Η βαρβαρότητα της πατριδοκαπηλίας και της προγονοπληξίας

16:42 20/8/2018 - Πηγή: Alfa Vita

Συνήθως αυτά τα δύο ιδεολογικά και κοσμοθεωρητικά άκρως αρνητικά στοιχεία συνδέονται άρρηκτα και μορφοποιούνται κυρίως μέσα από την πολιτική έκφραση του εθνικισμού και του ρατσισμού. Πρόκειται για βαθιά αντεθνική και αντιπατριωτική στάση και συμπεριφορά που οδηγεί σε ευρεία αντιδημοκρατική και αντικοινωνική αντίληψη και πρακτική μέσα από μια ιταμή βεβήλωση της ιστορίας.

Είναι στοιχεία που εκφράζονται συνήθως από καθυστερημένα μορφωτικά στρώματα, που προσπαθούν να καλύψουν τα μεγάλα ελλείμματα ουσιαστικής παιδείας σε στρεβλές αναγνώσεις της πραγματικότητας, σε ρηχές και ανούσιες προσεγγίσεις

των βασικών εννοιών της συλλογικής ταυτότητας, του έθνους και της πατρίδας. Δεν είναι καθόλου τυχαίο βέβαια το γεγονός ότι τις μεγαλύτερες καταστροφές στους λαούς και στις χώρες τις έχουν προκαλέσει πρωτίστως αυτά τα βαθιά αντιδραστικά ρεύματα.

Ο ναζισμός στη Γερμανία και ο φασισμός στην Ιταλία χρησιμοποίησαν ως έδαφος ένα εθνικιστικό και δημαγωγικό παραλήρημα για να ενισχύσουν το λαϊκισμό και να βρουν στη συνέχεια υπόστρωμα νομιμοποίησης και κοινωνικής δυναμικής! Το ότι όλο αυτό το σκηνικό βαρβαρότητας οδηγούσε σχεδόν νομοτελειακά στην πιο μαζική και φρικιαστική μαζική μηχανή του θανάτου στο Άουσβιτς, στο Νταχάου και αλλού δεν φαίνεται να λειτούργησε σε κανένα στάδιο στη δημιουργία μιας στοιχειώδους έστω μορφής ορθοκρισίας και αυτοκριτικής διάθεσης, που θα ήταν ικανές να αποτρέψουν το αιματοκύλισμα του μεγάλου μέρους της ανθρωπότητας. «Αγαπώ υπερβολικά τη χώρα μου για να είμαι εθνικιστής», σημείωσε με τον πιο εμφαντικό τρόπο ο Αλμπέρ Καμύ για να τονίσει την εναντίωσή του στα φαινόμενα παρακμής και βαρβαρότητας.

Είχαμε και στη χώρα μας την πρόκληση μιας μεγάλης πληγής, εκείνης της Κυπριακής Τραγωδίας με την τουρκική εισβολή και κατοχή, για να μείνουμε μόνο στο τελευταίο συμβάν εκμετάλλευσης της πατριδοκαπηλίας. Και εδώ χρησιμοποιήθηκε φραστικά ο δήθεν πατριωτισμός αλλά ο όλη συμπεριφορά κατέτεινα στο ακριβώς το αντίθετο, γιατί ήταν μια ενέργεια κατά της πατρίδας και του έθνους των Κυπρίων αλλά και του ελληνισμού γενικότερα. Έτσι, η πατριδοκαπηλία μπορεί εύκολα να οδηγήσει στην προδοσία και στην περιπέτεια της πατρίδας, την οποία δήθεν γίνεται επίκληση. Δυστυχώς στην ιστορία μας οι περισσότερες εθνικές καταστροφές – με πιο επώδυνη εκείνη της Μικρασιατικής καταστροφής – προκλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από πολιτικές πατριδοκαπηλίας.

