Βατά τα θέματα στην πρεμιέρα των πανελλαδικών εξετάσεων

18:14 28/5/2014 - Πηγή: E-Typos

Από τον «Σύγχρονο Άνθρωπο» του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου αντλήθηκε το θέμα της Έκθεσης, με το μάθημα της οποίας ξεκίνησαν φέτος οι πανελλαδικές εξετάσεις.
Το θέμα του ανθρωπισμού το οποίο θίγεται στο κείμενο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου χαρακτηρίζεται βατό και ευρύ από τους εκπαιδευτικούς.

«Ο Ανθρωπισμός είναι εκτενής θεματική ενότητα

με "ειδικό βάρος". Η μελέτη του περιλαμβάνει το σύνολο των ιδεών της κοινωνικής πραγματικότητας, καθώς και των προβλημάτων που εμφανίζονται στην καθημερινότητα. Το θέμα της έκθεσης απαιτούσε ιδιαίτερη προσοχή, μια και το φάσμα των φαινομένων ελλείμματος της ανθρωπιάς στην εποχή μας είναι ιδιαίτερα ευρύ. Απαιτούσε, λοιπόν, ευθυκρισία και ευστοχία στη διατύπωση των ιδεών και σαφή ανάπτυξή τους» ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδος.

Χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία χαρακτηρίζονται και οι ασκήσεις του μαθήματος των Νέων Ελληνικών.

Οι εξετάσεις συνεχίζονται την Παρασκευή, 30 του μήνα, με τα μαθήματα Βιολογίας, Φυσικής, Μαθηματικών και Στοιχείων Στατιστικής και Ιστορίας Γενικής Παιδείας.

To θέμα της έκθεσης
«Η "ανθρωπιά" είναι μια λέξη του καιρού μας, ένας όρος κοινόχρηστος, ένα νόμισμα που κυκλοφορεί σ' όλα τα χέρια, γιατί συμβαίνει η ανταλλακτική του αξία να είναι πολύ μεγάλη. Και με την "ανθρωπιά" εννοούμε, φυσικά, τη συμπόνια, τη συμμετοχή, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στο πάθος του γείτονα. Και όχι μόνο του γείτονα. Του κάθε ανθρώπου. Άλλοτε χρησιμοποιούσαν τον όρο "ανθρωπισμός". Έλεγαν: "αυτός είναι μεγάλος ανθρωπιστής" και με τούτο εσήμαιναν μια προσωπικότητα που ξοδευόταν ολόκληρη για να κάμει το καλό. Ο Ντυνάν, για παράδειγμα, ο ιδρυτής του Ερυθρού Σταυρού, υπήρξε ένας τέτοιος ανθρωπιστής. Πέρα απ' ό,τι θα μπορούσε να ενδιαφέρει αποκλειστικά το άτομό του, εσυλλογίσθηκε τους ανθρώπους που έπασχαν, έξω από διάκριση φυλής και θρησκείας, "εν πολέμω και εν ειρήνη"», αναφέρεται στο κείμενο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου.

Όπως αναφέρει ο συγγραφέας, «Ο "ανθρωπιστής", ένας άνθρωπος με σπουδαίες ικανότητες, που αναλίσκεται με ειλικρίνεια, χωρίς υστεροβουλία, ακόμη και χωρίς τη θεμιτή, επιτέλους, από πολλές απόψεις, επιθυμία της υστεροφημίας, υπήρξε, για πολλούς αιώνες, ένα θαυμάσιο ιδανικό, που οι προγενέστεροι το επρόβαλλαν στους μεταγενέστερους. Ακόμη τότε η "ανθρωπιά", μολονότι δεν έπαυε να είναι κοινή απαίτηση, δεν είχε καταντήσει κοινόχρηστος όρος. Ήταν η σπάνια, η υψηλή παρουσία, όπου μόνο μερικές εκλεκτές φύσεις κατόρθωναν να φτάσουν. Και ακόμη, μια καθημερινή άσκηση που ο καθένας την επιθυμούσε για τον εαυτό του, θεωρώντας την αυτονόητο χρέος του, χωρίς να συλλογίζεται ότι θα μπορούσε και διαφορετικά να την αξιοποιήσει.

