Π. Τόμσεν-Έκθεση ΔΝΤ: Οι βασικοί φορολογικοί συντελεστές στην Ελλάδα είναι υπερβολικά υψηλοί

17:12 10/6/2014 - Πηγή: E-Typos

Ανανέωση 21:20

Η ελληνική οικονομία σημείωσε «σημαντική πρόοδο» και επιστρέφει στην ανάπτυξη, αναφέρει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), που είχε υιοθετηθεί στις 30 Μαΐου από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου, το οποίο ενέκρινε την εκταμίευση 3,41 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα.

Στην έκθεση του ΔΝΤ, στο πλαίσιο της 5ης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος,

καταγράφονται «μια σειρά από προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν» και «η αναγκαιότητα εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων».

Ο επικεφαλής της αποστολής του Ταμείου στην Ελλάδα, Πολ Τόμσεν, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον, μέσω τηλεδιάσκεψης, με αφορμή τη δημοσιοποίηση της έκθεσης, υπογράμμισε τα «σημαντικά βήματα» που έχουν γίνει, παραπέμποντας στην επόμενη αξιολόγηση αρκετά θέματα, όπως την ελάφρυνση του χρέους, το «χρηματοδοτικό κενό» 2015-2016, την «πιθανότητα νέου δανείου», τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών και άλλα.

Την ίδια στιγμή, ο κ. Τόμσεν εμφανίστηκε «ανοικτός» για τη «σταδιακή μείωση» των φόρων όταν δεν απειλούνται οι δημοσιονομικοί στόχοι. Συγκεκριμένα είπε: «Και βεβαίως συμφωνώ ότι οι βασικοί φορολογικοί συντελεστές στην Ελλάδα είναι υπερβολικά υψηλοί και θεωρώ σωστό τον μακροπρόθεσμο στόχο για τη μείωση τους. Επομένως, είναι κάτι που θα το υποστήριζα σθεναρά, αλλά βέβαια πρέπει να επιτευχθεί χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων».

Ο επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ στην Ελλάδα δεν θέλησε να σχολιάσει τον κυβερνητικό ανασχηματισμό και πολιτικές αναφορές, τονίζοντας ότι γνωρίζει από το παρελθόν τον νέο υπουργό Οικονομικών, Γκίκα Χαρδούβελη. «Ανυπομονώ να συνεργαστώ μαζί του» τόνισε, ενώ για τον Γιάννη Στουρνάρα ανέφερε ότι είχε μια πολύ καλή συνεργασία και δεν θέλησε να αναφέρει κάτι για το ενδεχόμενο διορισμό του ως επικεφαλής της Τράπεζα της Ελλάδας. Σε ό,τι αφορά τον Χάρη Θεοχάρη, επανέλαβε ότι δεν θέλει να κάνει σχόλιο για κάποια συγκεκριμένα πρόσωπα, σημειώνοντας την ανάγκη για συνέχιση της προσπάθειας προόδου στη λειτουργία του φοροεισπρακτικού συστήματος.

Για το τραπεζικό σύστημα της Ελλάδας υποστήριξε ότι «είναι ασφαλές», επισημαίνοντας παράλληλα ότι «υπάρχει μια διαφοροποίηση» στις εκτιμήσεις του ΔΝΤ για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.

Για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους επανέλαβε ότι θα εξεταστεί μέσα στο φθινόπωρο, προσθέτοντας ότι χρειάζονται «περαιτέρω ενέργειες» από την Ελλάδα και τους Ευρωπαίους, ενώ δεν απέκλεισε περαιτέρω επιμήκυνση και μείωση επιτοκίων.

Απαντώντας σε ερώτηση για την πιθανότητα «νέου δανείου» με σκοπό την κάλυψη του «χρηματοδοτικού κενού» των επόμενων χρόνων, ο κ. Τόμσεν διατύπωσε την άποψη ότι η χώρα μας έχει τις δυνατότητες να αποφύγει κάτι τέτοιο εάν παραμείνει στις αγορές και προχωρήσει η ανάπτυξη, ενώ δεν απέκλεισε και το ενδεχόμενο αξιοποίησης μέρους του χρηματικού ποσού από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μετά τα «stress test».

