Στην Ιαπωνία για τον καλύτερο Σομελιέ

00:47 5/8/2013 - Πηγή: Gastronomos

Ταξιδέψαμε στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου για τον 14ο Παγκόσμιο Διαγωνισμό της ASI - μια γιορτή του κρασιού και της οινοχοΐας.

Οι κερασιές, που σηματοδοτούν την άνοιξη στο Τόκιο, φέτος βιάστηκαν και άνθισαν δέκα ημέρες νωρίτερα προκειμένου να μας υποδεχτούν! Εκατόν πενήντα οκτώ αποστολές από ισάριθμες χώρες (αποτελούνταν από τον πρόεδρο κάθε εθνικής ένωσης, έναν ειδικευμένο δημοσιογράφο και, φυσικά, τον υποψήφιο) έδωσαν φέτος ραντεβού στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, για τον 14ο Παγκόσμιο Διαγωνισμό ανάδειξης του Καλύτερου Σομελιέ

που διοργανώνει η ASI (Association de la Sommellerie Internationale) - μια γιορτή του κρασιού και της οινοχοΐας! Γιατί, σήμερα, το επάγγελμα του σομελιέ - οινοχόου είναι κάτι περισσότερο από το να προτείνει και να σερβίρει κρασιά. Απαιτεί γνώσεις που ξεκινούν από το μάρκετινγκ και την οργάνωση της κάβας και φτάνουν στη δυνατότητα «διαχείρισης» ανθρώπινων σχέσεων.

Οι κερασιές άνθισαν νωρίτερα φέτος στο Τόκιο.

Ευγενέστατοι Ιάπωνες μας υποδέχτηκαν στο αεροδρόμιο και ένα δεξιοτίμονο ταξί με λευκά δαντελένια καλύμματα στα καθίσματά του μας μετέφερε στο ξενοδοχείο, για να ενσωματωθούμε στο διεθνές πολύχρωμο μωσαϊκό της διοργάνωσης.

Η ASI και ο διαγωνισμός

Η Διεθνής Ένωση Οινοχόων ιδρύθηκε το 1969 στη Γαλλία, στην πρωτεύουσα της Καμπανίας, Τρουά, με βασικούς στόχους να δημιουργήσει εθνικές ενώσεις σε όλες τις χώρες, να συμβάλει στην εξέλιξη του επαγγέλματος μέσα από την ανάπτυξη της οινικής κουλτούρας των καταναλωτών, να προασπίσει την επαγγελματική δεοντολογία. Η ASI συμμετέχει σε κάθε διοργάνωση που έχει σχέση με το κρασί, τα αποστάγματα και τα ποτά. Η έδρα της βρίσκεται στο Παρίσι, αλλά η διοίκηση ασκείται από την εθνική ένωση που κατέχει την προεδρία για μία τριετία. Σημερινός πρόεδρος είναι ο Ιάπωνας Shinya Tasaki, παγκόσμιος νικητής το 1995, και η διοίκηση της ASI βρίσκεται στο Τόκιο.

Σκοπός του διαγωνισμού είναι να δίνει κάθε χρόνο την ευκαιρία σε επαγγελματίες από το χώρο της εστίασης και των ξενοδοχείων από κάθε γωνιά της Γης να συναντιούνται και να ανταλλάσσουν εμπειρίες. Καλλιεργώντας την ευγενή άμιλλα ανάμεσα στους υποψηφίους, ανεβάζει κάθε φορά ακόμη περισσότερο τον πήχη, ωθώντας τους σομελιέ να γίνονται ολοένα και καλύτεροι - με αποτέλεσμα το επάγγελμά τους να αποκτά κύρος και αξιοπιστία. Απαραίτητη προϋπόθεση για να συμμετάσχει κάποιος είναι να εργάζεται σε εστιατόριο, wine bar, κάβα ή σε κάποιον κλάδο της βιομηχανίας ποτών και διατροφής.

Ο Πρόεδρος της Ιαπωνικής Ένωσης Οινοχόων, Masaharu Oka.

