Μετατόπιση του ενδιαφέροντος ΗΠΑ και ΕΕ από τον Εύξεινο Πόντο

19:29 27/5/2013 - Πηγή: TNSite

Τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος των Ηνωμένων Πολιτειών αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) από την περιοχή του Ευξείνου Πόντου προς άλλες πλευρές - προς την Ασία οι ΗΠΑ, προς το εσωτερικό, λόγω κρίσης, η ΕΕ - τονίζουν ο διευθυντής του Προγράμματος του Harvard για την Ασφάλεια στην Ευρασία Sergei Konoplyov και ο διευθυντής του Κέντρου Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Kadir Has της Κωνσταντινούπολης Δημήτρης Τριανταφύλλου.

Οι δύο

επιστήμονες μίλησαν στο ΑΠΕ - ΜΠΕ για τις εξελίξεις στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου, με αφορμή την παρουσία τους στη Θεσσαλονίκη, όπου συμμετείχαν, χθες το βράδυ, σε σχετική συζήτηση που διοργάνωσε το Δίκτυο Ναυαρίνο (σ.σ. πρόκειται για μια πρωτοβουλία της Πολιτιστικής Εταιρίας Επιχειρηματικών Βορείου Ελλάδος).

«Η μεγαλύτερη εξέλιξη στον Εύξεινο Πόντο - στρατηγικά μιλώντας - είναι ότι πολλοί εξωτερικοί παίκτες, κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν αλλάξει το κέντρο του ενδιαφέροντός τους από τον Εύξεινο Πόντο στο νότο και την Ασία. Κι αυτό επειδή θεωρούν πως η Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν είναι πολύ πιο σημαντικές περιοχές για την εξωτερική τους πολιτική, για τα ζωτικά συμφέροντά τους» εξηγεί ο κ. Konoplyon επισημαίνοντας παράλληλα την ενίσχυση της ρωσικής επιρροής στην περιοχή.

Εκτιμά δε ότι, «η Ευρωπαϊκή Ένωση, εξαιτίας της κρίσης, έχει επικεντρωθεί στον εαυτό της και δεν θέλει να σκέφτεται για κάτι που δεν αποτελεί βασική προτεραιότητα γι' αυτήν, όπως η περιοχή του Ευξείνου Πόντου».

Ο ανταγωνισμός ισχύος μεταξύ περιφερειακών και εξω-περιφερειακών δρώντων, η γεωπολιτική βαρύτητα της περιοχής ως ζώνης παραγωγής, διαμετακόμισης και κατανάλωσης ενεργειακών πόρων καθιστούν τον Εύξεινο Πόντο μια περιοχή όπου, όπως σημειώνει από την πλευρά του ο κ. Τριανταφύλλου, «υπάρχει ένα είδος παιχνιδιού ανάμεσα στη Δύση (ΕΕ και ΗΠΑ) και τη Ρωσία».

Σύμφωνα με τον ίδιο, «στον Εύξεινο Πόντο υπάρχουν δύο μεγάλες δυνάμεις, η Ρωσία και η Τουρκία και από τη στιγμή που η Βουλγαρία και η Ρουμανία έγιναν μέλη της ΕΕ και η τελευταία έγινε παίκτης στην περιοχή» αλλά «δεν έχει γίνει αποδεκτή ως τέτοια ούτε από τη Μόσχα ούτε από την Άγκυρα που δεν επιθυμούν να μοιραστούν το μερίδιο επιρροής που έχουν στην περιοχή με κάποια άλλη δύναμη όπως η Ένωση».

Η Τουρκία, μάλιστα, όπως αναφέρει ο κ. Konoplyov, ακόμη και ως μέλος του ΝΑΤΟ «δεν θέλει να αφήσει τους Αμερικανούς να πλησιάσουν εγγύτερα - λένε στο ΝΑΤΟ, αν θέλετε κάτι στην περιοχή, πείτε σε εμάς, που είμαστε μέλη σας - γεγονός που ικανοποιεί τη Ρωσία κι έχει φέρει πιο κοντά σε επίπεδο συνεργασίας δύο παραδοσιακούς εχθρούς».

Τα παιχνίδια εξουσίας και η γενικότερες εξελίξεις στην περιοχή γεννούν δύο βασικά ερωτήματα - προς τα πού θα πάει μελλοντικά ο Εύξεινος Πόντος και σε ποιανού σφαίρα επιρροής θα ανήκει; Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο κ. Τριανταφύλλου, στον Εύξεινο Πόντο μπορεί φαινομενικά όλα να πηγαίνουν καλά, αλλά υπάρχουν οι λεγόμενες «παγωμένες διαμάχες».

«Ας μην ξεχνάμε τον πόλεμο των πέντε ημερών μεταξύ Ρωσίας και Γεωργίας τον Αύγουστο του 2008 ή τη διαμάχη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας σχετικά με το φυσικό αέριο (τέλη 2008, αρχές 2009)» σημειώνει.

«Ποιος μπορεί ακόμη να πει με ασφάλεια ότι δεν θα υπάρξει κάποιου είδους αρνητική εξέλιξη στην περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ;» αναρωτιέται, διατυπώνοντας, παράλληλα την εκτίμηση πως «το φαινόμενο της ηρεμίας μπορεί και να εξαπατά».

Εκτός, βεβαίως, των «παγωμένων διαμαχών» ρόλο - κλειδί για την περιοχή διαδραματίζει το θέμα της ενέργειας και δη της ενεργειακής ασφάλειας, με έμφαση στο ζήτημα των αγωγών μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου. «Πρόκειται για ένα θέμα που προστέθηκε στην ατζέντα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και λειτουργεί ενίοτε διασπαστικά» εξηγεί ο κ. Τριανταφύλλου.

Σύμφωνα, εξάλλου, με τον Έλληνα επιστήμονα, θα πρέπει η Ελλάδα, που μέχρι πρόσφατα είχε ιδιαίτερα ενεργό ρόλο στην περιοχή αλλά μετά το ξέσπασμα της κρίσης φαίνεται να έχει «αναδιπλωθεί», να επαναδραστηριοποιηθεί με δυναμικό τρόπο και να επανακτήσει την επιρροή της. «Θα μπορούσαμε να κάνουμε πολύ περισσότερα» υπογραμμίζει ο κ. Τριανταφύλλου.

NewsBeast