Τρεις εντολές Koopman στους τραπεζίτες

17:00 23/9/2013 - Πηγή: TNSite

Μία από τις πλέον σκληρές παρτίδες τραπεζικού πόκερ των τελευταίων ετών εκτυλίχθηκε τις τελευταίες 48 ώρες στην Αθήνα μεταξύ του αναπληρωτή διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DGCom) και αρμόδιου για τις κρατικές ενισχύσεις Gert jan Koopman, των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών, του ΤΧΣ, της ΤτΕ και φυσικά του υπουργού Οικονομικών Γ. Στουρνάρα.

Αντικείμενο

της παρτίδας δεν ήταν άλλο από τα σχέδια μετασχηματισμού και ανασυγκρότησης του πιστωτικού συστήματος για την ερχόμενη πενταετία, με τον κ. Koopman να θέτει στο τραπέζι τρεις αδιαπραγμάτευτους όρους από πλευράς της Ε.Ε.: ολοκλήρωση των σχεδίων αναδιάρθρωσης μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, χάραξη πολιτικής για τις θυγατρικές των Βαλκανίων και πώληση των μη τραπεζικών δραστηριοτήτων.

Όπως είναι γνωστό, τα πλάνα αναδιάρθρωσης αποσκοπούν αφενός στη δημιουργία προϋποθέσεων ώστε οι τράπεζες να ιδιωτικοποιηθούν πλήρως, με – μερική έστω – εξόφληση του Δημοσίου, αφετέρου στη συμμόρφωσή τους με τα κριτήρια της ΕΚΤ για άντληση ρευστότητας καθώς και με τους κανόνες που ισχύουν όταν λαμβάνεται κρατική βοήθεια.

Τραπεζίτες που συμμετείχαν στις συναντήσεις ανέφεραν στην «Α» ότι, παρά την ομολογουμένως αυστηρή διάθεση που χαρακτήριζε τον ισχυρό άνδρα της DGCom, έδειξε σε αρκετά σημεία διαλλακτικός, κυρίως στον χρόνο πώλησης θυγατρικών στη ΝΑ Ευρώπη και μη τραπεζικών εργασιών.

Τα σχέδια αναδιάρθρωσης

Ο κ. Koopman ζήτησε από τους τραπεζίτες να καταθέσουν μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου τα restructuring plans, τα οποία θα περιλαμβάνουν ενέργειες που αποσκοπούν στην περαιτέρω ενίσχυση της οργανικής κερδοφορίας των τραπεζών (μείωση του cost of funding, μείωση σε λειτουργικά κόστη), στην εξισορρόπηση του δείκτη χορηγήσεων προς καταθέσεις (κινήσεις για αύξηση των καταθέσεων, ενέργειες απομόχλευσης) και επίσης σε κινήσεις περαιτέρω κεφαλαιακής ενίσχυσης, όπου απαιτούνται μέσω πώλησης περιουσιακών στοιχείων ή και αυξήσεων κεφαλαίου.

Παράλληλα, η DGCom ζήτησε από τις ελληνικές τράπεζες ενέργειες που θα αποσκοπούν στη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου, καθώς τα κόκκινα δάνεια έχουν αγγίξει το 30%, αλλά και στη διαχείριση του λειτουργικού κόστους μέσω μείωσης προσωπικού από προγράμματα εθελουσίας εξόδου. Παρά το γεγονός ότι οι συζητήσεις δεν εισήλθαν σε λεπτομέρειες, οι κινήσεις των τραπεζών δείχνουν ότι σε πρώτη φάση μέχρι το τέλος του έτους θα αποχωρήσουν περί τους 5.500 εργαζόμενους.

Βεβαίως και ο κ. Koopman έλαβε υπ’ όψιν του τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε συστημικής τράπεζας. Για παράδειγμα, η Alpha Bank, η Τράπεζα Πειραιώς και η Εθνική Τράπεζα έχουν ήδη ανακεφαλαιοποιηθεί με συμμετοχή των ιδιωτών και διαθέτουν τη δομή για την πλήρη ιδιωτικοποίησή τους, ενώ η Eurobank θα πρέπει να επιτύχει τη – μερική – ιδιωτικοποίησή της έως τον Απρίλιο του 2014. Την ίδια στιγμή, η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς διαθέτουν επαρκές κεφαλαιακό απόθεμα, η Εθνική Τράπεζα πρέπει να προβεί σε συμπληρωτικές κινήσεις, ενώ η Eurobank να ενισχυθεί κεφαλαιακά τόσο με πωλήσεις assets όσο και με την είσοδο ιδιωτών επενδυτών. Η Πειραιώς και η Εθνική πληρούν ήδη με τα τωρινά δεδομένα τα κριτήρια της ΕΚΤ για τη σταδιακή μείωση του δανεισμού των ευρωπαϊκών τραπεζών, καθώς το ύψος της ρευστότητας που αντλούν από το ευρωσύστημα δεν ξεπερνά το 15% του συνολικού ενεργητικού τους. Ταυτόχρονα, η Εθνική έχει τον πλέον χαμηλό δείκτη χορηγήσεων προς καταθέσεις (γύρω στο 92%) και είναι εγγύτερα στον άτυπο στόχο μείωσης των χορηγήσεων στο 80% των καταθέσεων.

