60 χρόνια από τη δημιουργία της NASA

09:52 29/7/2018 - Πηγή: Alfa Vita

Πριν 60 χρόνια, παρακινημένες από τον ανταγωνισμό με τη Σοβιετική Ένωση, οι ΗΠΑ δημιούργησαν τη NASA ξεκινώντας μια διαστημική περιπέτεια που θα τους έφερνε ως το φεγγάρι.

Σήμερα η Εθνική Υπηρεσία Αεροναυπηγική και Διαστήματος των ΗΠΑ προσπαθεί να βρει νέους τρόπους να επιβιώσει σε έναν τομέα όπου συναγωνίζονται ολοένα και περισσότερες διεθνείς διαστημικές υπηρεσίες και εμπορικά συμφέροντα.

Από τη δημιουργία της η

NASA έδωσε νέα ώθηση στη διαστημική έρευνα αλλά έζησε και τραγικές στιγμές, όπως η έκρηξη σε δύο διαστημικά της σκάφη το 1986 και το 2003 με συνολικό απολογισμό 14 νεκρούς.

Η φιλοδοξία της να επιστρέψει στο μακρινό διάστημα ενδέχεται να ανασχεθεί από το πρόβλημα χρηματοδότησης που αντιμετωπίζει η υπηρεσία, το οποίο δεν θα της επιτρέψει να πάει ξανά στο διάστημα για περίπου μία δεκαετία και στον Άρη πριν τη δεκαετία του 2030.

Η NASA εξαρτάται πλέον από τον ιδιωτικό τομέα και έχει συνάψει συμβόλαια με τις εταιρείες SpaceX και Boeing προκειμένου να μπορέσει να στείλει τους αστροναύτες της στο διάστημα μετά το 2019.

Η υπηρεσία δεν μπορεί να στείλει μόνη της αστροναύτες στο διάστημα από το 2011, όταν ολοκληρώθηκε έπειτα από 30 χρόνια το πρόγραμμά της διαστημικών σκαφών.

Σήμερα είναι αναγκασμένη να καταβάλει 80 εκατομμύρια δολάρια στη Ρωσία για κάθε Αμερικανό που πηγαίνει στο διάστημα με τα διαστημικά σκάφη Soyouz.

Η αρχή

Το 1957 η Σοβιετική Ένωση έστειλε στο διάστημα τον πρώτο της δορυφόρο, τον Spoutnik 1, την ώρα που οι αμερικανικές απόπειρες, κυρίως υπό την αιγίδα του στρατού, αποτύγχαναν παταγωδώς.

Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάιτ Άιζενχαουερ ζήτησε από το Κογκρέσο να συσταθεί μια πολιτική υπηρεσία διαστήματος, ανεξάρτητη από τον στρατό. Στις 29 Ιουλίου 1958 υπέγραψε το νομοσχέδιο για τη δημιουργία της NASA.

Ωστόσο οι Σοβιετικοί πέτυχαν ακόμη μία νίκη στη διαστημική μάχη τον Απρίλιο του 1961 όταν ο Γιούρι Γκαγκάριν έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πήγε στο διάστημα.

Ένα μήνα αργότερα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζ. Φ. Κένεντι αποκάλυψε τα σχέδια των ΗΠΑ να στείλουν έναν άνθρωπο στο φεγγάρι πριν το τέλος της δεκαετίας.

Γεννήθηκε το πρόγραμμα Apollo.

Το 1962 ο αστροναύτης Τζον Γκλεν έγινε ο πρώτος άνθρωπος που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη και το 1969 ο Νιλ Άρμστρονγκ έγραψε ιστορία ως ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στο Φεγγάρι.

«Το Apollo αποτέλεσε την επίδειξη της ισχύος ενός κράτους», θυμάται ο Τζον Λόγκσντον, επίτιμος καθηγητής στο Space Policy Institute του πανεπιστημίου George Washington.

«Το γεγονός ότι ο Κένεντι αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το διαστημικό πρόγραμμα ως μέσο για να κηρύξει γεωπολιτικό ανταγωνισμό κατέστησε τη NASA εθνικό, πολιτικό όργανο, με πολύ μεγάλο προϋπολογισμό», πρόσθεσε.

Για όσο διήρκησε το πρόγραμμα Apollo στη NASA πήγαινε τουλάχιστον το 5% του αμερικανικού προϋπολογισμού.

Σήμερα το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί σε λιγότερο από 0,5%, δηλαδή σχεδόν 18 δισεκατομμύρια ετησίως, και η NASA δεν διαδραματίζει πλέον ρόλο στην εθνική πολιτική, σύμφωνα με τον Λόγκσντον.

Νέα εποχή

Η NASA γνώρισε και άλλες ημέρες δόξας τη δεκαετία του 1980, όπως η γέννηση του προγράμματος διαστημικών σκαφών και στη συνέχεια το 1998 με την έναρξη των δραστηριοτήτων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).

Τι έχει απογίνει όμως σήμερα;

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπερασπίστηκε την επιστροφή στο Φεγγάρι και ζήτησε τη δημιουργία μιας οδού που θα επέτρεπε τη συνεχή ροή διαστημικών σκαφών και επισκεπτών στο Φεγγάρι και η οποία θα χρησιμεύσει και ως σημείο αναχώρησης για τον Άρη.

Επίσης ζήτησε να συσταθεί μια διαστημική δύναμη, ένα έκτο σώμα του αμερικανικού στρατού που θα ασχολείται με την υπεράσπιση των αμερικανικών συμφερόντων.

Η NASA θεωρείται εδώ και χρόνια πρωτοπόρος στη διαστημική καινοτομία, όμως πλέον έχει να αντιμετωπίσει μεγάλο ανταγωνισμό. «Περίπου 70 χώρες εμπλέκονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σε διαστημικές δραστηριότητες», τονίζει ο Λόγκσντον.

Αντί να συναγωνίζεται με αυτές, η NASA «δίνει έμφαση στη συνεργασία» προκειμένου να μειωθεί το κόστος και να προωθηθεί η καινοτομία, δήλωσε ο Τίζελ Μούιρ- Χάρμονι έφορος του Εθνικού Μουσείου Αεροναυπηγικής και Διαστήματος.

Ο επικεφαλής της NASA Τζιμ Μπράιντστιν δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι επιθυμεί να συνεργαστεί με άλλες χώρες. Αναφέρθηκε μάλιστα στο ενδεχόμενο η NASA να ενισχύσει τη συνεργασία της με την Κίνα και πρόσθεσε ότι πρόσφατα μετέβη στο Ισραήλ για να συναντηθεί με ομάδες που εργάζονται πάνω σε τεχνικές προσελήνωσης.

Ο προκάτοχός του Τσαρλς Μπόλντεν είχε προειδοποιήσει να μην επαναληφθούν τα λάθη της εποχής του προγράμματος των διαστημικών σκαφών, το οποίοι οι ΗΠΑ ανάστειλαν μόλις ετοιμαζόταν να σημειώσει προόδους. «Δεν μπορούμε να αντέξουμε ένα άλλο κενό, όπως αυτό», τόνισε ο Μπόλντεν.

Καθώς η επόμενη αποστολή ομάδας στο Φεγγάρι προβλέπεται να γίνει σε πέντε χρόνια, η NASA σχεδιάζει να αφιερώσει στην εξερεύνηση του περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια από τον προϋπολογισμό του 2019.

Ε.Μ.

NASA