Για την επιλογή διευθυντών σχολικών μονάδων

14:02 27/6/2017 - Πηγή: Alfa Vita

Ο πρόσφατος νόμος 4473/2017 για την επιλογή στελεχών εκπαίδευσης ή καλύτερα διευθυντών σχολικών μονάδων και εργαστηριακών κέντρων, ο οποίος θεσπίστηκε εσπευσμένα μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που ακύρωσε ως αντισυνταγματικές τις διατάξεις του προηγούμενου 4327/2015 (Νόμος Μπαλτά - Κουράκη), κατά τη γνώμη μας δεν απέφυγε τα λάθη και δημιουργεί εύλογα ερωτήματα.

Όπως φαίνεται από το νόμο η μοριοδότηση των υποψηφίων γίνεται με βάση τέσσερα κριτήρια:

α) Αντικειμενικά προσόντα: Μεταπτυχιακό, διδακτορικό, 2ο πτυχίο, ξένες γλώσσες, ετήσιες επιμορφώσεις κλπ.

β)

Προϋπηρεσία

γ) Διοικητική εμπειρία

δ) Συνέντευξη στην οποία λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των συνυπηρετούντων εκπαιδευτικών

Ερώτημα 1ο

Γιατί το πρώτο και το δεύτερο κριτήριο μοριοδοτούνται με 10 μόρια κατά μέγιστο, ενώ το τρίτο με μόλις 2,5 έως 3 και το τέταρτο (που εμπεριέχει και ένα 5ο αυτό της γνώμης του συλλόγου) με μόλις 8; Άραγε η κατοχή ενός μεταπτυχιακού σε οποιοδήποτε άσχετο με τη διοίκηση αντικείμενο (2,5 μόρια), εξασφαλίζει την ίδια ικανότητα να διοικήσει κάποιος ένα σχολείο, με αυτήν που δίνουν πέντε χρόνια εμπειρίας σε θέση διευθυντή (2,5 μόρια);

Ερώτημα 2ο

Η διοίκηση μιας σχολικής μονάδας είναι τελείως διαφορετική δραστηριότητα από την άσκηση διδακτικού έργου. Σίγουρα ο διευθυντής ενός σχολείου είναι απαραίτητο να έχει «ζυμωθεί» μέσα στην τάξη, όμως δεν είναι λιγάκι οξύμωρο, η εκπαιδευτική εμπειρία να μοριοδοτείται με 10 μόρια συνολικά και μάλιστα 1 μόριο ανά έτος υπηρεσίας, ενώ η διοικητική εμπειρία σε θέση διευθυντή να μοριοδοτείται με 2,5 μόρια συνολικά η 0,5 μόρια ανά έτος; Εκτός αν σκοπός του υπουργείου είναι να δημιουργήσει νέους και άπειρους διευθυντές.

Ερώτημα 3ο

Αν είναι σημαντικό (και σωστά) να έχει κάποιος αρκετά χρόνια υπηρεσίας για να μπορεί να ανταποκριθεί στα σύνθετα καθήκοντα του διευθυντή ενός σχολείου, γιατί το όριο της προϋπηρεσίας για να μπορεί κάποιος να είναι υποψήφιος μειώθηκε στα 8 χρόνια; Με βάση τα νέα δεδομένα που ο εργασιακός βίος επεκτάθηκε στα 40 χρόνια, λογικό θα ήταν να μη μπορεί κάποιος να αναλάβει θέση διευθυντή αν η προϋπηρεσία του είναι μικρότερη αν όχι από το μισό (20 έτη), τουλάχιστο από τα 15 έτη, προκειμένου να έχει το κύρος και την εμπειρία να σταθεί στη συγκεκριμένη θέση. Εκτός αυτού, με το σύστημα που θεσμοθετήθηκε, εκπαιδευτικός με 18 έτη υπηρεσίας έχει τα ίδια ακριβώς μόρια από την προϋπηρεσία (10) με κάποιον που έχει 28 η ακόμη και 35 χρόνια υπηρεσίας.

Ερώτημα 4ο

Παρέχουν όλες οι σπουδές ίδιες ικανότητες για την άσκηση διοίκησης; Γιατί επιτέλους δε γίνεται διάκριση στα λεγόμενα αντικειμενικά προσόντα και μοριοδοτούνται όλα το ίδιο; Συγκεκριμένα: Ένα μεταπτυχιακό σε οποιοδήποτε αντικείμενο προσφέρει τα ίδια επιστημονικά εφόδια για να ασκήσει κάποιος τη διοίκηση ενός σχολείου με ένα μεταπτυχιακό στη διοίκηση και μάλιστα στη διοίκηση εκπαιδευτικών μονάδων;

Εννοείται ότι με διαφορετικό τρόπο θα πρέπει να γίνεται η μοριοδότηση για την επιλογή σχολικών συμβούλων, όπου οι σπουδές στο αντικείμενο της ειδικότητας του υποψηφίου πρέπει να μοριοδοτούνται περισσότερο απ’ ότι τα μεταπτυχιακά στη διοίκηση.

