Λόγος για τους άνεργους πτυχιούχους ΑΕΙ

16:55 18/7/2018 - Πηγή: Alfa Vita

Με την πρόσφατη έρευνα – μελέτη του ΙΟΒΕ (Ιούλιος 2018), ήλθε και πάλι στην επιφάνεια το φλέγον ζήτημα των άνεργων πτυχιούχων ΑΕΙ οι οποίοι είναι περίπου 250.000.

Η έρευνα προκάλεσε την αντίδραση του ΥΠΠΕΘ, το οποίο κατηγορεί το ΙΟΒΕ και στην ανακοίνωσή του, μεταξύ των άλλων, αναφέρει ότι η έκθεσή του είναι βασισμένη «στο ιδεολόγημα ότι η εκπαίδευση πρέπει να υπηρετεί αποκλειστικά τους κανόνες

της αγοράς, δηλαδή μια «αγοραία» ιδεοληψία του νεοφιλευθερισμού» και ότι «η αυταξία της μόρφωσης είναι μία ξένη έννοια στον νεοφιλελευθερισμό».

Μελετώντας τα στοιχεία της έρευνας παρατηρούμε ότι είναι βασισμένα σε στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (Έρευνα εργατικού δυναμικού) και της EUROSTAT. Ο τεράστιος αριθμός φοιτητών στα ελληνικά ΑΕΙ (ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη), η ανεργία των πτυχιούχων, το brain drain, αναφέρονται και σε εκθέσεις του ΟΟΣΑ του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ, του ΣΕΒ κ.λ.π.

Το θέμα της ανεργίας των πτυχιούχων ΑΕΙ το οποίο ως επί το πλείστον οδηγεί και στη μετανάστευση, είναι φλέγον κοινωνικο-οικονομικό πρόβλημα το οποίο εκτός των άλλων στοιχίζει στο ΑΕΠ το 2%, ποσοστό αρκετά μεγαλύτερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο του ΟΟΣΑ και ταυτόχρονα το δεύτερο υψηλότερο μετά την Τουρκία.

Είναι όμως υπεύθυνος, για την ανεργία και την ετεροαπασχόληση, ο μεγάλος αριθμός φοιτητών ή δεν υπάρχουν θέσεις στην αγορά εργασίας για τους πτυχιούχους ΑΕΙ;

Οι θέσεις εργασίας καθορίζονται από τις ανάγκες της αγοράς και όχι από τον αριθμό και τις ειδικότητες των πτυχιούχων που διατίθενται.

Συνεπώς τα ΑΕΙ, σε ότι αφορά την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων τους, οφείλουν να προσαρμόζονται στις ανάγκες της αγοράς και όχι το αντίστροφο.

Δυστυχώς όμως τα ΑΕΙ, και το εκπαιδευτικό μας σύστημα γενικότερα, παράγουν, σε πολλές περιπτώσεις, ανέργους η ετεροαπασχολούμενους, διότι οι ειδικότητες των πτυχιούχων βρίσκονται σε αναντιστοιχία με τις προσφερόμενες θέσεις εργασίας.

Στην έκθεση δεν έχουν υπολογιστεί όσοι πτυχιούχοι ΑΕΙ έχουν ξενιτευτεί πριν να γίνει η έρευνα, οι οποίοι ανέρχονται σε δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες. Δεν τολμούμε να υπολογίσουμε μαζί με αυτούς τον τελικό αριθμό.

Συμπερασματικά τα ΑΕΙ δεν ευθύνονται για την ανεργία γενικά, αλλά για την διαρθρωτική ανεργία.

Στην Ελλάδα σήμερα, αλλά και παλαιότερα, έχουμε χαμηλό αναπτυξιακό – παραγωγικό περιβάλλον, υπάρχει έλλειψη μεσαίων στελεχών και όχι ανώτερων, πτυχιούχων Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Η κατάσταση αυτή από μόνη της υπαγορεύει αναπροσανατολισμό όλου του εκπαιδευτικού μας συστήματος και όχι το ράβε-ξήλωνε στον τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια.

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα μέχρι και σήμερα είναι προσανατολισμένο στην κάλυψη αναγκών του δημοσίου (όπως και πριν 150 χρόνια) και κυρίως στις ανάγκες της διοίκησης και της εκπαίδευσης. Οι ανάγκες της δημόσιας διοίκησης μειώνονται λόγω ψηφιοποίησης και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ενώ οι ανάγκες για την εκπαίδευση μειώνονται περισσότερο διότι το μαθητικό δυναμικό μειώνεται δραματικά και οι απόφοιτοι «εκπαιδευτικών σχολών» αυξάνονται με ταχύ ρυθμό.

Ο αναπροσανατολισμός έχει επιχειρηθεί και στο παρελθόν αλλά απέτυχε, διότι προσκρούει σε οργανωμένα συντεχνιακά συμφέροντα, σε κατεστημένες ιδεοληψίες και σε πολιτική ατολμία.

Ποια είναι η θέση του ΥΠΠΕΘ σε όλα αυτά;

Το ΥΠΠΕΘ στην ανακοίνωσή του, μετά τη δημοσιοποίηση της έρευνας του ΙΟΒΕ, αποφεύγει να μπει στην ουσία του προβλήματος και τονίζει την «αυταξία της μόρφωσης».

