Από το Λέχοβο στο Βερολίνο με έμφαση στην ιστορία

13:01 5/9/2014 - Πηγή: E-Typos

Δεκαπέντε νέοι από το Λέχοβο επισκέφθηκαν το Βερολίνο ανταποδίδοντας την επίσκεψη γερμανών συνομηλίκων τους. Σκοπός τους να γνωριστούν καλύτερα και να εμβαθύνουν στην ιστορία της γερμανικής κατοχής.

Τον Ιούλιο, 15 νέοι από την προτεσταντική «Ενορία της Ειρήνης» (Friedensgemeinde) του Βερολίνου είχαν επισκεφτεί για μια εβδομάδα το Λέχοβο, ένα χωριό του δήμου Αμυνταίου. Η πρωτοβουλία για την πραγματοποίηση των ταξιδιών ανήκει στον πρώην γερμανό γενικό πρόξενο στη Θεσσαλονίκη

Βόλφγκανγκ Χέλσερ Ομπερμάιερ, ο οποίος έχει ανακηρυχτεί επίτιμος δημότης του χωριού.

«Παρά το καθόλου μη προβληματικό μας παρελθόν, μας υποδέχτηκαν πολύ εγκάρδια και χωρίς προκαταλήψεις. Αυτό δεν το αναμέναμε οπωσδήποτε», είπε στην DW η 17χρονη Καρλότα Βέγκνερ για την υποδοχή τους τότε στο Λέχοβο. Η Καρλότα Βέγκνερ αναφέρεται εδώ στην εξ ολοκλήρου καταστροφή του χωριού από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής και έλληνες συνεργάτες τους τον Ιούλιο του 1943.

Συναντήσεις για τη γνώση της ιστορίας

Κατά την επίσκεψή τους στο Λέχοβο οι νεαροί Γερμανοί είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για αυτό το γεγονός, να μιλήσουν με αυτόπτες μάρτυρες, να προχωρήσουν σε μονοπάτια της περιοχής που χρησιμοποιούσαν οι αντάρτες. Για τις εντυπώσεις του από αυτό το ταξίδι μιλά ο 16χρονος Τόμας Λίνγκεμαν: «Αποκόμισα ιστορικές γνώσεις που δεν είχα. Σε εμάς, στο σχολείο, μαθαίνεις ό,τι αφορά την περίοδο του Τρίτου Ράιχ για τη Γερμανία, λίγο για την κατοχή σε χώρες της ανατολική Ευρώπης και τίποτα για τις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ήταν εντυπωσιακό αυτά που είδα και αυτά που άκουσα για αυτά που έχουν συμβεί εκεί.»

Τέλη Αυγούστου, 15 αγόρια και κορίτσια από το Λέχοβο ανταποδίδουν την επίσκεψη και έρχονται στην γερμανική πρωτεύουσα. Κατά το επταήμερο της παραμονής τους στο Βερολίνο επισκέφθηκαν μουσεία και χώρους που σχετίζονται με το ναζισμό, συνομίλησαν με επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος και επισκέφτηκαν το Κέντρο «Τοπογραφία του Τρόμου», το οποίο ασχολείται με την τεκμηρίωση της τρομοκρατίας στην περίοδο του ναζισμού. Εδώ τους υποδέχτηκε ο διευθυντής του Κέντρου και πρώην πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας Βερολίνου, Αντρέας Ναχάμα, του οποίου ο πατέρας κατάγονταν από τη Θεσσαλονίκη. Μιλώντας στη Deutsche Welle για τις εντυπώσεις του από τη συνάντηση με τα παιδιά της ελληνογερμανικής ομάδας δήλωσε τα εξής: «Όταν έρχονται εδώ ομάδες νέων από αντίστοιχα κοινά προγράμματα - από τη Γαλλία, τις χώρες της Μπενελούξ, τη Δανία- διαπιστώνω ότι γνωρίζουν κατά κανόνα καλά την ιστορία της γερμανικής κατοχής στη χώρα τους και έχουν ενημερώσει για αυτή την περίοδο τους γερμανούς συνομηλίκους τους. Το ίδιο έγινε και στην προκειμένη περίπτωση και αυτό με έχει εντυπωσιάσει πάρα, πάρα πολύ.»

