Σκέψεις για τη νέα σχολική χρονιά

07:52 1/9/2014 - Πηγή: Alfa Vita

Tweet Αρθρογράφος: Τζένη Σιούτη

31 Αυγούστου, τελευταία ημέρα πριν την έναρξη, για τους εκπαιδευτικούς, του νέου σχολικού έτους. Σαν σήμερα πριν από 86 ακριβώς χρόνια έκανε πρεμιέρα (31 Αυγούστου του 1928) στο Θέατρο του Βερολίνου, η “όπερα της πεντάρας” του μεγάλου γερμανού δραματουργού Bertolt Brecht κι από την πρώτη στιγμή προκάλεσε αίσθηση στο ευρύ κοινό κι είχε μεγάλο αντίκτυπο στο χώρο του μιούζικαλ. Στην “όπερα της πεντάρας” ο Bertolt Brecht μιλάει για τον καπιταλισμό,

για τον ξεπεσμό και τον αμοραλισμό της αστικής τάξης. Όλα πωλούνται κι όλα αγοράζονται, οι άνθρωποι, οι ιδέες, οι αξίες, τα αισθήματα, ο έρωτας, η ίδια η ζωή. Τα πάντα μπορούν να γίνουν "εμπόριο" μας λέει, ακόμα και η ελεημοσύνη. Πόσο τραγικά επίκαιρος είναι στ’ αλήθεια ο λόγος του μεγάλου δραματουργού!

Σήμερα που όλα εκποιούνται, που τίποτα δεν είναι δεδομένο, που δικαιώματα κατακτημένα με αγώνες και θυσίες απαλλοτριώνονται εν μία νυκτί, που τα κοινωνικά αγαθά παύουν να είναι κοινωνικά, που πρωτόγνωρες συντηρητικές πολιτικές σαρώνουν σαν οδοστρωτήρας την υγεία, την ασφάλιση, την παιδεία θεοποιώντας την ελεύθερη αγορά, ενώ ταυτόχρονα τα παπαγαλάκια στα ΜΜΕ προσπαθούν να μας πείσουν ότι όλα αυτά τα μαύρα και ζοφερά γίνονται για το καλό μα και ότι όπου να ’ναι έρχονται οι καλύτερες μέρες…. εμείς καλούμαστε για άλλη μια φορά να βγάλουμε κι από τη μύγα ξίγκι και να διδάξουμε τους μαθητές μας κάτω από πραγματικά τρομακτικά δύσκολες συνθήκες. Μεγαλύτερα τμήματα, αυξημένο ωράριο, ελάχιστους πόρους και εποπτικά μέσα, εργασιακή ανασφάλεια, ασφυκτικό έλεγχο, ύποπτη αξιολόγηση, αυταρχισμό κλπ… κλπ.

Σε όλα αυτά που σχεδιάζονται πρέπει να προβάλλουμε αντιστάσεις, τόσο σε συλλογικό, όσο και σε ατομικό επίπεδο. Τίποτα να μη θεωρούμε χαμένο ή λόγω συγκυρίας πολυτέλεια. Πρέπει, επιβάλλεται για λόγους αρχής να παλεύουμε ακόμα και για αυτό που μοιάζει ανέφικτο. Τα σχολεία ιδιαίτερα στις σημερινές άνυδρες μέρες δεν πρέπει, να περιορίζονται στην τυπική διεκπεραίωση του διδακτικού έργου. Αυτό το έργο καλούμαστε εμείς οι εκπαιδευτικοί να το εμπλουτίζουμε συστηματικά. Προτεραιότητά μας και έγνοια μας πρέπει να είναι μια άλλη πιο απαιτητική και σύνθετη παιδαγωγική. Η παιδαγωγική της άμβλυνσης των διακρίσεων, της αλληλεγγύης, της κοινωνικής προσφοράς, του σεβασμού στο διαφορετικό, της ανεκτικότητας, της ελευθερίας. Για να επιτευχθεί όμως κάτι τέτοιο χρειάζεται να ενσωματώσουμε στην τυπική σχολική διαδικασία παράλληλες και πολύμορφες δραστηριότητες που χωρίς αυτές η παρεχόμενη εκπαίδευση θα είναι φτωχή και άγονη, χωρίς φαντασία, αυτοσχεδιασμό και αμφισβήτηση. Δραστηριότητες πολιτιστικές, περιβαλλοντικές, κοινωνικής αλληλεγγύης, επικοινωνίας και συνεργασίας, σεβασμού και αποδοχής του άλλου, αγωγής αυτογνωσίας και αυτοεκτίμησης. Να παλεύουμε κάθε μέρα ώστε αυτές οι δραστηριότητες να αποτελούν πόλο έλξης για τους μαθητές μας. Να κερδίζουμε κάθε μέρα και μια νέα συμμετοχή σε αυτές. Να αναδεικνύουμε την ανάγκη του συλλογικού, έναντι του ατομικού. Θα πρέπει λοιπόν να παλέψουμε αλλά και να πείσουμε ότι μια άλλη κοινωνική λειτουργία του δημόσιου σχολείου είναι σήμερα απαραιτήτως αναγκαία για τον βαθύτερο εκδημοκρατισμό σχολείου και κοινωνίας.