Ερώτημα 5ο

Γιατί η εμπειρία των αιρετών μελών στα υπηρεσιακά συμβούλια μοριοδοτείται ενώ των διορισμένων μελών όχι; Ποια διαφορά υπάρχει;

Ερώτημα 6ο

Η ετήσια επιμόρφωση σε οποιοδήποτε αντικείμενο μοριοδοτείται ενώ η επιμόρφωση στο ΕΚΔΔΑ και μάλιστα στη διοίκηση εκπαιδευτικών μονάδων όχι. Άραγε το πρώτο εξασφαλίζει μεγαλύτερη ικανότητα για να ασκήσει κάποιος διοίκηση από το δεύτερο; Κατά τη γνώμη μου η συγκεκριμένη επιμόρφωση (Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων του ΕΚΔΔΑ), θα έπρεπε να είναι προϋπόθεση για να υποβάλει κάποιος υποψηφιότητα διαφορετικά ποιος ο λόγος να ξοδεύονται κάθε χρόνο τόσα χρήματα γι΄ αυτήν;

Ερώτημα 7ο

Αφού το Υπουργείο υιοθέτησε το σκεπτικό της απόφασης του ΣΤΕ βάζοντας τους εκπαιδευτικούς να αξιολογήσουν τους υποψηφίους με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, γιατί δεν μοριοδότησε τις αποφάσεις των συλλόγων αλλά άφησε στην κρίση του συμβουλίου επιλογής αν θα λάβουν υπόψη και σε ποιο βαθμό τη συγκεκριμένη «γνώμη»; Απλά για να φαίνεται ότι παραμένουν οι σύλλογοι διδασκόντων στη διαδικασία;

Ερώτημα 8ο

Πόσο δίκαιο και συνταγματικό είναι να υπάρχουν υποψήφιοι για τους οποίους δεν έγινε αποτίμηση από κανένα, γιατί δεν υπηρετούν σε σχολική μονάδα, ιδιαίτερα όταν η έκφραση γνώμης των συνηπηρετούντων μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την έκβαση της συνέντευξης;

Ερώτημα 9ο

Γιατί εξαιρέθηκαν οι αναπληρωτές που αποτελούν κατά μέσο όρο το 1/3 του προσωπικού των σχολείων ( σε κάποιες περιπτώσεις και το ½) από τη διαδικασία της έκφρασης γνώμης για τους διευθυντές; Άραγε χωρίζονται οι εκπαιδευτικοί σε α΄ και β΄ κατηγορίας;

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Κατά τη γνώμη μου η άσκηση διοικητικού έργου είναι τελείως διαφορετικό έργο από την άσκηση εκπαιδευτικού έργου. Επομένως για να μπορεί να ασκήσει κάποιος με επάρκεια τα καθήκοντα του διευθυντή χρειάζεται α) διοικητική εμπειρία και β) γνώση της διοίκησης, πέρα βεβαίως από το γεγονός ότι πρέπει να είναι συγκροτημένη προσωπικότητα ως άτομο.

Προκειμένου λοιπόν να μπορεί κάποιος να θέσει υποψηφιότητα θα πρέπει να έχει τις εξής προϋποθέσεις: α) να έχει υπηρετήσει τουλάχιστον μία θητεία σε θέση υποδιευθυντή (ώστε να υπάρχει και κίνητρο για να γίνει κάποιος υποδιευθυντής), ή σε άλλη θέση ευθύνης β) να έχει περάσει τουλάχιστον ένα σεμινάριο στη διοίκηση εκπαιδευτικών μονάδων όπως αυτά που γίνονται από το ΕΚΔΔΑ, γ) να γνωρίζει ΤΠΕ και ιδιαίτερα το πρόγραμμα myschool.

Επίσης όσον αφορά τη μοριοδότηση των αντικειμενικών προσόντων είτε πρέπει να μοριοδοτούνται μόνο οι τίτλοι σπουδών που σχετίζονται με τη διοίκηση και ιδιαίτερα τη διοίκηση εκπαιδευτικών μονάδων, ή τουλάχιστον να μοριοδοτούνται πολύ περισσότερο από τους άλλους τίτλους σπουδών.

Αν ο σύλλογος διδασκόντων παραμείνει στη διαδικασία και θεωρώ ότι πρέπει να παραμείνει γιατί είναι ο πλέον αρμόδιος να αξιολογήσει την προσωπικότητα του υποψηφίου, α)πρέπει να έχουν δικαίωμα έκφρασης γνώμης όλοι οι εκπαιδευτικοί (και οι αναπληρωτές), β) πρέπει να υπάρχει αποτίμηση κάθε κριτηρίου σε κλίμακα (π.χ από το 1 έως το 5) και στη συνέχεια να βγαίνει μεσοσταθμική βαθμολογία η οποία να υπολογίζεται χωριστά και ανεξάρτητα από τη συνέντευξη.

Η συνέντευξη πρέπει να είναι δομημένη ώστε να περιοριστούν οι υπόνοιες υποκειμενικότητας και στημένων βαθμολογιών, ή να αντικατασταθεί από γραπτή εξέταση

Επειδή υποψιάζομαι ότι θα έχουμε πάλι προσφυγές και νέα ακύρωση του νόμου καταθέτω το παραπάνω σχόλιο στο διάλογο που πρέπει να ξεκινήσει για τη δημιουργία επιτέλους ενός συστήματος επιλογής διευθυντών σχολικών μονάδων, που μοναδικό στόχο θα έχει τη στελέχωση των σχολείων με άτομα ικανά να βγάλουν σε πέρας το δύσκολο και πολυσύνθετο έργο της διοίκησης ενός σύγχρονου σχολείου και όχι άλλες σκοπιμότητες.

ΝΙΚΟΣ ΣΚΟΛΑΡΙΚΗΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ

Νίκος Σκολαράκηςεπιλογή διευθυντώνεπιλογή στελεχών εκπαίδευσηςαξιολόγηση διευθυντών