Η επιμονή αυτή μόνο στον ένα στόχο της εκπαίδευσης, τη μόρφωση, δημιουργεί την εντύπωση ότι στο εκπαιδευτικό μας σύστημα υπάρχει μορφωτικό έλλειμμα και πρέπει να αυξηθούν οι σπουδές.

Με τις επανειλημμένες δηλώσεις του υπουργού παιδείας, για το Λύκειο (όταν αναφέρεται στο Λύκειο εννοεί μόνο το Γενικό) αποσπάσματα των οποίων παραθέτουμε, «Το λύκειο μαράθηκε έχει τελειώσει», «Να στήσουμε ένα σχολείο με τη Γ΄ λυκείου ζωντανή», «δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή Γ´ Λυκείου», « Παίρνει 20 στις πανελλαδικές εξετάσεις αυτός που δεν ξεχνά ούτε μια λέξη από την όποια σελίδα», «Μιλάμε για ριζική αναμόρφωση και αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων του λυκείου, που είναι εξαιρετικά προβληματικές» κ.λ.π. δημιουργείται η αίσθηση ότι με την υπάρχουσα κατάσταση το Γενικό Λύκειο υπολειτουργεί, δεν παρέχει μόρφωση την οποία θα πρέπει να αναζητήσουμε στα πανεπιστήμια!

Με άλλα λόγια, και σύμφωνα με το λεκτικό του υπουργού, οι μαθητές του Γενικού Λυκείου φοιτούν σε σχολείο του οποίου οι δύο τάξεις είναι προβληματικές, επί της ουσίας δεν υπάρχει Γ΄ Λυκείου, αλλά ταυτόχρονα επιβραβεύει την κατάσταση αυτή, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τον αριθμό εισαγομένων στα ΑΕΙ!!!

Το υπουργείο παιδείας εμφανίζεται και ως υπέρμαχο της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.

Ο αρμόδιος υφυπουργός έχει αναπτύξει μια πρωτοφανή ενεργητικότητα για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και τη μαθητεία.

Με τις περιοδείες του σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, τις νομοθετικές ρυθμίσεις για την ΕΕΚ και τη μαθητεία προσπαθεί να μεταστρέψει το άσχημο κλίμα που επικρατεί για την ΕΕΚ.

Όλα αυτά βέβαια βρίσκονται σε άλλο μήκος κύματος από την «αυταξία της μόρφωσης» διότι εμπεριέχουν και την αυταξία της εργασίας.

Για την επιτυχία της προσπάθειας αυτής είναι απαραίτητο, κατά τη γνώμη μας, να βελτιωθεί η λειτουργία του Γενικού Λυκείου, η οποία και κατά τον υπουργό είναι προβληματική, ώστε να μην αποτελεί μόνο τον προθάλαμο των ΑΕΙ.

Κλείνοντας θα παραθέσω και τις σχετικές με τα αναφερθέντα απόψεις της γνωστής ιστορικού – βυζαντινολόγου κ. Ελένης Γλύκαντζη Αρβελέρ και του γνωστού ιστορικού – συγγραφέα κ. Σαράντου Καργάκου.

Η κ. Ελένη Γλύκαντζη – Αρβελέρ σε συνέδριο στα Χανιά το 2004 δήλωσε ότι «το σύγχρονο σχολείο, εκτός από αγωγή και παιδεία, πρέπει να παρέχει και επαγγελματική κατάρτιση στο μαθητή».

Ο κ. Σαράντος Καργάκος παραθέτει τις απόψεις του (είναι αναρτημένες στο διαδίκτυο «Κηφηνείον η Ωραία Ελλάς»)

«Ακούω ότι το μεγαλύτερο σήμερα πρόβλημα των νέων μας είναι η ανεργία. Διαφωνώ. Εδώ και τριάντα χρόνια είναι η ... εργασία. Ο νέος δε φοβάται την αναδουλειά, φοβάται τη δουλειά. Μια οικογενειακή αντίληψη, ότι δουλειά είναι ό,τι δεν λερώνει, επεκτάθηκε και στο νεοσουσουδιστικό σχολείο με ευθύνη των κομμάτων, που για λόγους ψηφοθηρίας απεδύθησαν σε μια χυδαία πολιτική παιδοκολακείας, η οποία μετά τη δικτατορία εξέθρεψε και διαμόρφωσε δύο γενιές «κουλοχέρηδων»...παιδιών δηλαδή που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους -πέρα από τη μούντζα- για καμμιά εργασία από αυτές που ονομάζονται χειρωνακτικές, επειδή -τάχα- είναι ταπεινωτικές. Κι ας βρίσκεται μέσα στη λέξη «χειρώναξ», σαν δεύτερο συνθετικό το «άναξ» που κάνει τον δουλευτή, τον άνακτα χειρών, βασιλιά στο χώρο του, βασιλιά στο σπιτικό του, νοικοκύρη δηλαδή, λέξη άλλοτε ιερή που ποδοπατήθηκε κι αυτή μες στην ασυναρτησία μιας πολιτικής που έδειχνε αριστερά και πήγαινε δεξιά και τούμπαλιν.
Γι' αυτό τουμπάραμε...»

Υπάρχουν βέβαια και άλλοι λόγοι που τουμπάραμε.

Θα επανέλθουμε όμως στα ίσια μας πριν είναι αργά;

Ίδωμεν

Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης

Εκπαιδευτικός – Ερευνητής

Αντιπρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ

άνεργοιπτυχιούχοι ΑΕΙΚωνσταντίνος Αδριανουπολίτης