Όσον αφορά το «δημοσιονομικό κενό» της περιόδου 2015-2016, υποστήριξε ότι το ΔΝΤ θέλει να καλυφθεί «μέσω διαρθρωτικών παρεμβάσεων» στη φορολογική διοίκηση και στη δημόσια διοίκηση, και ότι στόχος είναι η αποφυγή οριζόντων μέτρων που θα οδηγούσαν σε περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Πρόσθεσε δε ότι το Ταμείο θεωρεί πως κάποια φορολογικά μέτρα «πρέπει να επεκταθούν» και ότι σχετική απόφαση θα ληφθεί το φθινόπωρο με τον νέο προϋπολογισμό. Το φθινόπωρο, όπως είπε, θα επιστρέψει και η αποστολή του ΔΝΤ στην Αθήνα.

Στην έκθεση του ΔΝΤ, σε γενικές γραμμές, καταγράφονται ενδεικτικά ως «καλοί οιωνοί» της προόδου που επιτεύχθηκε:
- Το πλεόνασμα στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας και το πρωτογενές πλεόνασμα.
- Η βελτίωση της ψυχολογίας των επενδυτών.
- Και η ετοιμότητα της οικονομίας για ανάκαμψη το 2014, μετά από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης.

Σε ό,τι αφορά τις «προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν» και τις «αλλαγές» που πρέπει να επιτευχθούν, ώστε η Ελλάδα να συνεχίσει την επιστροφή της σε «μια πορεία βιώσιμης και ισορροπημένης ανάπτυξης», αναφέρονται:
- Η ανάγκη για λήψη πρόσθετων μέτρων ύψους 5,7 δισ. ευρώ, προκειμένου να κλείσει το «δημοσιονομικό κενό» της διετίας 2015-2016.
- Η λήψη μέτρων για το χρέος, το οποίο θα φτάσει στο 127,7% του ΑΕΠ το 2020 και στο 117,2% του ΑΕΠ το 2022, σημειώνοντας τη «δέσμευση» των Ευρωπαίων εταίρων.
- Η πορεία προσαρμογής για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος που θα πρέπει να στοχεύει την επίτευξη γενικών πρωτογενών πλεονασμάτων τουλάχιστον 2,75 δισ. ευρώ (1,5% του ΑΕΠ) το 2014, 5,65 δισ. ευρώ (3% του ΑΕΠ) το 2015 και 8,9 δισ. ευρώ (4,5% του ΑΕΠ) το 2016.
- Η διασφάλιση πρωτογενούς πλεονάσματος, με έλεγχο των δαπανών για μισθούς, συντάξεις και επιδόματα στο Δημόσιο.
- Η άρση περιορισμών, στο πλαίσιο της επόμενης αναθεώρησης, για ομαδικές απολύσεις, με βάση τους στόχους που έχουν τεθεί. Μια τέτοια εξέλιξη «θα βελτιώσει σημαντικά» το επενδυτικό κλίμα, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης.
- Η δραστική παρέμβαση στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό.
- Η επανεξέταση του θέματος για «περαιτέρω μεταρρύθμιση» των συντάξεων για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Οι δαπάνες συνταξιοδότησης παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα (17% του ΑΕΠ), όπως σημειώνεται.
- Οι αλλαγές στον κατώτατο μισθό και στο καθεστώς των «μισθολογικών ωριμάνσεων» για τους μακροχρόνια ανέργους, ώστε να έχουν οι επιχειρήσεις κίνητρο για προσλήψεις ανέργων.
- Η κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών από τις τράπεζες, μέχρι το τέλος Ιουνίου 2014, στο πλαίσιο του «βασικού σεναρίου».
- Η ετοιμότητα της κυβέρνησης να προχωρήσει στις αναγκαίες ενέργειες για τη «διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, διατηρώντας το μοντέλο των τεσσάρων τραπεζικών πυλώνων».