Μόνιμη ενασχόληση με το παρελθόν

Για τον Αντρέα Ναχάμα ήταν η πρώτη ομάδα με έλληνες νέους και εύχεται να ακολουθήσουν και άλλες. Αυτός είναι και ο στόχος του Ιδρύματος «Μνήμη, Ευθύνη και Μέλλον», το οποίο έχει χρηματοδοτήσει τα ταξίδια. Αρχικός του σκοπός όταν ιδρύθηκε το 2000 από τη γερμανική κυβέρνηση και 6000 γερμανικές επιχειρήσεις ήταν η αποζημίωση αιχμαλώτων του Τρίτου Ράιχ που είχαν υποχρεωθεί σε καταναγκαστική εργασία. Μετά το τέλος των πληρωμών το 2007 το Ίδρυμα επικεντρώθηκε στην προώθηση δραστηριοτήτων που συμβάλουν στη συμφιλίωση της Γερμανίας με χώρες και πληθυσμιακές ομάδες που υπήρξαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας. Με την οικονομική στήριξη του Ιδρύματος πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία δέκα χρόνια περίπου 500 συναντήσεις μεταξύ γερμανών και νέων από το Ισραήλ και χώρες της ανατολικής Ευρώπης.

Η υπεύθυνη του Ιδρύματος «Μνήμη, Ευθύνη και Μέλλον» γι' αυτό το πρόγραμμα, Κορίνα Γεντς, αναφέρει: «Εδώ και δύο, τρία χρόνια προσπαθούμε να εντάξουμε στο πρόγραμμα ελληνογερμανικές συναντήσεις και αυτό επειδή η ελληνική ιστορία δεν είναι γνωστή στη Γερμανία, ειδικότερα η περίοδος της γερμανικής κατοχής. Στόχος του προγράμματος μας είναι οι νέοι να ασχοληθούν με αυτό το θέμα και κυρίως να συναντηθούν με ανθρώπους από αυτές τις χώρες.»

Οι εμπειρίες από αυτές τις συναντήσεις είναι ότι μέσω τις γνωριμίας και των προσωπικών συζητήσεων ξεπερνιούνται πιο εύκολα πιθανές προκαταλήψεις. «Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ότι δεν κρύβουν τα εγκλήματα που έκαναν στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Με εντυπωσίασε επίσης ότι δεν θέλουν να κρύψουν τις πληγές που δημιούργησαν διεθνώς οι Γερμανοί. Αυτό δείχνει ότι δεν θέλουν να συμβούν ξανά τέτοια πράγματα», είπε ο 18χρονος Κώστας Σιανόπουλος.

Νέοι ορίζοντες στους νέους

Αυτού του είδους οι συναντήσεις προκαλούν όμως σε αρκετούς νέους και άλλους προβληματισμούς. Να σκεφτεί κανείς ότι μόλις δύο από τα 15 ελληνόπουλα που είχαν έρθει στο Βερολίνο είχαν πάει προηγουμένως ταξίδι στο εξωτερικό. Ανάμεσα στα παιδιά που βγήκαν για πρώτη φορά έξω από την Ελλάδα ήταν η 17χρονη Μαρία Τσούτσα. Όπως είπε στη Deutsche Welle, το ταξίδι στη Γερμανία αλλά και η συζητήσεις με Γερμανούς έχει για τα παιδιά από το Λέχοβο ιδιαίτερη σημασία: «Πρώτα, πρώτα έμαθα πολλά πράγματα για τον πολιτισμό τους, για τον τρόπο ζωής, το βιοτικό επίπεδο τους, που όπως παρατηρήσαμε είναι πάρα πολύ καλό. Αλλά και στον πνευματικό τομέα εισπράξαμε πάρα πολλά, δηλαδή, άλλαξε όλος ο τρόπος σκέψης μας – όχι μόνο ο δικός μου αλλά και των υπόλοιπων παιδιών.

Το ταξίδι των νέων στο Βερολίνο συνόδευσε ο Βαγγέλης Στεφανίδης, πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου του Λεχόβου «Ο Προφήτης Ηλίας». Κατά την άποψη του η πρωτοβουλία αυτών των ελληνογερμανικών συναντήσεων θα πρέπει να συνεχιστεί. «Υπάρχει ένα θετικό κλίμα για να συνεχιστούν αυτές οι επαφές, τα πρότζεκτ της νεολαίας που ξεκινήσαμε. Κατά τη γνώμη μου είναι πολλά τα πλεονεκτήματα που κερδίζουμε από τέτοιες ανταλλαγές. Της ίδιας άποψης είναι και οι Γερμανοί.»

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Πηγή: Deutsche Welle