Στα 44 χρόνια του διαγωνισμού, περισσότεροι από 1.000 υποψήφιοι έχουν λάβει μέρος στις διοργανώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί σε 10 διαφορετικές χώρες, ενώ, έως σήμερα, 13 σομελιέ έχουν κερδίσει τον παγκόσμιο τίτλο. Η μεγάλη έκπληξη ήταν ότι στο Τόκιο βρέθηκαν και οι 13 για να καλωσορίσουν στην κλειστή τους «λέσχη» τον 14ο! Ξεχωριστή φυσιογνωμία ανάμεσά τους, ο νικητής του πρώτου διαγωνισμού του 1969, Armand Melkonian, Γάλλος, αρμενικής καταγωγής και λάτρης της Ελλάδας. «Η Ευρώπη χρωστάει στη χώρα σας», μου επαναλαμβάνει με πάθος. «Όσο για εμάς τους Αρμένιους, αν δεν υπήρχατε εσείς, δεν ξέρω πού θα βρισκόμασταν σήμερα». Δίπλα του ο, επίσης Γάλλος, νικητής του 1986, Jean Claude Jambon, υπενθυμίζει στη διεθνή παρέα ότι οι πρώτοι οίνοι με ονομασία προελεύσεως ήταν οι πήλινοι αμφορείς με τον Θάσιο Οίνο...

Οι 58 υποψήφιοι από τις τέσσερις γωνιές της Γης (από τη Λετονία μέχρι το Μεξικό, από τη Μαλαισία μέχρι τη Σουηδία, από την Ινδονησία μέχρι τον Καναδά) μπήκαν στις αίθουσες για να βάλουν τα δυνατά τους σε έναν σκληρό διαγωνισμό, που απαιτεί -εκτός από καλή μύτη και ουρανίσκο- πάρα πολλές γνώσεις και εμπειρίες. Μόνο 12 προκρίθηκαν στους ημιτελικούς. Ανάμεσα στους αποκλεισμένους, ο δικός μας Νικόλας Γιαννόπουλος, ο οποίος συμμετείχε πρώτη φορά σε τέτοιου επιπέδου διοργάνωση. Ο αποκλεισμός τού έδωσε, όμως, τη δυνατότητα να γνωρίσει λίγο καλύτερα την πόλη. Γιατί -για να λέμε την αλήθεια- είχαμε το ένα... μάτι στο διαγωνισμό και το άλλο στην απέραντη πρωτεύουσα, τη Νέα Υόρκη της Ασίας, με τα 25.000.000 κατοίκους.

Η ελληνική αποστολή: ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Οινοχόων Ανδρέας Ματθίδης, η διευθύντρια του «Οινοχόου» Μερόπη Παπαδοπούλου, ο υποψήφιος Νικόλας Γιαννόπουλος.

And the winner is…

Την ημέρα του μεγάλου τελικού, τα βήματα μας οδηγούν στο εντυπωσιακό Tokyo International Forum - σαν πλοίο από γυαλί και ατσάλι που αρμενίζει στην πόλη, ένα θαύμα της αρχιτεκτονικής. Στο Hall A, μια απέραντη αίθουσα χωρητικότητας 5.000 θεατών, ο πρόεδρος Tasaki ανακοινώνει τους τρεις φιναλίστ: είναι η Veronique Rivest από τον Καναδά (καλύτερη σομελιέ της Αμερικής 2012), ο Paolo Basso από την Ελβετία (καλύτερος σομελιέ της Ευρώπης 2010) και ο Aristide Spies από το Βέλγιο («ναι, η μαμά μου είναι Ελληνίδα και έχω το όνομα του παππού μου…»). Μετά τα χειροκροτήματα, τα φώτα χαμηλώνουν, οι βελούδινες κουρτίνες ανοίγουν και βρισκόμαστε μπροστά σε ένα εικονικό εστιατόριο. Στα τραπέζια και στο μπαρ του κάθονται τα μέλη της κριτικής επιτροπής - ανάμεσά τους και ο Έλληνας πρόεδρος, Ανδρέας Ματθίδης. Εστιάτορας και παρουσιαστής, ο Gerard Basset, απερχόμενος κάτοχος του τίτλου, υποδέχεται τους υποψηφίους και τους εξηγεί τη διαδικασία. Πρέπει μέσα σε περίπου μισή ώρα να εξυπηρετήσουν τρεις πελάτες στο champagne bar, να προτείνουν 5 κρασιά σε ένα δύσκολο μενού 7 πιάτων, να ανοίξουν, να μεταγγίσουν και να σερβίρουν ένα σπάνιο παλαιωμένο κρασί, να βρουν τα λάθη σε μια λίστα από ετικέτες κρασιών, να αναγνωρίσουν 4 κρασιά και 6 λικέρ, αποστάγματα και ποτά, αλλά και καμιά δεκαριά πρόσωπα από τον διεθνή χώρο του κρασιού. Αισθάνομαι ιδιαίτερα περήφανη όταν η Καναδέζα υποψήφια περιγράφει σαν Ξινόμαυρο ένα από τα κρασιά που οι φιναλίστ κλήθηκαν να αναγνωρίσουν (τελικά δεν ήταν) και όταν ανάμεσα στις οινικές προσωπικότητες βλέπω τον Άγγελο Ιατρίδη του Κτήματος Άλφα (και ο Aristide και η Καναδέζα τον αναγνώρισαν).

