Ιστορική ανακάλυψη: Εντοπίστηκαν τα πρώτα βαρυτικά κύματα από συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων!

19:03 16/10/2017 - Πηγή: Alfa Vita

Επιστήμονες από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη ανακοίνωσαν ότι για πρώτη φορά ανίχνευσαν στη Γη βαρυτικά κύματα από το διάστημα, τα οποία προέρχονται από τη συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων (πάλσαρ) και όχι μαύρων τρυπών, όπως είχε συμβεί σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις. Επιπλέον, για πρώτη φορά εντόπισαν και παρατήρησαν με τηλεσκόπια την ισχυρή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που συνόδευε το κοσμικό αυτό φαινόμενο.

Το γεγονός θεωρήθηκε πολύ σημαντικό, ώστε να ανακοινωθεί με ταυτόχρονες συνεντεύξεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού

σε Ουάσιγκτον, Λονδίνο και Γκάρτσινγκ Γερμανίας. Όχι μόνο οι ερευνητές των δύο αμερικανικών ανιχνευτών LIGO και του ευρωπαϊκού Virgo έκαναν την ανίχνευση των ίδιων των βαρυτικών κυμάτων, αλλά στη συνέχεια 70 επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια κατέγραψαν το φως που εκπέμφθηκε από τη πηγή των βαρυτικών κυμάτων τις επόμενες ώρες, μέρες και εβδομάδες.

Το επίτευγμα αυτό, όπως τονίσθηκε από τους επιστήμονες, σηματοδοτεί τη γέννηση μιας νέου τύπου αστρονομίας. Ήδη, χάρη στις νέες παρατηρήσεις, προέκυψαν μια σειρά από άλλες ανακαλύψεις, όπως η λύση στο μυστήριο των εκρήξεων ακτίνων γάμα (Gamma-Ray Bursts - GRBs), καθώς από την ίδια πηγή των βαρυτικών κυμάτων, τη συγχώνευση των δύο άστρων νετρονίων, καταγράφηκε μια τέτοια έκρηξη ισχυρής ακτινοβολίας. Αυτό, κατά τους αστροφυσικούς, σημαίνει ότι τουλάχιστον μερικές GRBs γεννιούνται, παράλληλα με τα βαρυτικά κύματα (τις «ρυτιδώσεις» στον ιστό του χωροχρόνου), από τέτοια κατακλυσμικά κοσμικά φαινόμενα.

Ακόμη, άλλοι επιστήμονες μπόρεσαν να ρίξουν φως στην προέλευση των βαρύτερων χημικών στοιχείων (μολύβδου, χρυσού, πλατίνας κα), αλλά και να κάνουν μια νέα εκτίμηση του ρυθμού επέκτασης του σύμπαντος.

Όλα αυτά ξεκίνησαν από την αρχική ανίχνευση, στις 17 Αυγούστου φέτος, ενός νέου τύπου σήματος βαρυτικών κυμάτων, το οποίο διήρκεσε πολύ περισσότερο (περίπου 100 δευτερόλεπτα) από ό,τι τα προηγούμενα βαρυτικά κύματα από μαύρες τρύπες (μόλις ένα κλάσμα του δευτερολέπτου). Αυτό έκανε τους επιστήμονες να καταλάβουν ότι η πηγή του σήματος ήταν διαφορετική αυτή τη φορά. Η λεπτομερής ανάλυση των στοιχείων έδειξε ότι οι μάζες των δύο αντικειμένων ήσαν περίπου 1,1 έως 1,6 φορές μεγαλύτερες του Ήλιου, αντιστοιχώντας σε μάζες άστρων νετρονίων.

Τα άστρα νετρονίων είναι απομεινάρια τεράστιων άστρων, που στο τέλος της ζωής τους εκρήγνυνται ως σούπερ-νόβα. Μετά την έκρηξη παραμένει μόνο ένας -περιστρεφόμενος σαν σβούρα- τρομερά πυκνός πυρήνας αποτελούμενος, σχεδόν, μόνο από νετρόνια. Το άστρο αυτό, που δεν είναι μεγαλύτερο από μια πόλη, έχει τόση πυκνότητα, ώστε ένα κουταλάκι της ύλης του ζυγίζει σχεδόν ένα δισεκατομμύριο τόνους.

Όπως και τα κανονικά άστρα, τα άστρα νετρονίων συχνά υπάρχουν σε ζευγάρια, με το ένα άστρο σε ολοένα πιο κοντινή τροχιά γύρω από το άλλο, χάνοντας σταδιακά ενέργεια με τη μορφή βαρυτικών κυμάτων, έως ότου τελικά συγχωνεύονται. Όταν αυτό συμβεί -όπως αντίστοιχα και με τις μαύρες τρύπες- τρομερά ποσά ενέργειας και ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, ορατής και μη (ορατό φως, υπέρυθρο, ακτίνες-Χ κά), εκτοξεύονται στο διάστημα μαζί με τα βαρυτικά κύματα.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

βαρυτικά κύματαάστραάστρο νετρονίωναστρονομίαΕπιστήμηδιάστημα Tweet Stickers: Διάστημα