Σε αυτή τη μάχη θα είμαστε όλοι παρόντες. Για κάθε μάχιμο εκπαιδευτικό ήταν, είναι και θα είναι στο διηνεκές δεδομένη η αυταπάρνηση με την οποία ασκούμε το λειτούργημά μας, γιατί εμείς έτσι το βλέπουμε το δασκαλίκι, σαν λειτούργημα, κάποιοι άλλοι είναι που το απαρνούνται και μιλούν για μάνατζερ και School voucher (εκπαιδευτικό κουπόνι). Γνωρίζουμε πολύ καλά πως το μάρμαρο για όλα αυτά που έρχονται να ρημάξουν την δημόσια εκπαίδευση, καλούνται να το πληρώσουν οι γονείς, οι μαθητές και οι καθηγητές, με δυο λόγια η σχολική κοινότητα.

Εμείς θα δώσουμε και πάλι ένα τιτάνιο αγώνα προκειμένου να μάθουν γράμματα τα παιδιά των χτυπημένων σκληρά από την κρίση οικογενειών, υπερασπιζόμενοι το δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Είναι βέβαιο και δεν ανακαλύπτουμε τώρα τον τροχό, πως το επάγγελμά μας είναι επικίνδυνο για το σύστημα. Γι’ αυτό και όλα αυτά τα μέτρα για περιορισμό της εκπαιδευτικής αυτονομίας. Εμείς όμως μέσα στην τάξη θα υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα της αυτονομίας κατά την άσκηση του έργου μας, οι επιλογές μας θα προκύπτουν από τη συνείδησή μας, την παιδαγωγική μας κατάρτιση και από τις διευθετήσεις που θα κάνουμε μπροστά στις αντιφάσεις, τις αντιθέσεις και τα διλήμματα που θα αντιμετωπίζουμε. Κανείς δεν μπορεί να σπάσει την στενή σχέση του μαθητή με το δάσκαλό του! Θα είμαστε εκεί και με τις γνώσεις μας, την παιδαγωγική μας αντίληψη, την ακέραιη στάση μας, τη δημοκρατικότητά μας, την αγάπη μας και το πείσμα μας για το δικαίωμα στη μόρφωση, θα διδάσκουμε και θα διαμορφώνουμε στο βαθμό που μας αναλογεί, συνειδήσεις και ολοκληρωμένες και περήφανες προσωπικότητες. Έτσι αντιλαμβανόμαστε το παιδαγωγικό μας καθήκον. Για να μπορούμε αύριο να περπατάμε στο δρόμο με ψηλά το κεφάλι και να μπορούμε να κοιτάμε τους μαθητές μας στα μάτια.

Σε αυτό τον αγώνα χρειάζεται να υπάρχει συλλογικότητα και κοινή δράση. Πάγια τακτική του συστήματος είναι το “διαίρει και βασίλευε”. Κανείς δεν είναι στο απυρόβλητο, κανείς δεν μπορεί να ξεφυσάει με ανακούφιση, όταν κάποια μέτρα δεν τον επηρεάζουν, γιατί απλά “όταν φυσάει, φυσάει μέσα από όλες τις χαραμάδες” (Bertolt Brecht). Οι συνέπειες από την σαρωτική εκπαιδευτική και όχι μόνο πολιτική μας αφορούν και μας επηρεάζουν όλους. Δεν υπάρχει κλάδος, ειδικότητα, υπάρχουμε εμείς και αυτοί. Ότι πετύχουμε θα είναι κατόρθωμα όλων μας, ότι μας επιβάλλεται πλήττει πάλι όλους μας. Μιλάμε για ολομέτωπη επίθεση που στο διάβα της θα τα διαλύσει όλα και αυτό χρειάζεται συλλογική απάντηση. Να μας βρουν όλους μπροστά τους.

Ένα κρίσιμο στοιχείο που θα παίξει καθοριστικό ρόλο είναι η ενότητα και κοινή δράση ολόκληρης της εκπαιδευτικής κοινότητας. Οι γονείς, η οικογένεια που βιώνει μαζί με το παιδί τις συνέπειες της εκπαιδευτικής πολιτικής, το νέο λύκειο, οι αλλεπάλληλες εξετάσεις, η μάστιγα της παραπαιδείας, η οικονομική αφαίμαξη και πάνω από όλα οι φραγμοί στη μόρφωση των παιδιών των φτωχών οικογενειών, η αβεβαιότητα για το μέλλον, η μετανάστευση των νέων, όλα αυτά είναι προβλήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί, με τόλμη και θάρρος, γονείς, μαθητές και καθηγητές.

Είναι περισσότερο από βέβαιο ότι αυτή τη χρονιά θα αναπτυχθούν αγώνες για την υπεράσπιση του δημόσιου σχολείου και όχι μόνο. Ξεπερνώντας αμηχανίες, γκρίνιες, ηττοπάθειες και υπαρκτές παθογένειες, ας κάνουμε αυτό που οι καιροί επιτάσσουν.

Θα είμαστε εκεί και κανείς δε θα μπορεί να ισχυριστεί το γνωστό “δάσκαλε που δίδασκες και λόγο δεν εκράτεις”.

Καλή σχολική χρονιά και καλούς αγώνες!

Τζένη Σιούτη

Ετικέτες: Τζένη Σιούτη Tweet

View the discussion thread.