Στεφάν Εσέλ: Ο πατέρας της «αγανάκτησης» δείχνει τον δρόμο

13:41 3/3/2013 - Πηγή: NewPost

Μπορεί να έφυγε από τη ζωή την περασμένη Τρίτη, σε ηλικία 95 ετών, ο γάλλος διανοούμενος και συγγραφέας Στεφάν Εσέλ , όμως η παρακαταθήκη που αφήνει, αποτελεί παγκόσμια πηγή έμπνευσης για τις νεότερες γενιές που «στραγγαλίζονται» από την παγκόσμια ανισότητα και τις απανταχού πολιτικές λιτότητας . Η φράση «πλήρης ημερών» είναι μάλλον πολύ φτωχή για να περιγράψει τη ζωή του γάλλου διανοούμενου, αφού μοιάζει με μία αδιάκοπη περιπέτεια σχεδόν ενός, ταραγμένου αιώνα. Απόδειξη του ακούραστου και διαυγούς πνεύματός του, το βιβλίο « Αγανακτήστε » (« Indignez - vous !»), το οποίο εξέδωσε

πριν από δύο ακριβώς χρόνια, ένα βιβλίο-φαινόμενο που αποτέλεσε έμπνευση για εκατομμύρια ανθρώπους, που διαδήλωσαν με το κίνημα των ισπανών Αγανακτισμενων (Indignados) και του Occupy Wall Street. Πριν από αυτό, ο Στεφάν Εσέλ είχε ζήσει μία ζωή σαν «μυθιστόρημα ή ποίημα» όπως είπε χαρακτηριστικά στη Liberation ο Ντανιέλ Κον-Μπεντί . Ζωή σαν περιπέτεια Ο Στεφάν Εσελ γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1917 από πατέρα Εβραίο , συγγραφέα και μεταφραστή και μητέρα επίσης συγγραφέα και μουσικόφιλή. Επτά χρόνια αργότερα μετακόμισαν στο Παρίσι και το 1937 πήρε την υπηκοότητα της χώρας. Το 1939 ο Στεφάν Εσέλ μπήκε στην Ecole Normale της γαλλικης πρωτεύουσας. Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος διέκοψε τις σπουδές του, αφού κλήθηκε στον στρατό. To 1941 τον βρήκε στη Βρετανία και στην αντίσταση . Τρία χρόνια αργότερα πήγε στη Γαλλία, με το κωδικό όνομα « Greco », έχοντας ως αποστολή να αποκαταστήσει την επικοινωνία των εκεί αντιστασιακών με τη Βρετανία. Συνεληφθη, όμως, από τους Ναζί και μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ . Εκεί υπέστη βασανιστήρια και συγκεκριμένα αυτό της μπανιέρας. Λίγο πριν εκτελεστεί με απαγχονισμό κατάφερε να «ανταλλάξει» ταυτότητα με έναν νεκρό γάλλο αιχμάλωτο. Το έσκασε, τον συνέλαβαν ξανά, αλλά κατάφερε και πάλι να επιβιώσει. Στη συνέχεια, με το τέλος του Πολέμου, ο γάλλος διανοούμενος αποφάσισε να αφιερώσει την «ξανακερδισμένη ζωή» του, όπως ο ίδιος είπε, σε έναν σκοπό . Γι' αυτό και αποφάσισε να γίνει διπλωμάτης , γι' αυτούς που είχαν χαθεί και «για να φέρει κοντά τις χώρες που βρίσκονταν σε σύγκρουση». Ως διπλωμάτης του ΟΗΕ είχε ενεργό ρόλο στη συγγραφή της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (1948). Το μεγαλύτερο κομμάτι της καριέρας του το αφιέρωσε στα προβλήματα χωρών της Ασίας και της Αφρικής. Το 1981 προσχώρησε στο γαλλικό σοσιαλιστικό κόμμα, στηρίζοντας τον Φρανσουά Μιτεράν , ενώ υπήρξε πολέμιος του συντηρητικού Ζακ Σιράκ . Αν και εβραϊκής καταγωγής, κατέκρινε με σφοδρο τρόπο το Ισραήλ για τον αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας . Με το διπλωματικό του διαβατήριο, μάλιστα, ταξίδεψε ως εκεί το 2009 κάνοντας λόγο για «έγκλημα πολέμου» και «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» από την ισραηλινή πλευρά, γεγονός για το οποίο χαρακτηρίστηκε «αντισημίτης» (!). Έναν χρόνο νωρίτερα βραβεύτηκε από την Unesco , για τη συμβολή του στην υπόθεση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το εντυπωσιακό με τον Εσέλ είναι ότι ακόμα και μέχρι το τέλος της ζωής του είχε μία ακόρεστη δίψα για ζωή και δράση . Την περασμένη άνοιξη, επιστρέφοντας από ένα ταξίδι στην Ιταλία, ο γιατρός του έκανε λόγο για «υπερδραστηριότητα». Το μυστικό του; Όπως γράφουν οι Financial Times, κάθε πρωί εξασκούσε το μυαλό του προσπαθώντας να θυμηθεί ένα από τα πολλά ποιήματα που είχα μάθει απ' έξω, στα γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά. Μηνύματα με παρόν και μέλλον Τα μηνύματα του Στεφάν Εσέλ είναι κάτι από παραπάνω από επίκαιρα. Και παρά το γεγονός ότι δεν βρίσκεται πλέον εν ζωή, παραμένει ολοζώντανος μέσα από τη στάση ζωής του. «Ο άνθρωπος αυτός υπήρξε ταυτοχρόνως σεμνός και ηρωικός, κάτι σπάνιο. Ήταν ένας πολιτικά στρατευμένος διανοούμενος, χωρίς να φορά παρωπίδες. Η στράτευση αποτελούσε χρέος γι' αυτόν. Ανακατευόταν παντού, διατύπωνε προτάσεις, και το έκανε αδιάκοπα» τόνισε ο « Κόκκινος Ντάνι » στη Liberation. Kαι δεν είχε άδικο. Το μανιφέστο των 32 σελίδων το 2011 πούλησε πάνω από 4.000.000 αντίτυπα, τα μισά περίπου στη Γαλλία. Προκάλεσε τεράστια κινητοποίηση σε διαφορετικές ηπείρους στέλνοντας ισχυρά μηνύματα στους νέους (κυρίως στην Ευρώπη) που βλέπουν το μέλλον τους να υποθηκεύεται υπό το πρόσχημα της χρηματοπιστωτικής κρίσης. «Η κινητήρια δύναμη της αντίστασης είναι η αγανάκτηση», «η χειρότερη στάση είναι η αδιαφορία» και κυρίως η φράση με την οποία ολοκληρώνει το μανιφέστο του: «Για εκείνους που θα φτιάξουν τον 21ο αιώνα, λέμε με στοργή: Δημιουργία σημαίνει αντίσταση, αντίσταση σημαινει δημιουργια». Ένας άνθρωπος 95 ετών, έδειξε στη νέα γενιά τον δρόμο για να παλέψει για το μέλλον της... Βαγγέλης Βιτζηλαίος