Οι τρείς φιναλίστ από το Βέλγιο, την Ελβετία και τον Καναδά.

Ο Aristide είναι γρήγορος, χαμηλών τόνων - ο σομελιέ που θα ήθελες να έχεις στο τραπέζι σου. Η Veronique χάνει το παιχνίδι από το φοβερό τρακ της. Οπότε ο Basso, το φαβορί, έρχεται να «κεντήσει» πάνω σε μεταξωτό καμβά! Αναλυτικός, επεξηγηματικός, άψογος, δίκαια κερδίζει τον τίτλο, για τον οποίο είχε μοχθήσει πολύ τα τελευταία χρόνια.

Παρακολουθώντας για δεύτερη φορά τον παγκόσμιο διαγωνισμό για την ανάδειξη του καλύτερου σομελιέ, επιβεβαιώνω τη σημασία του. Οι άνθρωποι που έχουν επάγγελμα την προώθηση του κρασιού πρέπει να είναι ιδιαίτερα καλλιεργημένοι, καταρτισμένοι, εύστροφοι και με κοινωνικές δεξιότητες, έτσι ώστε όχι μόνο να αναδεικνύουν το προϊόν, αλλά και να εκπαιδεύουν το καταναλωτικό κοινό, δημιουργώντας παράλληλα και τις κατάλληλες συνθήκες απόλαυσής του.

Αποχαιρετήσαμε το Τόκιο κρύβοντας ένα μπουμπούκι από τις ανθισμένες κερασιές στις βαλίτσες μας. Για καιρό θα θυμόμαστε την ευγένεια των κατοίκων του και την ομορφιά των ανθρώπων του κρασιού από όλες τις χώρες του πλανήτη που συναντήσαμε εκεί.

Παραλειπόμενα και... ατυχήματα

Η υποψήφια της Αργεντινής Maria Paz Levinson Huarte έχει σπουδάσει αρχαία ελληνικά και το όνειρό της είναι να έρθει στην Ελλάδα.Ο Αλβανός υποψήφιος Ilir Lagji δήλωσε «υπήκοος Σαντορίνης», αφού ζούσε μέχρι πρόσφατα εκεί και δούλευε ως σομελιέ στο εστιατόριο Νυχτέρι. «Η κόρη μου θέλει να της κάνω ένα δώρο», μου λέει. «Ένα εισιτήριο για Σαντορίνη χωρίς επιστροφή!»Η Ρουμάνα Julia Scavo με τα όμορφα γαλάζια μάτια ήταν φαβορί, αλλά έμεινε εκτός τελικού γιατί στον ημιτελικό τής γλίστρησε ο δίσκος και έσπασε όλα τα ποτήρια. Με υποδειγματική ψυχραιμία, ο Κύπριος Βάσος Μανώλης αντιμετώπισε τη δοκιμασία του διαγωνισμού, δεδομένου ότι εκείνες τις ημέρες κρινόταν η τύχη της πατρίδας του. Το βράδυ της απονομής, οι Γιαπωνέζες προσκεκλημένες στο επίσημο δείπνο εμφανίστηκαν στη συντριπτική τους πλειονότητα φορώντας εντυπωσιακά κιμονό.Μια Κυπριακή Κουμανταρία του 2004 και ένα λικέρ ιβίσκου από το Μεξικό ήταν οι γρίφοι που δεν έλυσε κανείς από τους τρεις φιναλίστ.Τα 4 κρασιά του τελικού: SULA 2011 Chenin Βlanc από την Ινδία, JUAN GIL 2010 100% Monastrelle doc Jumilla από την Ισπανία, YARDEN Galilee 2008 Pinot Noir από το Iσραήλ, BEAUNE Airgots Premier cru 2005 Albert Moreau από τη Γαλλία. Κανείς από τους φιναλίστ δεν τα αναγνώρισε με ακρίβεια.

Λεζάντα κεντρικής φωτογραφίας: Ο Paolo Basso, νικητής του φετινού διαγωνισμού (αριστερά), με τον Armand Melconian, νικητή του πρώτου, το 1969.