Στην έκθεση του ΔΝΤ καταγράφονται, επίσης, διαπιστώσεις-εισηγήσεις για την παρούσα και τη μελλοντική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, όπως:
- Η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί το 2014 με ρυθμό 0,6% του ΑΕΠ, μετά από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης και με ρυθμό 2,9% του ΑΕΠ το 2015.
- Ο τραπεζικός τομέας πιθανόν να χρειαστεί επιπρόσθετα κεφάλαια. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν σήμερα μια σοβαρή απειλή για την ικανότητα των ελληνικών τραπεζών να στηρίξουν την ανάκαμψη. Οι ανάγκες κεφαλαίου υπολογίζονται, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, στα 6,4 δισ. ευρώ και στα 9,4 δισ. ευρώ, με βάση το «χειρότερο σενάριο» και ότι «δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος».
- Το κεφαλαιακό απόθεμα του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα παραμείνει άθικτο μέχρι την ολοκλήρωση των πανευρωπαϊκών «stress tests», με βασική επιδίωξη, αν κριθεί αναγκαίο, την κάλυψη επιπρόσθετων κεφαλαιακών αναγκών.
- Η ανεργία αυξήθηκε από 18% το 2011 σε 27% το 2013.
- Οι «σημερινές προβλέψεις» φανερώνουν «δημοσιονομικό έλλειμμα» για το 2015 το οποίο οι Αρχές σκοπεύουν να καλύψουν αρχικά με την επέκταση μέτρων που εκπνέουν, συμπεριλαμβανομένης της «εισφοράς αλληλεγγύης».
- Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις «προχωρούν, αν και με «άνισο τρόπο».
- Η πτώση των τιμών κατοικιών αυξήθηκε από 22% το 2011 στο 49% το 2013.
- Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξήθηκαν από 22% το 2011 στο 35% το 2013.
- Οι εξαγωγές δεν αποτελούν ακόμη ισχυρή κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, σε αντίθεση με άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Αυτό αποδεικνύει ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις απέχουν πολύ μακριά από την ανάγκη επίτευξης μιας πιο σταθερής βελτίωσης του αισθήματος των επενδυτών.
- Για τις αποκρατικοποιήσεις, ο στόχος εσόδων για το 2014 έχει μειωθεί από τα 2,7 δισ. ευρώ στα 1,5 δισ. ευρώ και ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής της μείωσης αναμένεται να ανακτηθεί το διάστημα 2015-2016.
- Για τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις μέχρι το 2022, προσδιορίζονται στα 22,4 δισ. ευρώ.
- Τα «σημερινά δεδομένα» δεν αφήνουν περιθώρια για «αξιοσημείωτη αύξηση» σε μισθούς και συντάξεις από τα σημερινά επίπεδα για την περίοδο μέχρι τις εθνικές εκλογές του 2016.
- Σημάδια βελτίωσης «υπάρχουν επιτέλους» για τη φορολογική διοίκηση και η πρόκληση εξακολουθεί να αποτελεί «ένα κρίσιμο κίνδυνο» για το πρόγραμμα.

Νωρίτερα
Τα «σημαντικά βήματα» που έχουν γίνει στην ελληνική οικονομία, υπογράμμισε ο επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ στην Ελλάδα Πολ Τόμσεν, με αφορμή τη γνωστοποίηση της έκθεσης του Ταμείου, στο πλαίσιο της 5ης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, παραπέμποντας, ωστόσο, αρκετά ζητήματα, όπως αυτά της ελάφρυνσης του χρέους, του «χρηματοδοτικού κενού» 2015-2016, της «πιθανότητας νέου δανείου», των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών, στην επόμενη αξιολόγηση.

Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον, μέσω τηλεδιάσκεψης, ο κ. Τόμσεν χαρακτήρισε ως «θετικό γεγονός» την επιστροφή της Ελλάδας στην ανάπτυξη και στις αγορές, καθώς και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μετά από έξι χρόνια ύφεσης.

Επίσης, έδωσε έμφαση στην «εντυπωσιακή δημοσιονομική προσαρμογή» και στην «αποφασιστικότητα της κυβέρνησης».

Παράλληλα, όμως, έκανε αναφορά σε «καθυστερήσεις στα εργασιακά», σημειώνοντας το αντιστάθμισμα που σημειώθηκε από αλλαγές στην «απελευθέρωση αγορών υπηρεσιών» και στο «άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων».

Επιπλέον, σημείωσε τις αντιδράσεις «οργανωμένων συμφερόντων», εμφανιζόμενος αισιόδοξος ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει στις «αναγκαίες» διαθρωτικές αλλαγές.

Ο επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ στην Ελλάδα δεν θέλησε να σχολιάσει τον κυβερνητικό ανασχηματισμό και να κάνει πολιτικές αναφορές, τονίζοντας ότι γνωρίζει τον νέο υπουργό Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη και προσβλέπει σε συνεργασία μαζί του, ενώ για τον Γιάννη Στουρνάρα ανέφερε ότι είχε μαζί του μια πολύ καλή συνεργασία.

Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ο κ. Τόμσεν τόνισε ιδιαίτερα την ανάγκη για «περαιτέρω βελτίωση» του φορολογικού συστήματος, ώστε να περιοριστούν και οι φόροι, προσθέτοντας ότι το ΔΝΤ επιδιώκει την αποφυγή νέων οριζόντιων περικοπών σε μισθούς και συντάξεις.

Για το θέμα της φορολογίας τόνισε ότι «και βεβαίως συμφωνώ ότι οι βασικοί φορολογικοί συντελεστές στην Ελλάδα είναι υπερβολικά υψηλοί και θεωρώ σωστό το μακροπρόθεσμο στόχο για τη μείωση τους. Επομένως, είναι κάτι που θα το υποστήριζα σθεναρά, αλλά βέβαια πρέπει να επιτευχθεί, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων».

Όσον αφορά το «δημοσιονομικό κενό» της περιόδου 2015-2016 υποστήριξε ότι το ΔΝΤ θέλει να καλυφθεί «μέσω διαρθρωτικών παρεμβάσεων» στη φορολογική διοίκηση και στη δημόσια διοίκηση και ότι στόχος είναι η αποφυγή οριζόντων μέτρων που θα οδηγούσαν σε περικοπές σε μισθούς και συντάξεις.

Πρόσθεσε δε ότι το Ταμείο θεωρεί πως κάποια φορολογικά μέτρα «πρέπει να επεκταθούν» και ότι σχετική απόφαση θα ληφθεί το φθινόπωρο με το νέον προϋπολογισμό.

Το φθινόπωρο, όπως είπε, θα επιστρέψει και η αποστολή του ΔΝΤ στην Αθήνα.

H έκθεση του ΔΝΤ

Τη «σταθεροποίηση και σταδιακή επανάκαμψη» της ελληνικής οικονομίας καταγράφει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, στο πλαίσιο της 5ης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, σημειώνοντας παράλληλα «μια σειρά από προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν».

Η έκθεση του ΔΝΤ, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, υιοθετήθηκε στις 30 Μαΐου από το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου, το οποίο ενέκρινε την εκταμίευση 3,41 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα.

Αρχικά, σημειώνεται ότι στις 15 Μαρτίου 2012 το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ ενέκρινε ένα τετραετές πρόγραμμα για την Ελλάδα, 28 δισεκατομμυρίων ευρώ, υπογραμμίζοντας τη «σημαντική πρόοδο» που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα για την αποκατάσταση της ισορροπίας στην οικονομία.