Συγγενική μορφή της πατριδοκαπηλίας είναι και η προγονοπληξία, η στείρα και δημαγωγική προσκόλληση σε ένα ένδοξο παρελθόν προκειμένου να «νομιμοποιηθούν» οι σύγχρονες εθνικιστικές τάσεις. Στη χώρα μας η προγονοπληξία έχει και πολιτικό περιεχόμενο, μια βαθιά συντηρητική και οπισθοδρομική αντίληψη. Εμφανίζεται μάλιστα η εν λόγω αντίληψη με την αλαζονική μορφή, της αποκλειστικής έκφρασης του κλέους των προγόνων και δεν αφήνει περιθώρια σ’ άλλα ιδεολογικά ρεύματα να έχουν μνεία και αναφορά στο δήθεν δικό της προνομιακό πεδίο οριοθέτησης.

Μερικές φορές η προγονοπληξία αναπτύσσεται με μια σχεδόν αθώα εκδοχή, του άπειρου θαυμασμού. Αλλά ποτέ κανένας πολιτισμός «δεν επιθυμεί» τη μετά απ’ αυτό στασιμότητα ή και οπισθοδρόμηση. Αντίθετα ένας πολιτισμός δικαιώνεται όταν οδηγεί τους επόμενους καιρούς σε ακόμα πιο φωτεινούς για την πρόοδο του ανθρώπου δρόμους. Και η καλύτερη μορφή σεβασμού στο όποιο θαύμα των προγόνων σου δεν είναι το προσηλωμένο βλέμμα και η καθηλωμένη σκέψη προς αυτόν˙ είναι η ανάπτυξη εκείνης της δημιουργικότητας που εμπνεόμενη από τις αρχαιότερες πολιτιστικές αναλαμπές ανοίγει όλο και πιο νέα ξέφωτα εξανθρωπισμένης συμπεριφοράς.

Και έτι περαιτέρω, πέραν της συνεχούς δημιουργικότητας είναι η καλλιέργεια εκείνων των αξιών και των προτύπων που προάγουν την ειρήνη και τη δημοκρατία, την αλληλεγγύη και την «ανοιχτή κοινωνία». Γιατί όταν τα ακροδεξιά ρεύματα εμφανίζονται στη χώρα μας να χρησιμοποιούν την πολιτισμική μας κληρονομιά με τον πιο δημαγωγικό τρόπο και ταυτόχρονα να επιτίθενται σε πρόσφυγες ως δήθεν οι μόνοι υπερασπιστές μιας «καθαρής ελληνικότητας», προσβάλλουν το αξιακό και πολιτισμικό φορτίο των προγόνων μας. Και πρέπει να αποκαλύπτεται η πατριδοκαπηλία και η συνεργός της η προγονοπληξία για να μην λεηλατούν τμήματα κοινωνικών στρωμάτων με όχι ισχυρή κριτική σκέψη και ορθοκρισία. Δυστυχώς στη χώρα μας έγινε και μια άλλη υποκριτική λαθροχειρία. Χρησιμοποιήθηκε η επιβολή της καθαρεύουσας ως δήθεν ένα καθαρό εργαλείο άμεσης σχέσης με την αρχαία Ελλάδα, ενώ στην ουσία χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο αναχαίτισης της μορφωτικής εξέλιξης και της μαζικής εκπαίδευσης των νεοελλήνων, με τελικό αποτέλεσμα να έχουμε και το γλωσσικό διχασμό που τόσο πολύ ταλαιπώρησε την Ελλάδα και την εξέλιξη του νεότερου πολιτισμού μας.

Φυσικά όλοι αυτοί οι θιασώτες της πατριδοκαπηλίας και της προγονοπληξίας δεν έχουν καμιά μορφωτική σχέση με την ουσία του κλέους των αρχαίων Ελλήνων. Είναι βαθιά αμόρφωτοι και ρέπουν ηθελημένα προς μορφές βαρβαρότητας προσπαθώντας να ρίξουν σκοτάδι εκεί που το φως καταυγάζει τα πάντα. Γι’ αυτό και πάντα αποκαλύπτεται η ιταμή επιδίωξή τους.

Νίκος Τσούλιαςπρογονοπληξίαβαρβαρότητα