Γι’ άλλους λιτότητα και γι’ άλλους δώρα

10:55 23/10/2013 - Πηγή: Exofitsio

Ε.Ε. Οι προϋπολογισμοί όλων των χωρών που δημοσιεύτηκαν αυτή την εβδομάδα κρύβουν φοροεπιδρομή και περικοπές σε μισθούς και συντάξεις για τους πολίτες, ενώ για τις εταιρείες προβλέπουν φοροαπαλλαγές

Του Μιχάλη Ψύλου

Στους Ευρωπαίους πολίτες μοιράζουν σκληρή λιτότητα και στις επιχειρήσεις τεράστια δώρα. Μια ματιά στα σχέδια των κρατικών προϋπολογισμών για το 2014, που δόθηκαν στη δημοσιότητα αυτές τις ημέρες σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, αποδεικνύει του λόγου το αληθές. «Στη Γαλλία, τα νοικοκυριά θα

πληρώσουν περίπου 10 δισ. ευρώ επιπλέον φόρους το επόμενο έτος, ενώ οι επιχειρήσεις επωφελούνται από αντίστοιχη μείωση των φόρων», γράφει το «Νουβέλ Ομπσερβατέρ» και σημειώνει: «Tα φορολογικά δώρα για τις
επιχειρήσεις στην Ευρώπη αυξάνονται».

Η μείωση της φορολογίας των εταιρειών είναι μια ισχυρή τάση σε όλη την Ευρώπη. Η ιταλική κυβέρνηση κατέθεσε σχέδιο προϋπολογισμού για το 2014 που προβλέπει μείωση των φόρων στις επιχειρήσεις κατά 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Στην Πορτογαλία, για το 2014 ο εθνικός προϋπολογισμός προβλέπει τη σταδιακή μείωση του συντελεστή του φόρου των εταιρειών σε 23-25% το επόμενο έτος και σε ποσοστό περίπου 17-19% το 2016. Στην Ιρλανδία, ο φόρος που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις παραμένει στο 12,5%, ενώ την ίδια ώρα οι εργαζόμενοι βιώνουν τον έβδομο προϋπολογισμό λιτότητας, παρά την έξοδο από την ύφεση.

Η απίστευτη γενναιοδωρία προς τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις προσφέρεται φυσικά στον βωμό της… ανάπτυξης, μόνο που αυτή παραμένει όνειρο απατηλό. «Ευημερία για ποιον;» διερωτάται ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζότζεφ Στίγκλιτς σε άρθρο του στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» με τίτλο «Η ανισότητα είναι επιλογή». «Η εμμονή στη λιτότητα από τη Βρετανία ώς τη Γερμανία οδηγεί σε υψηλή ανεργία, μείωση των μισθών και αυξανόμενη ανισότητα», γράφει ο Στίγκλιτς και προσθέτει: «Αξιωματούχοι, όπως η Ανγκελα Μέρκελ και ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ισχυρίζονται ότι τα προβλήματα της Ευρώπης είναι αποτέλεσμα των υψηλών κοινωνικών δαπανών. Αλλά αυτή η γραμμή σκέψης οδήγησε την Ευρώπη στην ύφεση».

Κι απ΄την τρόικα

Στην Κύπρο, για παράδειγμα, όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του γαλλικού ραδιοφώνου RFI, «τα μέτρα λιτότητας που παίρνει η κυβέρνηση Αναστασιάδη είναι πολύ σκληρότερα από αυτά που ζητάει η τρόικα». Στο νησί «μόνο ένα σύνθημα ακούγεται: λιτότητα. Στον προϋπολογισμό για το επόμενο έτος, οι κρατικές δαπάνες είναι μειωμένες κατά 10%. Οι περικοπές αφορούν τις κοινωνικές παροχές, τις συντάξεις και τους μισθούς στο Δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Ολα αυτά συνοδεύονται από αύξηση των φόρων και ανεργία στο 18%».