Το γεγονός ότι η απαίτηση της "ανθρωπιάς" έχει γίνει κοινός τόπος σήμερα δεν είναι χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Δείχνει πως η οικουμενική ψυχή αισθάνεται βαθύτερα την ταλαιπωρία του ανθρώπου και αναζητεί διέξοδο. Περιττό να προστεθεί πως και η ανθρωπιά, καθώς κι ένα σωρό άλλοι όροι, έχει υποστεί τρομακτικές διαστρεβλώσεις. Όποιος είπε πως οι ιδέες είναι καθώς τα υγρά, που παίρνουν το σχήμα του μπουκαλιού τους, είχε, βέβαια, πολύ δίκιο. Και με τους όρους το ίδιο συμβαίνει. Αλλάζουν νόημα, αλλάζουν απόχρωση, κατά τον τρόπο που τους μεταχειρίζεται κανείς και κατά τον σκοπό που επιδιώκει χρησιμοποιώντας τους. Έτσι, μπορούμε να μιλούμε όλοι για ανθρωπιά, αλλά να εννοούμε ολωσδιόλου διαφορετικό πράγμα ο καθένας.

Έπειτα, ένας όρος, μια λέξη, μια έκφραση, που βρίσκεται ολοένα στο στόμα μας, σιγά-σιγά φτωχαίνει, αδειάζει, αποστεώνεται, αυτοακυρώνεται. Φοβούμαι πως ίσια-ίσια αυτό έχει συμβεί με την ανθρωπιά. Αρκεί μια ματιά ολόγυρά μας, για να το νιώσουμε καλύτερα τούτο. Η καθημερινή ζωή ολοένα και περισσότερο χάνει τη θαλπωρή, τη γλυκιά ζεστασιά της. Είναι ένας χειμώνας χωρίς αλκυονίδες. Η "καλημέρα", αυτό το χαρούμενο άνοιγμα παραθύρου προς τον αίθριο ουρανό, μεταβάλλεται σιγά-σιγά σε μορφασμό. Η ανθρώπινη λαιμαργία, η δίψα της ευζωίας δεν αφήνει τόπο για ευγενικά αισθήματα. Κάτι περισσότερο: τα ευγενικά αισθήματα θεωρούνται ξεπερασμένα.

Λησμονούμε, ωστόσο, πως η ανθρωπιά είναι κυριότατα βούληση, δεν είναι γνώση, δεν είναι μόνο γνώση. Και δεν είναι λόγος, είναι πράξη. Είναι ένας ολόκληρος εσωτερικός κόσμος, στην τελείωσή του, που ακτινοβολεί παντού. Η ανθρωπιά αποκλείει τη μισαλλοδοξία, την καταφρόνηση του άλλου ανθρώπου- είναι επιεικής και ήπια. Περιέχει πολλή συγκατάβαση και πολλή κατανόηση. Η ανθρωπιά είναι κυκλική παρουσία. Δεν βρίσκεται στραμμένη προς ένα μονάχα σημείο του ορίζοντα. Εκείνος που είναι αληθινά ανθρώπινος δεν μπορεί παρά να είναι, σε κάθε περίσταση, ανθρώπινος. Η ανθρωπιά δεν είναι επάγγελμα, δεν είναι όργανο αυτοπροβολής και επιτυχίας. Είναι απάρνηση. Πρέπει πολλά ν' αρνηθείς, για να κερδίσεις τα ουσιωδέστερα. Αλλά δεν είναι και παθητική κατάσταση. Ολωσδιόλου αντίθετα, αποτελεί μορφή αδιάκοπης ενέργειας. Είναι πολύ ευκολότερο να γίνεις "μέγας ανήρ" παρά να γίνεις "μεγάλος άνθρωπος". Η Ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα μεγάλων ανδρών. Αλλά έχει πολύ λίγους "ανθρώπους" να παρουσιάσει» επισημαίνεται στο κείμενο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου.

Δείτε τα θέματα και τις λύσεις τους εδώ