Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας και η στελέχωσή τους από εκπαιδευτικούς

08:38 5/9/2017 - Πηγή: Alfa Vita

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας λειτουργούν από το 2000 και έδωσαν την ευκαιρία σε ενήλικους πολίτες να ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευση, ακολουθώντας αρχές και μεθόδους της εκπαίδευσης ενηλίκων. Σήμερα, 18 χρόνια μετά, τα Σ.Δ.Ε. διέρχονται μια περίοδο σοβαρής κρίσης και απαξιώνονται στα μάτια των πολιτών, λόγω της στάσης της Πολιτείας. Εξακολουθούν να αποτελούν ένα απλό

πρόγραμμα που συγχρηματοδοτείται απ’ το ΕΣΠΑ (με εξαιρετικά μειωμένη και ανεπαρκή χρηματοδότηση), η πρόσληψη του ωρομίσθιου εκπαιδευτικού προσωπικού γίνεται με προβληματικά κριτήρια και τραγική καθυστέρηση (με αποκορύφωμα τη φετινή χρονιά που τα σχολεία λειτούργησαν κανονικά μόνο τους δύο τελευταίους μήνες), η πληρωμή των ωρομίσθιων εκπαιδευτικών καθυστερεί έως και ένα έτος, οι αποσπάσεις μονίμων εκπαιδευτικών γίνονται χωρίς κανένα προαπαιτούμενο, επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών έχουν να γίνουν εδώ και μια δεκαετία.

Στον πυρήνα της κρίσης των Σ.Δ.Ε. βρίσκεται η απροθυμία του υπουργείου να τα αναγνωρίσει ως αυτό που πραγματικά είναι, δηλαδή ειδικά σχολεία εκπαίδευσης ενηλίκων. Γιατί αν ήταν κοινά σχολεία που ακολουθούν τα αναλυτικά προγράμματα του Υπουργείου για τα Γυμνάσια, τότε θα έπρεπε εδώ και καιρό να είχαν μετατραπεί σε εσπερινά Γυμνάσια.

Όταν ιδρύθηκαν τα πρώτα Σ.Δ.Ε., το επιστημονικό πεδίο της εκπαίδευσης ενηλίκων ήταν σχεδόν άγνωστο στην Ελλάδα. Επομένως ήταν αναπόφευκτο αυτά να στελεχωθούν, σχεδόν αποκλειστικά, με εκπαιδευτικούς αποσπασμένους απ’ τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι οποίοι, όμως, πέρασαν από μια πολύωρη και ουσιαστική επιμόρφωση στις αρχές και μεθόδους της εκπαίδευσης ενηλίκων. Σήμερα οι περισσότεροι απ’ αυτή την πρώτη «φουρνιά» έμπειρων και καταρτισμένων στη φιλοσοφία των Σ.Δ.Ε. εκπαιδευτικών έχουν επιστρέψει στις οργανικές τους θέσεις. Επιπλέον, οι αποσπάσεις των εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα Σ.Δ.Ε. γίνονται χωρίς να τίθενται κάποια εύλογα προαπαιτούμενα, όπως είναι η κατάρτιση και η εμπειρία στην εκπαίδευση ενηλίκων καθώς και η πιστοποίηση εκπαιδευτή ενηλίκων. Αυτό έχει ως συνέπεια αρκετοί απ’ τους αποσπασμένους εκπαιδευτικούς στα Σ.Δ.Ε. να αγνοούν πλήρως τις ιδιαιτερότητες της εκπαίδευσης σε ενηλίκους και, ορισμένες φορές, να έχουν ως αποκλειστικό στόχο μια βολική απόσπαση κοντά στον τόπο κατοικίας τους. Αντίθετα στα σχολεία ειδικής αγωγής δεν είναι δυνατές κατά κανόνα, και ορθά, οι αποσπάσεις εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που δεν διαθέτουν την ανάλογη κατάρτιση.

Από την άλλη πλευρά, οι ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί που απασχολούνται στα Σ.Δ.Ε. διαθέτουν, σχεδόν στο σύνολό τους, μεγάλη διδακτική εμπειρία σε δομές εκπαίδευσης ενηλίκων και επαγγελματικής κατάρτισης, πολύωρες επιμορφώσεις σε θέματα εκπαίδευσης ενηλίκων και ειδικά των Σ.Δ.Ε., πιστοποίηση ως εκπαιδευτές ενηλίκων και, αρκετοί απ’ αυτούς, μεταπτυχιακούς τίτλους στην εκπαίδευση ενηλίκων, ενώ και γενικότερα τα τυπικά τους προσόντα είναι υψηλά. Το φαινόμενο αυτό είναι εύκολα εξηγήσιμο. Εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστο, νέοι επιστήμονες, έχοντας να αντιμετωπίσουν την αδυναμία απορρόφησης στην τυπική εκπαίδευση και διαπιστώνοντας την ακαδημαϊκή αυτοτέλεια της εκπαίδευσης ενηλίκων και της ειδικής αγωγής, επένδυσαν επαγγελματικά στους τομείς αυτούς. Στο σημείο αυτό να επισημανθεί ότι οι εκπαιδευτικοί των Σ.Δ.Ε. προσλαμβάνονται με συμβάσεις έργου ως ωρομίσθιοι και όχι ως αναπληρωτές, ακόμη και αν οι ώρες απασχόλησής τους φτάνουν τις 20 εβδομαδιαία, σε κραυγαλέα αντίθεση με ότι ισχύει στα σχολεία της συμβατικής τυπικής εκπαίδευσης και ειδικής αγωγής.

