Δομική σχέση και λειτουργία των μαθημάτων ιστορίας και γεωγραφίας στα προγράμματα σπουδών της γαλλικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, της Χρυσούλας Γαλάνη

04:41 1/5/2012 - Πηγή: Alfa Vita

ΔΟΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ.

Χρυσούλα Γαλάνη
Δρ. Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας

* Το άρθρο αυτό έχει δημοσιευτεί στο 129ο τεύχος του περιοδικού «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ»

Ο Ηρόδοτος είναι ταυτόχρονα ο πατέρας της ιστορίας και της γεωγραφίας
αυτές οι δύο επιστήμες είναι στενά συνδεδεμένες

από την αρχή
Jacques Scheibling

Η εισήγηση αυτή επιχειρεί να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση του γαλλικού εκπαιδευτικού συστήματος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ειδικότερα της διδασκαλίας των μαθημάτων ιστορίας και γεωγραφίας.
Συγκεκριμένα θα εξεταστεί η σχέση και λειτουργία των μαθημάτων αυτών στην γενική εκπαίδευση. Η προσέγγιση περιλαμβάνει :
• Σύντομη ιστορική επισκόπηση της σχέσης των δύο μαθημάτων μέσα στο χρόνο και διερεύνηση τυχόν μεταβολών της.
• Εξέταση της συγχρονικής διάστασης μέσα από μελέτη των Προγραμμάτων Σπουδών.
• Προβληματική σύγχρονων γάλλων πανεπιστημιακών, ιστορικών και γεωγράφων για τη συνέχιση αυτής της σύζευξης.

Ένα διάσημο ζευγάρι 1

Αν θα θέλαμε να εντοπίσουμε τα πρωτότυπα χαρακτηριστικά της διδασκαλίας της ιστορίας στη Γαλλία θα διακρίναμε τέσσερα μεγάλα χαρακτηριστικά στοιχεία :
• Η ιστορία και η γεωγραφία σχηματίζουν ένα μοναδικό ζευγάρι, που
διαφοροποιεί το εκπαιδευτικό σύστημα της Γαλλίας από τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη .
• Τα δύο αυτά μαθήματα διδάσκονται υποχρεωτικά καθόλη τη διάρκεια της σχολικής φοίτησης.
• Η διδασκαλία της ιστορίας και της γεωγραφίας συνδέεται με την αγωγή του πολίτη.
• Ο σκοπός και οι στόχοι της διδασκαλίας έχουν εξελιχθεί, προσαρμοζόμενοι στην σημερινή κοινωνία και στο « περικείμενο» της εποχής.

Ο Antoine Prost2 υπενθυμίζει ότι η σύνδεση Ιστορίας και Γεωγραφίας είναι μια γαλλική πρωτοτυπία.3 Το ζευγάρι αυτό υπάρχει από την εποχή του Διαφωτισμού. Η Εγκυκλοπαίδεια μαρτυρεί ότι:
«η Χρονολογία και η Γεωγραφία είναι οι δύο παραφυάδες και τα δύο υποστηρίγματα της επιστήμης για την οποία μιλάμε (Ιστορία ) η μία λόγου χάριν τοποθετεί τους ανθρώπους μέσα στον χρόνο και η άλλη τους κατανέμει πάνω στον πλανήτη μας».4
Αυτό το ζευγάρι προέρχεται από τη δημιουργία ενός σχολικού μαθήματος. Κατά τον Antoine Prost αυτή η σύζευξη δεν είναι προϊόν λόγιας λογικής αλλά εκπαιδευτικών αλλαγών, η οποία ενδυναμώθηκε από τις επιστημονικές αλλά κυρίως παιδαγωγικές πρακτικές, κατά την περίοδο των δημοκρατιών.
Στις περισσότερες ξένες χώρες η γεωγραφία δεν είναι συνδεδεμένη με τις ανθρωπιστικές και τις κοινωνικές επιστήμες, αλλά με τις επιστήμες της φύσης και γειτονεύει με την γεωλογία ,τ