Για την εξεταστέα ύλη των ΕΠΑΛ στο μάθημα των Νέων Ελληνικών

10:09 2/10/2017 - Πηγή: Alfa Vita

Εκδόθηκε η εγκύκλιος για την εξεταστέα ύλη των Πανελλαδικών Εξετάσεων των ΕΠΑΛ με ημερομηνία 29 Σεπτεμβρίου, ημέρα Παρασκευή. Την εγκύκλιο υπογράφει ο υφυπουργός κ. Μπαξεβανάκης, επί σειρά ετών συνδικαλιστής εκπαιδευτικός της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

Και γιατί να ασχοληθεί κανείς με την έκδοση μιας κατά τα άλλα τυπικής εγκυκλίου; Διότι εδώ έχουμε την πρωτοφανή περίπτωση να αλλάζει ριζικά

η φιλοσοφία ενός πανελλαδικά εξεταζόμενου μαθήματος μετά την έναρξη του σχολικού έτους! Αυτό θα πει ριζοσπαστική πολιτική!

Έως τώρα οι μαθητές των ΕΠΑΛ, όπως και αυτοί των ΓΕΛ, εξετάζονταν στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. Το Υπουργείο όμως αποφάσισε ότι από φέτος οι μαθητές των ΕΠΑΛ θα εξετάζονται στο μάθημα των «Νέων Ελληνικών» με νέο βιβλίο, που είναι όμως πολύ παλιό, και σε νέα ύλη η οποία θα συμπεριλαμβάνει και την εξέταση στη Λογοτεχνία.

Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο, πάλι αιφνιδιαστικά, το ΙΕΠ ενέκρινε για την Γ΄τάξη των ΕΠΑΛ το βιβλίο που διδασκόταν στον Β΄ κύκλο των ΤΕΕ, τα οποία έχουν καταργηθεί και αντικατασταθεί από τα ΕΠΑΛ με τη διαφορά ότι η εξεταστέα ύλη των ΤΕΕ περιελάμβανε μόνο διδαγμένα κείμενα, δοκίμια, ομιλίες, άρθρα και λογοτεχνικά. Τώρα, κατά το πρότυπο της εξεταστέας ύλης στην Α΄ και Β΄ τάξη ΕΠΑΛ, οι μαθητές της Γ΄ τάξης θα εξετάζονται επίσης στη Γλώσσα και τη Λογοτεχνία σε μία κοινή εξέταση, αλλά σε αδίδακτα κείμενα. Τον Ιούλιο εγκρίθηκε και διανεμήθηκε επίσης το βιβλίο «Έκφραση-Έκθεση, θεματικοί Κύκλοι» το οποίο όμως τώρα εξαφανίστηκε από την εξεταστέα ύλη! Αντίθετα αναφέρονται το βιβλίο «Έκφραση Έκθεση» της Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου καθώς και το εγχειρίδιο, κι αυτό παλιό των καταργημένων ΤΕΕ, της Β΄ τάξης ΕΠΑΛ. Αλλά το βιβλίο «Νέα Ελληνικά» των παλιών ΤΕΕ του Β΄ κύκλου δεν έχει διανεμηθεί ακόμη «για τεχνικούς λόγους». Αφήνουμε όμως στην άκρη το γεγονός ότι ξεκίνησε ο Οκτώβριος και δεν έχουν διανεμηθεί τα βιβλία που αφορούν ένα πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα. Είμαστε όλοι έμπειροι διδάσκοντες πλέον στα ΕΠΑΛ και μπορούμε να διδάξουμε με τις σημειώσεις μας. Εξάλλου, η μη έγκαιρη διανομή συγγραμμάτων δεν αποτελεί δα και καμία πρωτοτυπία!

Αυτά όμως που δεν μπορούμε να μην σχολιάσουμε είναι τα εξής:

