Ζώνη του Ήλιου κρασιά: Μια σπουδαία είδηση για τη Σάμο

08:34 24/1/2025 - Πηγή: Attiki Press

Η Σάμος, γνωστή για τα μοναδικά «κρασιά του ήλιου», είναι πλέον υποψήφια για ένταξη στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, μια εξέλιξη που αναμένεται να φέρει τεράστια αναγνώριση για τα κρασιά του νησιού και για το ελληνικό κρασί γενικότερα. Στις 16 Ιανουαρίου 2025, ο πρόεδρος του Ενιαίου Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Σάμου (ΕΟΣ Σάμου), Γιάννης Σκούτας, υπέγραψε ένα σημαντικό μνημόνιο συνεργασίας στη Σικελία, στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός

δικτύου οινοπαραγωγικών περιοχών που παράγουν ενδυναμωμένα (fortified) κρασιά, με την ισχυρή υποστήριξη των περιοχών του Σέρι/Jerez (Ισπανία) και της Μαρσάλα/Marsala (Ιταλία). Ο στόχος αυτού του δικτύου είναι να προωθήσει την εγγραφή αυτών των ιστορικών περιοχών στον κατάλογο της UNESCO ως «Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά». Πολύ σύντομα αναμένεται η συμμετοχή και των περιοχών Port και Madeira από την Πορτογαλία.

Η δράση αυτή συγκεντρώνει τις πιο ιστορικές και διάσημες οινοπαραγωγικές περιοχές του κόσμου, οι οποίες σχηματίζουν την λεγόμενη «Ζώνη του Ήλιου» (Sun Belt) στην ευρωπαϊκή ήπειρο, από τη Μαδέρα στον Ατλαντικό μέχρι τη Σάμο στην Ανατολική Μεσόγειο, με τη Σικελία να βρίσκεται στο κέντρο της. Οι οινοπαραγωγικές αυτές περιοχές είναι γνωστές για τα «ενδυναμωμένα» ή «ενισχυμένα» κρασιά τους, τα οποία παρασκευάζονται με την προσθήκη αλκοόλης στον μούστο ή το κρασί, για την ενίσχυση του αλκοολικού βαθμού και τη βελτίωση της μακροχρόνιας συντήρησης. Αυτοί οι οίνοι, που μπορεί να είναι είτε γλυκοί είτε ξηροί, είναι φημισμένοι για την εξαιρετική τους ικανότητα παλαίωσης, συχνά ξεπερνώντας τον αιώνα.

Η Σάμος και οι άλλες περιοχές του δικτύου έχουν μια πλούσια και πολυάριθμη ιστορία που χρονολογείται αιώνες πίσω. Κατά την διάρκεια του 18ου και 19ου αιώνα, και των πρώτων δεκαετιών του 20ού, τα κρασιά αυτών των περιοχών ήταν περιζήτητα σε όλο τον κόσμο, και τα ονόματά τους συχνά χρησιμοποιούνταν από οινοποιούς του Νέου Κόσμου, όπως τα ονόματα Port, Sherry και Madeira.

Η πολιτιστική κληρονομιά αυτών των περιοχών περιλαμβάνει πλήθος εθίμων και παραδόσεων, όπως η καλλιέργεια των αμπελιών σε αναβαθμίδες με ξερολιθιές, όπως στη Σάμο, αλλά και οι τεχνικές αποθήκευσης σε παραδοσιακά κελάρια γεμάτα με βαρέλια αρχαίων οίνων. Αυτές οι παραδόσεις και τεχνικές χρειάζονται προστασία και ανάδειξη σε έναν κόσμο που επιταχύνει τις διαδικασίες του και συχνά παραβλέπει την αξία των παραδοσιακών τεχνών και των «αργών» διαδικασιών που ενσαρκώνουν την αληθινή έννοια του χρόνου. Η συμμετοχή της UNESCO σε αυτή τη διαδικασία θα είναι καθοριστική, με κοινές δράσεις που θα δώσουν νέα ζωή και δυναμική σε αυτές τις περιοχές.

Η Σάμος, αν και είναι η μικρότερη περιοχή του δικτύου, έχει ήδη κερδίσει σημαντική αναγνώριση, καθώς η σύνδεσή της με το Jerez και τη Marsala θεωρείται μεγάλη επιτυχία. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, τα οφέλη για το νησί και τους αμπελουργούς του θα είναι πολλαπλά. Στο άμεσο μέλλον, έχει προγραμματιστεί γευστική παρουσίαση των οίνων «Samos» στην έκθεση Vinitaly τον Απρίλιο, ενώ η εκπρόσωπος του Jerez προσκάλεσε τον ΕΟΣ Σάμου στην εξειδικευμένη έκθεση για γλυκά και ενδυναμωμένα κρασιά, Vinoble, που θα πραγματοποιηθεί στην πόλη Χερέθ ντε λα Φροντέρα της Ισπανίας τον Ιούνιο του 2026. Το μνημόνιο υπεγράφη στα κελάρια της ιστορικής οινοποιίας Cantine Pellegrino 1880 από τους Benedetto Renda (Marsala), Carmen Aumesquet (Jerez) και Ιωάννη Σκούτα (Σάμος), παρουσία των Dario Cartabellotta (Π.Ε. Σικελίας), Diego Maggio (νομικός σύμβουλος) και Baudoin Havaux (πρόεδρος του διαγωνισμού οίνων Concours Mondial de Bruxelles).