας Βανς, σχολιάζοντας πως όταν έκανε αστείο για τη Γκρέτα Τούνμπεργκ, «περίμενε χειροκρότημα, αλλά συνάντησε απόλυτη σιωπή». Η ομιλία Βανς άφησε το κοινό στο Μόναχο παγωμένο, επιβεβαιώνοντας πως η διατλαντική σχέση βρίσκεται σε μια νέα φάση έντασης. Το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι κατά πόσο οι δηλώσεις του αντανακλούν την πραγματική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ ή αν πρόκειται για προσωπική του στρατηγική ενόψει των αμερικανικών εκλογών.