Τι μέλλει γενέσθαι με τα Βαλκάνια

Σε μείζον ζήτημα αναδεικνύεται η στρατηγική που θα υιοθετήσουν από εδώ και στο εξής οι ελληνικές τράπεζες στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν στις χώρες των Βαλκανίων τράπεζες και άλλες θυγατρικές του χρηματοοικονομικού τομέα με συνολικό ενεργητικό που προσεγγίζει τα 25 δισ. ευρώ και ο σχεδιασμός που φαίνεται να προκρίνεται, στο πλαίσιο των αναγκών αναδιάρθρωσης των ομίλων, είναι η ενοποίηση των δραστηριοτήτων όλων των τραπεζών ανά χώρα.

Η ενοποίηση της παρουσίας ελληνικών τραπεζών ανά χώρα θεωρείται από τραπεζικούς παράγοντες η βέλτιστη επιλογή που θα επιτρέπει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και του μεριδίου αγοράς. Για παράδειγμα, αν οι θυγατρικές στη Ρουμανία ενοποιηθούν, το μέγεθος και οι οικονομίες κλίμακας που θα προκύψουν θα επιτρέπουν την αποτελεσματικότερη λειτουργία ή την πώληση με καλύτερους όρους. Μάλιστα, όπως εξηγούν οι ίδιοι, προκειμένου να διευθετηθεί ευκολότερα μια σειρά από τεχνικής φύσεως προβλήματα που έχουν προκύψει, εξετάζεται η δυνατότητα να γίνουν διμερείς συμφωνίες και οι όμιλοι να μεταβιβάσουν η μία στην άλλη, ανάλογα το μέγεθος σε κάθε αγορά, θυγατρικές τους, ενώ, εναλλακτικά, σε κάθε χώρα θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια holding που θα περιλαμβάνει όλες τις θυγατρικές των ελληνικών ομίλων.

Σημειώνεται ότι η DGCom απαιτεί την άμεση αξιοποίηση των θυγατρικών στα Βαλκάνια, καθώς αρκετές από αυτές είναι ζημιογόνες, με αποτέλεσμα να δεσμεύουν κεφάλαια και ρευστότητα από τους μητρικούς ομίλους, με χαμηλή απόδοση κεφαλαίων. Οι σχετικές αποφάσεις πιθανόν να ληφθούν τις επόμενες ημέρες για να προχωρήσει η διαδικασία, ώστε, μέσω ριζικής αναδιάρθρωσης της τοπικής παρουσίας, να μειωθούν κόστη και να γίνουν ανταγωνιστικές, με σκοπό, σε επόμενο στάδιο, ενδεχομένως να πωληθούν.

Κι αυτό γιατί οι παρούσες συνθήκες δεν είναι κατάλληλες για την πώληση θυγατρικών εξωτερικού, αφού οι αποτιμήσεις είναι χαμηλές ενώ δεν υπάρχουν και αγοραστές, καθώς τραπεζικοί όμιλοι από την Αυστρία ή την Ιταλία που πρωταγωνιστούσαν μέχρι πρότινος στην περιοχή πλέον βρίσκονται και οι ίδιοι στο στάδιο του μαζέματος των δραστηριοτήτων τους.

Ιδιαίτερη περίπτωση η Finansbank

Υπ’ αυτές τις συνθήκες, και η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας δεν κρύβει την πρόθεσή της να προχωρήσει σε πώληση μειοψηφικού ποσοστού της Finansbank προκειμένου να ενισχύσει την κεφαλαιακή της επάρκεια, ωστόσο, όπως επισημαίνουν κύκλοι της διοίκησης, κάτι τέτοιο θα συμβεί την κατάλληλη χρονική στιγμή. Η DGCom πιέζει να μετριαστεί η υψηλή έκθεση της Εθνικής στην τουρκική αγορά, η διοίκηση όμως της Εθνικής αντιτάσσει τις δυσχερείς συνθήκες (πτώση της τουρκικής λίρας και της αποτίμησης της Finansbank) για πώληση ποσοστού της θυγατρικής της στην τρέχουσα χρονική συγκυρία.

Για να καθησυχάσει μάλιστα την DGCom, έχει εκπονήσει σχέδιο κεφαλαιακής ενίσχυσης, το οποίο προβλέπει την πώληση άλλων δραστηριοτήτων όπως η Αστήρ Παλάς, η Εθνική Πανγαία, η NBGI Private Equity και το Asset Management της τράπεζας έως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2014.

Κλειδί για να καμφθούν οι αντιστάσεις της DGCom ως προς τη Finansbank θα αποτελέσει, σύμφωνα με καλά πληροφορημένα στελέχη, το αν κριθεί πειστικό το σχέδιο της Εθνικής για αύξηση του δείκτη EBA Core Tier I σε επίπεδα υψηλότερα του 10% μέσω πωλήσεων άλλων θυγατρικών.

Σε ό,τι αφορά την παρουσία των ελληνικών τραπεζών στα Βαλκάνια, η Ρουμανία είναι η μεγαλύτερη αγορά με ενεργητικό άνω των 10 δισ. ευρώ, επίσης άνω των 7 δισ. ευρώ κινείται η Βουλγαρία, ενώ ακολουθεί η Σερβία. Μικρή είναι η παρουσία στην Αλβανία και στα Σκόπια, ενώ πέραν των Βαλκανίων, παρουσία στην Ουκρανία έχουν η Πειραιώς και η Eurobank, ενώ η Alpha Bank προχώρησε σε πώληση της θυγατρικής στη χώρα. Η Τράπεζα Πειραιώς έχει επίσης παρουσία με θυγατρική τράπεζα στην Αίγυπτο, όπου είχε αποφασιστεί η πώληση, και «πάγωσε» λόγω των συνθηκών.

Πηγή: axiaplus.gr

NewsBeast