Εφαρμοστική εγκύκλιος για το ωράριο ή ο χρησμός της Πυθίας

19:32 31/1/2018 - Πηγή: Alfa Vita

Καλώς τηνε κι ας μην άργησε λοιπόν την εγκύκλιο με αριθμό 14181/ΓΔ4/26-1-2018, με την οποία σε εφαρμογή του άρθρου 245 του Ν. 4512/2018 επισημαίνονται τα ακόλουθα: «1. Οι εκπαιδευτικοί των σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης παραμένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιμες ημέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας όπως αυτές προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις, όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα. 2. Στους εκπαιδευτικούς ανατίθενται από τα όργανα διοίκησης της

σχολικής μονάδας υπηρεσίες που συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως η προετοιμασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών και διαγωνισμάτων, η καταχώρηση-ενημέρωση της αξιολόγησης των μαθητών, η συμμετοχή στην προετοιμασία και την πραγματοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, η επικοινωνία με δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η συνεργασία με εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τμήμα ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείμενα, οι παιδαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση ομαδικών ή εξατομικευμένων προγραμμάτων υποστήριξης συγκεκριμένων μαθητικών ομάδων ή μαθητών, η επίβλεψη σχολικών γευμάτων, η ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών. 3. Η επίβλεψη σχολικών γευμάτων όπως αναφέρεται παραπάνω, θεωρείται εξωδιδακτική αρμοδιότητα, χωρίς εξαιρέσεις. 4. Είναι σαφές ότι, με την επιφύλαξη της περίπτ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 2721/1999 (Α΄ 112), ο γονέας παιδιού μέχρι δύο (2) ετών απαλλάσσεται από την ανάθεση εργασιών οι οποίες δεν συνδέονται με το διδακτικό έργο που τους ανατίθεται από τα όργανα διοίκησης της σχολικής μονάδας όπως είναι η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών». Παρακάτω παρατίθεται το κείμενο της διάταξης του άρθρου 245 του Ν. 4512/2018: Η παρ. 8 του άρθρου 13 του ν. 1566/1985 (Α` 167) αντικαθίσταται ως εξής:«8. Οι εκπαιδευτικοί των σχολείων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παραμένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιμες ημέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα και με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 του Κεφαλαίου ΣΤ` του άρθρου 11, για την προσφορά και άλλων υπηρεσιών που ανατίθενται από τα όργανα διοίκησης του σχολείου και συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως η προετοιμασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών και διαγωνισμάτων, η καταχώρηση-ενημέρωση της αξιολόγησης των μαθητών, η συμμετοχή στην προετοιμασία και την πραγματοποίηση εορταστικών, αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, η επικοινωνία με δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η συνεργασία με εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τμήμα ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείμενα, οι παιδαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση ομαδικών ή εξατομικευμένων προγραμμάτων υποστήριξης συγκεκριμένων μαθητικών ομάδων ή μαθητών, η επίβλεψη σχολικών γευμάτων, η ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση διοικητικών εργασιών. Με την επιφύλαξη της περίπτωσης α` της παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 2721/1999 (Α` 112), από τις πρόσθετες αυτές υπηρεσίες απαλλάσσεται ο γονέας παιδιού μέχρι δύο ετών.». Η σε αντιπαράθεση αναγραφή των δύο νομικών κειμένων είναι σκόπιμη προκειμένου να επιχειρήσουμε να ερμηνεύσουμε, όσο μας το επιτρέπει η γνώση και η πείρα μας, το νόημα της «εφαρμοστικής εγκυκλίου» του Υπουργείου, τα εισαγωγικά χρησιμοποιούνται επίτηδες, διότι η παραπάνω εγκύκλιος δεν αποτελεί εφαρμοστική εγκύκλιο αλλά μάλλον η σύνταξη και έκφρασή της προσιδιάζει περισσότερο σε χρησμό της Πυθίας. «Ήξεις αφίξεις ούκ εν τω πολέμω θνήξεις» έλεγε η Ιέρεια του Απόλλωνα και ο χρησμός αυτός ερμηνεύονταν κατά το δοκούν, χωρίς να μπορεί να του αποδοθεί συγκεκριμένο νόημα. Και εξηγούμαστε: Κατ’ αρχήν η έκφραση που χρησιμοποιείται στην αρχή της εγκυκλίου …σε εφαρμογή…επισημαίνονται τα ακόλουθα:…κατά την γνώμη μου σκόπιμα δεν έχει την δυναμική μιάς έκφρασης όπως …εντέλεσθαι όπως… ή …αποφασίζουμε όπως… κλπ. Θα μπορούσε κανείς να παρατηρήσει ότι απλά το υπουργείο δια του αρμοδίου τμήματός του πιο πολύ ασκεί γνωμοδοτικό έργο και όχι εκτελεστικό. Δηλαδή μας «προτείνει» πως πρέπει να εφαρμόσουμε τον Νόμο καλύτερα, αν θέλουμε!!! Δεν μας δίνει σαφείς κατευθύνσεις εφαρμογής του. Όπως παραδείγματος χάριν θα έκανε εάν ανέφερε τρόπους επιτήρησης της εφαρμογής του νόμου. Προσπαθώντας να δώσω μιάν εικόνα των τρόπων εφαρμογής που θα επέλεγε το υπουργείο και μιμούμενη την Ιέρεια Πυθία, μπορούσε το υπουργείο με την εγκύκλιό του να επιτάσσει, ας πούμε, τους διευθυντές των σχολικών μονάδων, να τηρούν βιβλίο ημερήσιας προσέλευσης και αποχώρησης του εκπαιδευτικού προσωπικού των σχολείων, όπου θα σημειώνονταν οι ώρες αυτές για κάθε εκπαιδευτικό της σχολικής μονάδας και με τον τρόπο αυτόν να παρακολουθείται η εφαρμογή του Νόμου. Τίποτε τέτοιο όμως δεν επιτάσσεται με την εγκύκλιο. Επομένως θα μπορούσε κανείς, με μια βιαστική κρίση και ερμηνεία, να πει ότι το υποχρεωτικό εβδομαδιαίο τριαντάωρο και το υποχρεωτικό ημερήσιο εξάωρο δεν είναι και τελικά τόσο υποχρεωτικό. Ουαί και αλίμονο, θα έλεγα, εάν καταλήγαμε σε μια τέτοια βιαστική ερμηνεία και αυτό γιατί διαβάζοντας ξανά και ξανά τα δύο παραπάνω κείμενα, όπως άλλωστε αρμόζει, όταν θέλει κανείς να κατανοήσει το νόημα κάθε κειμένου, πόσο μάλλον νομικού, επισημαίνω το εξής σημαντικότατο γεγονός στην διάταξη του κειμένου της εγκυκλίου: Στον νόμο αναφέρεται ότι οι εκπαιδευτικοί παραμένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιμες ημέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα για την προσφορά και άλλων υπηρεσιών που ανατίθενται από τα όργανα διοίκησης του σχολείου και συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως… Δηλαδή υπάρχει μία συντακτική και φραστική ενότητα της υποχρεωτικής παραμονής στο σχολείο με την προσφορά και άλλων υπηρεσιών που τους ανατίθενται, οι δύο έννοιες συνδέονται άρρηκτα. Στην εγκύκλιο όμως χρησιμοποιείται η εξής διάταξη στη σύνταξή της: Χρησιμοποιείται μία ξεχωριστή παράγραφος, συγκεκριμένα η παράγραφος 1 όπου αναφέρεται το περιεχόμενο του νόμου για την υποχρεωτική παραμονή και μπαίνει τελεία, δεν συνδέεται η υποχρεωτική παραμονή με την ανάθεση και προσφορά και άλλων υπηρεσιών εκτός από την διδασκαλία. Δηλαδή τελεία και παύλα: 1η παράγραφος της εγκυκλίου: «Οι εκπαιδευτικοί των σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης παραμένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιμες ημέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας όπως αυτές προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις, όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα.».ΤΕΛΟΣ. Παρακάτω στην εγκύκλιο αναφέρεται ότι στους εκπαιδευτικούς ανατίθενται από τα όργανα διοίκησης της σχολικής μονάδας υπηρεσίες που συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως… Δηλαδή μένουν όλοι οι εκπαιδευτικοί υποχρεωτικά στο σχολείο για όσο χρονικό διάστημα αναφέρεται στην πρώτη παράγραφο της εγκυκλίου και δίνει μία γενική κατεύθυνση στα όργανα διοίκησης της σχολικής μονάδας για τον τρόπο που θα τους απασχολήσει, ενδεικτικά αναφέροντας τα καθήκοντα που περιγράφονται και στον Νόμο. Ανοίγοντας στο σημείο αυτό μία παρένθεση θα μπορούσα να παρατηρήσω ότι η εγκύκλιος αυτή, αν δεν στερείται νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως, πάντως σίγουρα κινείται εντελώς στα όρια της εξουσιοδοτήσεως αυτής, δεδομένου ότι αντιγράφει ακριβώς το κείμενο του νόμου αλλάζοντας όμως τεχνηέντως την συντακτική διάταξή του (χρησιμοποιώντας παράγραφο εκεί που δεν υπάρχει). Ως εκ τούτου θα μπορούσε κάποιος να ζητήσει ακόμα και δικαστικά την ακύρωσή της. Σκόπιμο είναι στο σημείο αυτό να παραθέσω την περίληψη μιάς δικαστικής απόφασης του Αρείου Πάγου με αριθμό 252 του έτους 2008, δηλαδή υπό το προηγούμενο νομοθετικό καθεστώς, που αφορά μια υπόθεση υποχρεωτικού ωραρίου εκπαιδευτικών και υπέπεσε στην αντίληψή μου, ερευνώντας το νομικό καθεστώς του ωραρίου των εκπαιδευτικών: Σύμφωνα λοιπόν με την περίληψη της απόφασης αυτής το ανώτατο αυτό Δικαστήριο αποφάνθηκε: Οι εκπαιδευτικοί των δημοτικών σχολείων (δημοσίων ή ιδιωτικών) είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν την εβδομάδα 24 ώρες διδακτικής εργασίας, στις οποίες περιλαμβάνονται και τα διαλείμματα, ή 6 ώρες εργασίας διδακτικής και εξωδιδακτικής την ημέρα, ή 30 ώρες διδακτικής και εξωδιδακτικής εργασίας την εβδομάδα. Ως εξωδιδακτική εργασία θεωρείται η προσφορά και άλλων υπηρεσιών οι οποίες συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως συμμετοχή σε εορταστικές, αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων, τήρηση βιβλίων του σχολείου και εκτέλεση διοικητικών εργασιών. Κάθε εκπαιδευτικός