Στην Ιρλανδία, το δήθεν «μοντέλο επιτυχίας της λιτότητας» με ανάπτυξη 1,1% το 2013 και 2,2% το 2014, τα μέτρα που εφαρμόστηκαν από το 2009 έχουν οδηγήσει σε σοβαρή επιβράδυνση των καταναλωτικών δαπανών, στην έκρηξη του δημόσιου χρέους (120% τον Ιανουάριο του 2013, έναντι του 65% τον Ιανουάριο του 2010) και στον υπερδιπλασιασμό της ανεργίας (13,7% τον Ιούλιο του 2013 έναντι 5% τον Ιανουάριο του 2008). Οπως λέει ο Καρλ Γουέλαν, οικονομολόγος στο University College του Δουβλίνου, «κάποιοι που θέλουν να απεικονίσουν την Ιρλανδία ως το μοντέλο επιτυχίας της ζώνης του ευρώ, αντιστρέφουν την πραγματικότητα για να επιβεβαιώσουν τις θεωρίες τους σχετικά με τα οφέλη της λιτότητας και την ανάγκη των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων».

Στην Πορτογαλία, ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει επίσης περικοπές δαπανών ύψους 3,9 δισ. ευρώ (που αντιστοιχούν στο 2,3% του ΑΕΠ). Οσοι δημόσιοι υπάλληλοι αμείβονται με μισθό άνω των 600 ευρώ τον μήνα θα δουν τις απολαβές τους να μειώνονται από 2,5% έως 12%. Επιπλέον θα μειωθεί τουλάχιστον κατά 2% ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων, όπως και κατά 3% όσων εργάζονται σε επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα —πλην των νοσοκομείων.

Κατά της δημοκρατίας

«Αυτός ο προϋπολογισμός είναι φρικτός. Η κυβέρνηση Κοέλιο θέλει να τελειώσει με το κράτος πρόνοιας αλλά και το Σύνταγμα», λέει ο 89χρονος Σοσιαλιστής, πρώην πρόεδρος της χώρας, Μάριο Σοάρες. «Αυτή η κυβέρνηση αποτελείται από εγκληματίες και μετά το τέλος της θητείας της θα πρέπει να λογοδοτήσει. Δεν μπορώ να πω ότι και οι 56 υπουργοί και υφυπουργοί της κυβέρνησης είναι εγκληματίες, αλλά σίγουρα όλοι μιλούν την ίδια γλώσσα». Ισως ο τελευταίος των μεγάλων προοδευτικών πολιτικών της Ευρώπης, ο Σοάρες, προειδοποιεί ότι η λιτότητα «δεν είναι μια πολιτικά ουδέτερη πράξη, αλλά μια ολομέτωπη επίθεση στη δημοκρατία».

Οι συνθήκες διαβίωσης για εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρωπαίους επιδεινώνονται δραματικά. Το πρόβλημα ξεκινά ως οικονομικό, γίνεται κοινωνικό και τώρα απειλεί να γίνει πολιτικό, όπως δείχνει η δραματική άνοδος της Ακροδεξιάς σε όλη την ήπειρο. Η γαλλική εφημερίδα «Le Monde» προειδοποιεί ότι είναι πλέον «ανησυχητική η δημοκρατική ρήξη» ανάμεσα στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που επιβάλλουν πολιτικές άγριας λιτότητας, και στους ευρωπαϊκούς λαούς. Ολο και περισσότεροι Ευρωπαίοι αισθάνονται όπως οι λαοί της Γηραιάς Ηπείρου στο διάστημα του Μεσοπολέμου.

Το Βερολίνο αρνείται κατηγορηματικά να συνειδητοποιήσει το μέγεθος της απειλής και να αλλάξει πολιτική, παρά τις ελπίδες που διατηρούν πολλοί από τη συμμετοχή των Σοσιαλδημοκρατών στη νέα κυβέρνηση της Ανγκελα Μέρκελ. Η «σιδηρά» καγκελάριος αρνείται πεισματικά να ικανοποιήσει ακόμη και το στοιχειώδες αίτημα των Σοσιαλδημοκρατών για τη θέσπιση κατώτατου μισθού στη Γερμανία, όπως επίσης και να θυσιάσει τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών.

Λογικό, σύμφωνα με την «ηθική» του Βερολίνου, αφού με την πολιτική της λιτότητας κερδίζουν οι γερμανικές τράπεζες και επιχειρήσεις. Οπως γράφει ο Γάλλος δημοσιογράφος Ερίκ Λε Μπουσέρ στην ιστοσελίδα Slate, «αυτή η πολιτική της λιτότητας όχι μόνο βύθισε τη ζώνη του ευρώ σε βαθιά ύφεση, αλλά και σε μαζική ανεργία που τροφοδοτεί τα εξτρεμιστικά πολιτικά κόμματα
Εφημερίδα των Συντακτών