Πέθανε ο αιμοσταγής Ερυθρός Χμερ, Ντουκ

09:01 3/9/2020 - Πηγή: Καθημερινή

ΠΝΟΜ ΠΕΝΧ. Σε ηλικία 77 ετών πέθανε χθες ο διαβόητος διοικητής των φυλακών Τουόλ Σλενγκ και υψηλόβαθμο στέλεχος του καθεστώτος των Ερυθρών Χμερ, στην Καμπότζη, γνωστός με το ψευδώνυμο Ντουκ. Ο Κάικ Γκεκ Αβ, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, υπήρξε το πρώτο στέλεχος του καθεστώτος που αντιμετώπισε τη Δικαιοσύνη της χώρας του, κατηγορούμενος για ομαδικές δολοφονίες, βασανιστήρια και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Το Ειδικό Δικαστήριο του ΟΗΕ τον κήρυξε ένοχο

το 2010 και τον καταδίκασε σε ισόβια κάθειρξη.

Ο Ντουκ υπήρξε ο δημιουργός και διοικητής της φυλακής-κολαστήριο Τουόλ Σλενγκ της Πνομ Πενχ, που παλαιότερα στέγαζε λύκειο θηλέων, για να μετατραπεί από τους Ερυθρούς Χμερ σε σωφρονιστήριο πολιτικών κρατουμένων. Οι φυλακές διατηρούνται σήμερα ως μουσείο. Στην Τουόλ Σλενγκ, που έφερε την κωδική ονομασία S-21, έφηβοι δεσμοφύλακες βασάνιζαν κρατουμένους κατ’ εντολήν του Ντουκ. Οι βασανιστές απαιτούσαν ομολογίες για ανύπαρκτα εγκλήματα, ενώ είχαν πεισθεί ότι καθήκον τους ήταν «η εξόντωση αντικαθεστωτικών και προδοτών». 

Ο Ντουκ ήταν μαθηματικός σε σχολείο της αποικιακής περιόδου, ενώ η εμμονή του στη λεπτομέρεια και το οργανωτικό του ταλέντο έκανε την Τουόλ Σλενγκ να λειτουργεί αποτελεσματικά. Εγινε μέλος του μαοϊκού κινήματος του Πολ Ποτ το 1968 και ανέλαβε τη διοίκηση της Τουόλ Σλενγκ μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ερυθρούς Χμερ, το 1975. Δημιούργησε, μάλιστα, λεπτομερές αρχείο φωτογραφιών, ομολογιών και άλλων εγγράφων, χάρη στα οποία η ομάδα εισαγγελέων που αργότερα τον δίκασε πέτυχε την καταδίκη του σε ισόβια, ρίχνοντας παράλληλα φως στη μοίρα χιλιάδων «εξαφανισθέντων» κρατουμένων του κολαστηρίου.

Στην προσπάθειά τους να οικοδομήσουν μια ουτοπική αγροτική κοινωνία, οι Ερυθροί Χμερ εκκένωσαν τις πόλεις της χώρας και οδήγησαν διά της βίας τον αστικό πληθυσμό στην ύπαιθρο. Η κυριαρχία των Ερυθρών Χμερ έλαβε τέλος στην Καμπότζη το 1979, έπειτα από εισβολή του βιετναμέζικου στρατού. Ο Ντουκ, όμως, κατάφερε να διαφύγει από τη φυλακή S-21 και να χαθεί μέσα στο κύμα προσφύγων. Πολλοί υπέθεσαν ότι είχε πεθάνει το 1979.

Ο Βρετανός φωτογράφος Νικ Ντάλοπ, όμως, τον εντόπισε ζωντανό το 1999, ενώ επισκεπτόταν απομονωμένο χωριό στη μεθόριο Καμπότζης – Ταϊλάνδης. Οι πληροφορίες του φωτογράφου οδήγησαν στη σύλληψή του. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Ντουκ ασπάσθηκε τον χριστιανισμό, δείχνοντας μεταμέλεια για τα εγκλήματά του.

A.P.