Στις αναφορές για τις εξελίξεις καταγράφονται ενδεικτικά ως «καλοί οιωνοί» της προόδου που επιτεύχθηκε:
- Το πλεόνασμα στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας και το πρωτογενές πλεόνασμα
- Η βελτίωση της ψυχολογίας των επενδυτών
- Η ετοιμότητα της οικονομίας για ανάκαμψη το 2014, μετά από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης.

Στη συνέχεια γίνεται αναφορά σε «μια σειρά από προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν, για να επιτευχθεί οριστικά η σταθεροποίηση και να επιστρέψει η Ελλάδα σε μια πορεία βιώσιμης και ισορροπημένης ανάπτυξης», όπως:

- Η ανάγκη για λήψη πρόσθετων μέτρων ύψους 5,7 δισ. ευρώ, προκειμένου να κλείσει το «δημοσιονομικό κενό» της διετίας 2015-2016. Όπως αναφέρεται, οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις καταδεικνύουν «κενό» της τάξης του 1% του ΑΕΠ το 2015, σε σχέση με το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ, ενώ «κενό» αναμένεται και το 2016, ακόμη κι εάν ληφθούν μόνιμης φύσης μέτρα.
Αθροιστικά, την τετραετία 2014-2017 το «δημοσιονομικό κενό» ανεβάζεται στα 7,7 δισ. ευρώ.

Πρώτη επιλογή υπογραμμίζεται η επέκταση της έκτακτης εισφοράς έως το 2016.
- Η λήψη μέτρων για το χρέος, το οποίο θα φτάσει στο 127,7% του ΑΕΠ το 2020 και στο 117,2% του ΑΕΠ το 2022, σημειώνοντας τη «δέσμευση» των Ευρωπαίων εταίρων.
- Η διασφάλιση πρωτογενούς πλεονάσματος, με έλεγχο των δαπανών για μισθούς, συντάξεις και επιδόματα στο δημόσιο
- Η συνέχιση απολύσεων στο δημόσιο, με βάση τους στόχους που έχουν τεθεί.
- Η άρση περιορισμών στις ομαδικές απολύσεις
- Η δραστική παρέμβαση στο φοροεισπρακτικό μηχανισμό
- Η εξέταση περικοπών σε υψηλές συντάξεις και όχι μόνο αφού οι δαπάνες συνταξιοδότησης, όπως τονίζεται, παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα (17% του ΑΕΠ).

Στην εκτενή και αναλυτική έκθεση του ΔΝΤ, μεταξύ άλλων, διατυπώνεται η άποψη για «κόπωση» των ελληνικών αρχών στην εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής, ενώ προβάλλεται ξανά η «δέσμευση» των Ευρωπαίων για να στηρίξουν την Ελλάδα, για παροχή «πρόσθετης χρηματοδότησης» και για «ελάφρυνση του χρέους».

Το ΔΝΤ σημειώνει ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 0,6% του ΑΕΠ φέτος, μετά από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης και με ρυθμό 2,9% του ΑΕΠ το 2015.
Επίσης, τονίζει ότι «η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι στην αρχή ενός ενάρετου κύκλου, κάτι που αντανακλά πάνω απ' όλα την αποφασιστικότητα που επέδειξε η κυβέρνηση, η οποία έβγαλε, προς το παρόν, από το τραπέζι τον κίνδυνο της εξόδου από την ευρωζώνη».
Στη συνέχεια, σημειώνονται ανησυχίες για το γεγονός ότι «οι εξαγωγές έχουν αποτύχει να αποτελέσουν ισχυρή κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, σε αντίθεση με άλλες χώρες της ευρωζώνης, κάτι που καταδεικνύει ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι ακόμη πολύ μακριά από την κρίσιμη μάζα που απαιτείται για να επιτευχθεί μια πιο διατηρήσιμη βελτίωση του αισθήματος των επενδυτών».
Όσον αφορά τις αποκρατικοποιήσεις, τονίζεται ότι ο στόχος εσόδων για το 2014 έχει μειωθεί από τα 2,7 δισ. ευρώ στα 1,5 δισ. ευρώ και ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής της μείωσης αναμένεται να ανακτηθεί το διάστημα 2015-2016.

