Η γραμμή που χωρίζει το σήμερα από το χθες

10:19 16/4/2013 - Πηγή: TNSite

Τόγκα, Ειρηνικός Ωκεανός, 180ος μεσημβρινός. Η μέρα είναι Σάββατο και η ώρα περίπου 9 το βράδυ. Μόλις 900 χιλιόμετρα μακρυά, στη νήσο Σαμόα, είναι επίσης 9 το βράδυ. Μόνον που εδώ είναι Παρασκευή!

Πώς γίνεται αυτό; Οι δυο περιοχές είναι αρκετά κοντά για να ανήκουν στην ίδια ζώνη ώρας, μόνο που βρίσκονται… μια μέρα μακρυά!

Γιατί τις χωρίζει η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας (International Date Line ή απλά IDL)!

H IDL είναι μια νοητή γραμμή που διατρέχει την επιφάνεια της Γης κάπου κοντά στον 180ο μεσημβρινό. Και είναι η γραμμή

που χωρίζει το σήμερα, από το αύριο, η γραμμή στην οποία ο πλανήτης… αλλάζει μέρα.

Το εντυπωσιακό είναι ότι αν ένα αεροπλάνο διασχίσει τη γραμμή αυτή ουσιαστικά περνά μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου από τη μια μέρα στην άλλη. Αν το αεροπλάνο ή το πλοίο κινείται προς τα ανατολικά, περνά από το σήμερα στο χθες. Ενώ αν κινείται δυτικά περνά από το χθες στο σήμερα.

Όποιος θυμάται τα αναγνώσματα του Ιουλίου Βερν, ο Φιλέας Φογκ ξεκίνησε το ταξίδι του από το Λονδίνο προς τα ανατολικά για να κάνει το γύρο του κόσμου σε 80 μέρες. Όμως όταν επέστρεψε – κι ενώ νόμιζε ότι είχε χάσει το στοίχημα- κατάλαβε ότι ουσιαστικά μια μέρα του είχε… φύγει μέσα από τα χέρια. Γιατί στο κομμάτι από την Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας προς το Σαν Φρανσίσκο δεν αφαίρεσε μια μέρα από το ημερολόγιο του καθώς πέρναγε την Διεθνή Γραμμή Ημερομηνίας.

Πώς “χαράχτηκε” η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας;

Η ανάγκη για την οριοθέτηση του χρόνου βάσει “σήμερα” και “αύριο” και “χθες” έγινε σαφής όταν η κοσμοϊστορική πορεία του Φερδινάνδου Μαγγελάνου που περιέπλευσε τον κόσμο το 1519-1522. Οι επιζώντες του πληρώματος (μόλις 18 άτομα στο σύνολο των 217 που αναχώρησαν) επέστρεψαν στον ισπανικό σταθμό πλήρως βέβαιοι για την ημέρα της εβδομάδας, η οποία βεβαιωνόταν από το ημερολόγιο του πλοίου.

Παρ’ όλα αυτά όσοι βρίσκονταν εκεί και τους υποδέχτηκαν επέμεναν ότι η ημέρα ήταν μία ημέρα αργότερα. Το φαινόμενο αυτό, που τώρα γίνεται εύκολα κατανοητό καθώς ο Μαγγελάνος ξεκίνησε το ταξίδι του πλέοντας προς την δύση, προκάλεσε μεγάλη έξαψη εκείνη την εποχή στο βαθμό που μια ειδική αντιπροσωπεία στάλθηκε στον Πάπα για να πάρει εξηγήσεις για αυτό το παράξενο γεγονός.