παραμένει υποχρεωτικώς στο σχολείο κατά τις εργάσιμες μέρες πέραν των ωρών διδασκαλίας για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου που του έχει ανατεθεί από τα όργανα διοικήσεως του σχολείου. Οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι συνοδεύουν μαθητές σε σχολικές εκδηλώσεις, συνδεόμενες με το εκπαιδευτικό έργο (όπως εκδρομές, περίπατοι, αγώνες, πολιτιστικές εκδηλώσεις), θεωρείται ότι εκτελούν διατεταγμένη υπηρεσία. Η υπέρβαση των ωρών αυτών απασχολήσεως (δηλαδή των 24 ωρών διδακτικής απασχολήσεως την εβδομάδα, των 6 ωρών διδακτικής και εξωδιδακτικής απασχολήσεως την ημέρα και των 30 ωρών διδακτικής και εξωδιδακτικής απασχολήσεως την εβδομάδα) χωρίς την τήρηση των νομίμων διατυπώσεων αποτελεί παράνομη υπερωρία. Στην εξωδιδακτική απασχόληση περιλαμβάνονται οι εκδρομές, οι περίπατοι και οι εφημερίες των εκπαιδευτικών. Οι διδακτικές ώρες τις οποίες δεν πραγματοποιούν οι εκπαιδευτικοί κατά την ημέρα εκδρομής δεν θεωρούνται ως υπερωριακή εργασία, αλλά αφαιρούνται από τις κατά τα ανωτέρω έξι ή τριάντα ώρες (αναιρεί την Εφετείου Πειραιώς 435/2006). Από τα παραπάνω συνάγεται ότι οι εκπαιδευτικοί, υπό το προισχύσαν νομοθετικό καθεστώς, της διάταξης του άρθρου 13 παράγραφος 8 του Ν. 1566/1985, νόμιμα παραμένουν και πέραν του διδακτικού τους ωραρίου στο σχολείο, μόνο εφόσον τους έχει ανατεθεί η εκτέλεση κάποιου συγκεκριμένου έργου από τα όργανα διοίκησης του σχολείου. Η ερμηνεία αυτή μάλιστα σύμφωνα με την παραπάνω απόφαση είχε επικυρωθεί και δικαστικά με το κύρος του ανωτάτου δικαστηρίου του Αρείου Πάγου. Το παραπάνω άλλαξε υπό την ισχύ του νέου Νόμου, που τροποποίησε την παραπάνω διάταξη (άρθρο 245 του Ν. 4512/2018) εν τοις πράγμασι με την θεσμοθέτηση πλήθους άλλων καθηκόντων των εκπαιδευτικών, όπως άλλωστε είχα αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο μου με τον τίτλο το υπουργείο αδικείται από τις αντιδράσεις για το τριαντάωρο ή στρουθοκαμηλίζει; (Για να δείτε το άρθρο πατήστε εδώ) Επανερχόμενοι όμως στην υπό μελέτη σημερινή εγκύκλιο, είμαστε υποχρεωμένοι να παρατηρήσουμε ότι το υπουργείο εκτός από Πυθία, γνωρίζει να παίζει πολύ καλά και τον ρόλο του Ποντίου Πιλάτου. Και εξηγούμαστε: Με την 1η παράγραφο επισημαίνει σε όλους μας ότι: 1. Οι εκπαιδευτικοί των σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης παραμένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιμες ημέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας όπως αυτές προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις, όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα. Την δε εγκύκλιο αυτή την απευθύνει, όπως συγκεκριμένα αναφέρει, επισημαίνοντας την διάταξη του Νόμου προς: 1. Περιφερειακούς Διευθυντές Εκπαίδευσης της χώρας (έδρες τους) 2. Προϊσταμένους Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Π.Ε. & Δ.Ε. της χώρας (μέσω των Περ. Δ/νσεων Εκπ/σης) 3. Σχολικούς Συμβούλους Π.Ε. & Δ.Ε. της χώρας (μέσω των Περιφ. Δ/νσεων Εκπ.) 4. Δ/ντές Π.Ε. & Δ.Ε. της χώρας (έδρες τους) 5. Σχολικές μονάδες Π.