Για τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις έως το 2022 το Ταμείο τα εκτιμά στα 22,4 δισ. ευρώ.

Ακολούθως, υπογραμμίζεται ότι «οι σημερινές προβλέψεις υποδεικνύουν την ύπαρξη δημοσιονομικού ελλείμματος για το 2015, το οποίο οι Αρχές προτίθενται να κλείσουν, σε πρώτο βαθμό, μέσω της επέκτασης μέτρων που εκπνέουν, περιλαμβανομένης της εισφοράς αλληλεγγύης», προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση και η Τρόικα θα εξετάσουν μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου εκ νέου το «δημοσιονομικό κενό» του 2015 και τότε θα διαπιστωθεί εάν και κατά πόσον οι δημοσιονομικοί στόχοι επιτυγχάνονται, αλλά και το εάν υπάρχει η δυνατότητα μείωσης των φορολογικών συντελεστών.

Το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι το ελληνικό πρόγραμμα είναι «επαρκώς χρηματοδοτημένο» για τους επόμενους 12 μήνες, δηλαδή μέχρι το Μάιο του 2015.

«Η βιωσιμότητα του χρέους εξακολουθεί να υπόκειται σε αξιοσημείωτους καθοδικούς κινδύνους, ιδίως, σε δημοσιονομικές αστοχίες, καθυστερήσεις στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, στην αργή αύξηση της ανταγωνιστικότητας και στον υψηλότερο από το αναμενόμενο αποπληθωρισμό», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.

Στη έκθεση υποστηρίζεται επίσης ότι «η στρατηγική αυτή δεν αφήνει κανένα περιθώριο για οποιαδήποτε αξιοσημείωτη αύξηση σε μισθούς και συντάξεις από τα σημερινά επίπεδα για την περίοδο μέχρι τις εθνικές εκλογές του 2016» και υπογραμμίζεται ότι «ενώ υπάρχουν επιτέλους σημάδια βελτίωσης της φορολογικής διοίκησης, η πρόοδος εξακολουθεί να απογοητεύει και αυτή η πρόκληση εξακολουθεί να αποτελεί ένα κρίσιμο κίνδυνο για το πρόγραμμα».

Για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, το ΔΝΤ αναφέρει ότι «προχωρούν, αν και με άνισο τρόπο».

Για τις αλλαγές στην αγορά εργασίας θεωρεί ότι «καθυστέρησαν» και ότι «είναι ζωτικής σημασίας στο πλαίσιο της επόμενης αναθεώρησης του προγράμματος να αρθούν οι περιορισμοί σχετικά με τις ομαδικές απολύσεις, κάτι που θα βελτιώσει σημαντικά το επενδυτικό κλίμα».

Αναφορές γίνονται και σε αλλαγές στον κατώτατο μισθό και στο καθεστώς των «μισθολογικών ωριμάνσεων» για τους μακροχρόνια ανέργους, ώστε να έχουν οι επιχειρήσεις κίνητρο για προσλήψεις από ανέργους.

Τέλος, για τον τραπεζικό τομέα το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών «θα επανεξεταστούν, στο πλαίσιο της επικείμενης αξιολόγησης» και ότι «στο ενδιάμεσο διάστημα, οι ελληνικές αρχές έχουν δεσμευθεί να εντείνουν τον έλεγχο και τη διατήρηση του αποθεματικού του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας».

Τέλος, «τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν σήμερα μια σοβαρή απειλή για την ικανότητα των ελληνικών τραπεζών να στηρίξουν την ανάκαμψη», όπως υποστηρίζεται, ενώ σημειώνεται ότι για τα αποτελέσματα του «τεστ» της Τράπεζας της Ελλάδας οι ανάγκες κεφαλαίου υπολογίζονται, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, στα 6,4 δισ. ευρώ και στα 9,4 δισ. ευρώ, με βάση το «χειρότερο σενάριο» και ότι «δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος».-