Επιμόρφωση εκπαιδευτικών στις δημιουργικές εργασίες με δημιουργικές ασάφειες

22:06 10/9/2017 - Πηγή: Alfa Vita

Η ποιότητα της εκπαίδευσης εξαρτάται από την ποιότητα των εκπαιδευτικών και δεν είναι δυνατό να αλλάξει το εκπαιδευτικό σύστημα, αν δεν αλλάξουν οι εκπαιδευτικοί.

Ως προς αυτή την κατεύθυνση καθοριστικό ρόλο παίζει η επιμόρφωση που είναι αναπόσπαστο μέρος μιας συνεχούς και διαρκούς επαγγελματικής και προσωπικής ανάπτυξης κι εξέλιξης των εκπαιδευτικών, αναγνωρίζεται πλέον ως αυτονόητο κι αναπόσπαστο μέρος της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας κι έχει γίνει αντικείμενο διαρκών διαπραγματεύσεων .

Ιδιαίτερα στην εποχή μας η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών

προβάλλεται ως αδήριτη ανάγκη για πολλούς λόγους .

Πρώτα –πρώτα, η βασική εκπαίδευση ανεξάρτητα από τη διάρκειά της, τη μορφή , τη δομή , το περιεχόμενο, τον προσανατολισμό της αδυνατεί να καλύψει όλο το φάσμα των δεξιοτήτων, γνώσεων και ικανοτήτων που χρειάζονται οι εκπαιδευτικοί στη διάρκεια της θητείας τους για την άσκηση του παιδαγωγικού και διδακτικού τους έργου.

Από την άλλη μεριά, η ταχύτητα παλαίωσης της γνώσης ,η εισβολή της τεχνολογίας και της ηλεκτρονικής μάθησης αλλά και η ένταση και η έκταση των κοινωνικών, οικονομικών ,τεχνολογικών και πολιτιστικών αλλαγών αντανακλώνται στο σχολείο και οι αλλαγές αυτές επιδρούν στην καθημερινότητά του . Η μαζικοποίηση της εκπαίδευσης σε συνδυασμό με την αποσύνδεση των τίτλων σπουδών από την απασχόληση και τη σχετική υποβάθμισή τους έχουν συντελέσει ώστε να είναι αντικειμενικά ξεπερασμένες παλαιότερες θεωρίες και πρακτικές κινήτρων , ενθάρρυνσης κι ενίσχυσης των μαθητών και μαθητριών. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις η επιμόρφωση αξιοποιείται ως θεσμός υποστήριξης κι αποτελεσματικής προώθησης αλλαγών και μεταρρυθμίσεων.

Μια εβδομάδα πριν την έναρξη των μαθημάτων πραγματοποιήθηκε μετά από σχετική εγκύκλιο του Υπουργείου και με την ευθύνη των ΠΕΚ η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ανά ειδικότητα στις δημιουργικές εργασίες . Επρόκειτο για μια ακόμη καλοστημένη φάρσα που δεν αξίζει το χαρακτηρισμό «επιμόρφωση», σύμφωνα με όσα γράφτηκαν παραπάνω. Οι σχολικοί σύμβουλοι και οι επιμορφωτές κατέβαλαν φιλότιμη προσπάθεια για να σώσουν την παρτίδα .Δεν μπορούσαν, ωστόσο , να δώσουν σαφή απάντηση σχετικά με το πλαίσιο εκπόνησης των δημιουργικών εργασιών και αρκέστηκαν στη διαβεβαίωση που είχαν και οι ίδιοι ότι «το υπάρχον πλαίσιο θα αλλάξει». Είναι σαφές ότι η αλλαγή του πλαισίου επιβάλλεται, καθώς η δημιουργικότητα των μαθητών είναι λίγο δύσκολο να αναπτυχθεί στριμωγμένη σε δύο εφτάωρα του ωρολογίου προγράμματος και επιπλέον δημιουργήθηκε πληθώρα λειτουργικών προβλημάτων σε όλα τα σχολεία της χώρας από την εφαρμογή των εγκυκλίων. Ποιο θα είναι όμως το νέο πλαίσιο, θα δοθεί για εφαρμογή πάλι στο μέσον της σχολικής χρονιάς, ποιες θα είναι οι πιθανές αστοχίες του και μήπως τελικά δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα από εκείνα που καλείται να λύσει είναι κάποια από τα ερωτήματα που απασχολούν την εκπαιδευτική κοινότητα. Έπειτα αν ισχύσουν οι εξαγγελίες και οι δημιουργικές εργασίες συνεισφέρουν στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αυτό δε θα έπρεπε να είναι ήδη γνωστό σε όλους τους εμπλεκόμενους στην εκπαιδευτική διαδικασία; Σε τελική ανάλυση ένας δύσπιστος αναγνώστης των καλών προθέσεων για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας των μαθητών θα έβλεπε να ανοίγει μια νέα βιομηχανία έτοιμων εργασιών που θα διακινούνται ποικιλότροπα, πιθανώς και με αμοιβή, και θα περιορίζονται σε «αντιγραφή-επικόλληση» από το διαδίκτυο.

Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι το Υπουργείο αντιμετωπίζει για άλλη μια φορά με προχειρότητα και χωρίς τη δέουσα σοβαρότητα μια από τις παθογένειες του ελληνικού σχολείου που είναι η μετάδοση στείρων γνώσεων που δε διασυνδέονται με την πραγματικότητα και δε λαμβάνουν υπόψη τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες του μαθητή, οδηγώντας τον στη συνολική απαξίωση της γνώσης, στη χρησιμοθηρία και την αποστήθιση .Όμως η καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης είναι, αναμφίλεκτα, ζητούμενο στην εκπαίδευση αφού μέσα από αυτήν μπορούν να επιτύχουν οι εκπαιδευόμενοι να σκέφτονται πέρα από τα σημερινά όρια, να ξεφεύγουν από τις συμβατικές ιδέες και τυποποιημένες διαδικασίες, να επικαλεστούν τη φαντασία, την αποκλίνουσα σκέψη, το τυχαίο και να ανακαλύψουν πολλαπλές και εναλλακτικές λύσεις .Για την επίτευξη αυτών είναι απαραίτητη μια συνολική πρόταση που θα διατρέχει το εκπαιδευτικό σύστημα και δε θα περιορίζεται στις δύο πρώτες τάξεις του λυκείου και υπό την αίρεση του ότι είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης και πώς γίνεται αυτό.

Τέλος, είναι γνωστό ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να εναρμονιστεί και να παρακολουθήσει τα εκπαιδευτικά μοντέλα άλλων πιο «αναπτυγμένων» κρατών στα οποία εφαρμόζονται οι ερευνητικές –δημιουργικές ή όπως αλλιώς ονομάζονται εργασίες. Ας μην ξεχνάμε όμως πως τα δεδομένα των εκπαιδευτικών συστημάτων των άλλων (υποδομές, οργάνωση, φιλοσοφία) είναι διαφορετικά και ανταποκρίνονται σε άλλες συνθήκες και εκπαιδευτικές πρακτικές και πως τα μεθοδολογικά εργαλεία που αντιγράφουμε από άλλες χώρες πρέπει να μπορούν να προσαρμοστούν στην ελληνική σχολική πραγματικότητα. Ειδάλλως, όλες οι προσπάθειες, όσο φιλότιμες κι αν είναι, θα χαρακτηρίζονται από δημιουργική ασάφεια…

Β.Γ. Μαντζώρουεπιμόρφωσηδημιουργικές εργασίες