Εδώ και μια δεκαετία περίπου άρχισε να αυξάνεται σταδιακά ο αριθμός των ωρομίσθιων εκπαιδευτικών στα Σ.Δ.Ε., με αποκορύφωμα τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2010, όταν στα Σ.Δ.Ε. έπαιρναν απόσπαση μόνο ο διευθυντής και ο υποδιευθυντής. Με τις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ η τάση αντιστράφηκε και πάλι και κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά οι αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα καλύψουν τη μεγάλη πλειονότητα των θέσεων εκπαιδευτικών σε Σ.Δ.Ε., χωρίς να διαθέτουν πάντοτε τα απαραίτητα προσόντα.

Στο σημείο αυτό γίνεται εμφανής η σημασία της αντίληψης του Υπουργείου σχετικά με το χαρακτήρα των Σ.Δ.Ε. Αν τα θεωρεί κοινά σχολεία, τότε ορθά τα στελεχώνει μ’ αυτό τον τρόπο, αλλά στην περίπτωση αυτή τα Σ.Δ.Ε. δεν δικαιολογούν την ύπαρξή τους, καθώς υπάρχουν ήδη τα εσπερινά γυμνάσια. Αν αντίθετα τα αναγνωρίζει ως σχολεία εκπαίδευσης ενηλίκων, τότε πρέπει να αναθεωρήσει τον τρόπο που αυτά στελεχώνονται, υιοθετώντας ένα σύστημα ανάλογο αυτού των σχολείων ειδικής αγωγής. Με άλλα λόγια κανένας εκπαιδευτικός, αποσπασμένος ή ωρομίσθιος, δεν θα πρέπει να απασχολείται στα Σ.Δ.Ε., αν δεν πληροί κάποια προαπαιτούμενα (σχετική κατάρτιση, εμπειρία και πιστοποίηση στην εκπαίδευση ενηλίκων). Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η απασχόληση σ’ αυτά εκπαιδευτικών χωρίς τα απαραίτητα προσόντα ή/και τη διάθεση να προσφέρουν, αξιοποιείται η σχετική κατάρτιση και η εμπειρία που έχουν αποκτήσει νέοι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια, για λόγους που εκτέθηκαν παραπάνω, και δίνεται στους τελευταίους μια επαγγελματική διέξοδος σε περίοδο μεγάλης ανεργίας. Πάνω απ’ όλα, όμως, διασφαλίζεται, κατά το δυνατό, η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης σε πολίτες που την έχουν απόλυτη ανάγκη.

Θα μπορούσε κάποιος να αντιτείνει ότι το υπάρχον σύστημα που βασίζεται στις αποσπάσεις εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι λιγότερο δαπανηρό, αφού αξιοποιεί την εργασία εκπαιδευτικών που ήδη αμείβονται απ’ την ελληνική πολιτεία. Ούτε αυτό, όμως, είναι αληθές, γιατί οι περισσότερες θέσεις εκπαιδευτικών στα Σ.Δ.Ε. δεν είναι πλήρους απασχόλησης. Αυτό σημαίνει ότι στη θέση του αποσπασμένου εκπαιδευτικού προσλαμβάνεται αναπληρωτής πλήρους ωραρίου, με την ανάλογη επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό. Επομένως ακόμη και οικονομικά είναι πιο συμφέρουσα η πρόσληψη ωρομίσθιου στα Σ.Δ.Ε.

Να σημειωθεί ότι προβληματισμούς παρόμοιους μ’ αυτούς που περιέχονται στην παρούσα επιστολή έχουν εκφράσει στις 12/2/2016 με ερώτηση τους στη Βουλή προς τον Υπουργό Παιδείας και 31 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Θα έπρεπε λοιπόν το Υπουργείο, μέχρι την ένταξη των Σ.Δ.Ε. στον κρατικό προϋπολογισμό (που την έχει εξαγγείλει και δεν θα πρέπει να την καθυστερήσει), να στελεχώνει τα Σ.Δ.Ε. με αποσπασμένους εκπαιδευτικούς μόνο για τις θέσεις πλήρους απασχόλησης και εφόσον αυτοί πληρούν τα σχετικά προαπαιτούμενα και οι υπόλοιπες θέσεις να καλύπτονται από ωρομίσθιους και αναπληρωτές εκπαιδευτικούς.

Με τιμή,

Το Δ.Σ. του ΠΑ.Σ.Σ.Δ.Ε.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΚΑΙ ΩΡΟΜΙΣΘΙΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ - ΠΑ.Σ.Σ.Δ.Ε.
(blog: passde.blogspot.com - e-mail: [e-mail])

Σχολεία Δεύτερης ΕυκαιρίαςΠΑΣΣΔΕ