Ε. & Δ.Ε. της χώρας (μέσω των οικείων Δ/νσεων Π.Ε. & Δ.Ε. ). Δηλαδή κύριοι ο Νόμος είναι αυτός και εφαρμόστε τον, δεν γνωρίζω πως, πάντως εφαρμόστε τον. Τι άλλο αποτελεί αυτό από μία καλλιτεχνική πάσα στην κερκίδα; Ή αλλιώς σου πετάω το μπαλάκι, ή την καυτή πατάτα; Αφήνει δηλαδή σκοπίμως να υπάρχει μία δημιουργική ασάφεια και έχει έτσι την ευκαιρία να ελέγξει και την πρωτοτυπία των υφισταμένων οργάνων του στον αυτοσχεδιασμό για την εφαρμογή του νόμου. Κατά την γνώμη μου κανένας συνάδελφος διευθυντής σχολικής μονάδας δεν πρέπει να πέσει στην παγίδα και να αυτοσχεδιάσει, διότι υπάρχει η πιθανότητα ακόμα και να παρανομήσει, κανείς δεν έχει καταλάβει ακόμα τι εννοεί ο ποιητής (το υπουργείο είναι ο ποιητής). Αυτό που θα πρέπει να γίνει, εφόσον δεν επιλεγεί σε πρώτη φάση η δικαστική επιδίωξη της ακύρωσης αυτής της εγκυκλίου, για έλλειψη νομοθετικής εξουσιοδότησης, είναι η σύνταξη εγγράφων ερωτημάτων προς τις κατά τόπους διευθύνσεις με τα οποία θα ζητούνται διευκρινίσεις για τον τρόπο εφαρμογής της διάταξης αυτής. Έτσι θα εξαναγκαστεί το υπουργείο, απεκδυόμενο τον ρόλο της Πυθίας και του Ποντίου Πιλάτου, να μας αποσαφηνίσει τι θέλει από εμάς να πράξουμε για να εφαρμόσουμε τον νόμο που «εισηγήθηκε», σκόπιμα τα εισαγωγικά, και ψηφίστηκε από την Ελληνική Βουλή. Εφόσον δε δεν δοθούν καθόλου διευκρινίσεις, ή αυτές κριθούν ανεπαρκείς, τότε σε δεύτερη φάση θα πρέπει να αναζητηθούν οι νόμιμοι τρόποι ακύρωσης της εγκυκλίου αυτής με κάθε ενδεικνυόμενο ένδικο μέσο. Έχω την γνώμη ακόμα, πως και οι συνδικαλιστικές μας οργανώσεις και ομοσπονδίες (Δ.Ο.Ε. και Ο.Λ.Μ.Ε.) θα πρέπει να εκδώσουν ανακοίνωση, με την οποία θα καλούν όλους τους συναδέλφους διευθυντές, αντί για μία ατομική προσπάθεια ερμηνείας και εφαρμογής της εγκυκλίου, να ζητήσουν διευκρινίσεις. Μάλιστα σκόπιμο είναι οι ομοσπονδίες μας να συντάξουν και σχετικό υπόδειγμα ερωτήματος και να το μοιράσουν σε όλα τα μέλη τους, για να το απευθύνουν αρμοδίως. Στο χρονικό αυτό σημείο νομίζω πως αυτό μόνο μας έλειπε να γίνουμε κιόλας εμείς οι ίδιοι οι εφαρμοστές της πολιτικής που μας θίγει κατάφωρα. Όχι. Αυτό το βάρος πρέπει να το πάρει όλο πάνω του το Υπουργείο. Αυτή είναι η δουλεία του ως φορέας της εκτελεστικής εξουσίας, να εφαρμόζει και να εκτελεί τους νόμους που ψηφίζει η νομοθετική εξουσία. Στις Δημοκρατίες τουλάχιστον τυπικά, οι ρόλοι αυτοί είναι απολύτως διακριτοί. Εμείς είμαστε οι διοικούμενοι και όχι η διοικητές. Δεν φτάνει που θα πρέπει να λύσουμε, αυτό ενδεικτικά μόνο, όλοι μας γνωρίζουμε τις πολλές και τεράστιες δυσκολίες, το αίνιγμα της Σφίγγας για το πώς θα πρέπει να εφαρμοστεί το υποχρεωτικό τριαντάωρο στις ειδικότητες που παρέχουν τις υπηρεσίες τους και συμπληρώνουν το ωράριό τους σε τρία, τέσσερα και πέντε σχολεία, αλλά να πάρουμε και όλη της ευθύνη πάνω μας; Όχι κύριοι το «θεάρεστο» αυτό έργο σας ανήκει. Σας το χαρίζουμε ολόκληρο. Ολυμπία Ζαραμπούκα ΜscΕκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευσηΟλυμπία Ζαραμπούκαεφαρμοστική εγκύκλιος30ωρο