Ότι αποφασίστηκαν τόσο σημαντικές αλλαγές αιφνιδιαστικά, χωρίς να έχει προηγηθεί ενημέρωση μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών ούτε βέβαια επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.Ότι αγνοήθηκε εντελώς η ψυχολογία των μαθητών που είναι λογικό να επηρεάζεται από ανάλογους αιφνιδιασμούς.Ότι στα ζητούμενα στο «μη λογοτεχνικό κείμενο» περιλαμβάνεται θεωρία από το βιβλίο «Έκφραση-Έκθεση» της Γ΄ τάξης που όμως δεν περιλαμβάνεται στην ύλη. Κι αυτό προφανώς οφείλεται στην γνωστή ανευθυνότητα και τσαπατσουλιά του copy-paste από την εξεταστέα ύλη των προηγούμενων ετών όταν το βιβλίο αυτό διανεμόταν στους μαθητές της Γ΄ τάξης των ΕΠΑΛ.Ότι κρίθηκε γενικότερα πως η προσέγγιση και επεξεργασία λογοτεχνικού κειμένου κι ακόμη περισσότερο οι ασκήσεις «δημιουργικής γραφής» και έκφρασης συναισθημάτων(!) είναι δυνατόν να αποτελέσουν ένα ασφαλές και αντικειμενικό κριτήριο αξιολόγησης για οποιονδήποτε μαθητή κι όχι μόνο για τους μαθητές των ΕΠΑΛ.Ότι αγνοήθηκε εντελώς η ιδιαίτερη κοινωνική και πολιτισμική ταυτότητα των μαθητών του ΕΠΑΛ. Στοιχειώδης γνώση και ενσυναίσθηση θα καταδείκνυε ότι τα παιδιά των ΕΠΑΛ έχουν περισσότερο πρακτικές δεξιότητες και λιγότερο θεωρητικές κι ότι η σχέση τους με τη λογοτεχνία είναι από μικρή έως ανύπαρκτη. Κι όμως κρίθηκε χωρίς περίσκεψιν και χωρίς αιδώ ότι οι μαθητές των ΕΠΑΛ είναι επαρκείς αναγνώστες της Λογοτεχνίας και άρα μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα αδίδακτο λογοτεχνικό κείμενο στο πλαίσιο ανταγωνιστικών εξετάσεων που κρίνουν το μέλλον τους. Αλήθεια σε ποια ερευνητικά δεδομένα στηρίχτηκαν οι εμπνευστές των ριζοσπαστικών αυτών αλλαγών; Μοναδική δημοσιευμένη εργασία εξ όσων γνωρίζω παραμένει η δική μου σχετική κοινωνιογλωσσική μελέτη: «Το σχολείο είναι γυρισμένο ανάποδα, η γλωσσική διδασκαλία στη Μέση Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και τα κείμενα των μαθητών της» (Αθήνα 2011).Ότι η περσινή εφαρμογή της διπλής εξέτασης, Γλώσσας και Λογοτεχνίας στα διαγωνίσματα και τις προαγωγικές εξετάσεις της Α΄ και Β΄ τάξης των ΕΠΑΛ δεν έχει αξιολογηθεί αλλά προκρίνεται να εφαρμοστεί και σε κρίσιμες εξετάσεις για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ποιο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και ποιος Υπουργός, συνδικαλιστής της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης έκρινε ότι η συγχώνευση και συνεξέταση των μαθημάτων της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας υπήρξε επιτυχής και επωφελής για τους μαθητές και τη μόρφωσή τους;Ότι η ιδεοληπτική εμμονή, που έχω και αλλού αναδείξει (http://www.alfavita.gr/apopsin/gia-tin-katargisi-toy-mathimatos-tis-neoellinikis-logotehnias-sta-epal-kai-ohi-mono), στην συγχώνευση των μαθημάτων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Γλώσσας, δεν μπορεί να εφαρμόζεται αιφνιδιαστικά σε τόσο κρίσιμες εξετάσεις για το μέλλον νέων παιδιών και με τόσο πρόχειρο τρόπο.

Δεν είναι επομένως μόνο ζήτημα προχειρότητας, ανευθυνότητας και οργανωτικών αδυναμιών, αλλά κυρίως εμμονών που διακατέχουν την παρούσα κυβέρνηση. Επειδή όμως αυτές οι εμμονές και η παντελής άγνοια βασικών παραμέτρων της σχολικής και κοινωνικής πραγματικότητας, τις οποίες επεχείρησα να αναδείξω στο παρόν σημείωμα, έχουν ως θύματά τους στη συγκεκριμένη περίπτωση ένα ευαίσθητο και πολλαπλά αδικημένο κομμάτι της νεολαίας, θεωρώ καθήκον της εκπαιδευτικής κοινότητας να αποκαλύψει τη συγκεκριμένη πολιτική και να αντιδράσει.

Τάσος Χατζηαναστασίου, φιλόλογος στο 1ο ΕΠΑΛ Ναυπλίου

Τάσος ΧατζηαναστασίουΕΠΑΛ