Καρκίνος-Υπογονιμότητα και Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή: Μύθος και Πραγματικότητα

03:02 30/11/2022 - Πηγή: Enikos

Στις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις και τις δυνατότητες που πλέον έχουν οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται με καρκίνο να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους και να αποκτήσουν υγιή παιδιά μετά την ολοκλήρωση της χειρουργικής, ορμονικής και ακτινικής θεραπείας τους, αναφέρθηκαν διακεκριμένοι επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου με αφορμή το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο “Καρκίνος-Υπογονιμότητα και Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή. Μύθος και Πραγματικότητα”, που θα πραγματοποιηθεί 2-4 Δεκεμβρίου στην Αθήνα.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει μεταθέσει την ηλικία της πρώτης κύησης στα μέσα της τρίτης δεκαετίας της ζωής. Έτσι παρατηρείται το φαινόμενο κατά τη διάγνωση της νόσου πολλές ασθενείς αναπαραγωγικής ηλικίας να είναι άτοκες .Οπως ανέφεραν οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια, η εξέλιξη της επιστήμης σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει καταστήσει εφικτή την κρυοσυντήρηση του γενετικού υλικού των ασθενών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο. Έτσι τους δίνεται η δυνατότητα για διατήρηση της γονιμότητάς τους και την απόκτηση υγιών παιδιών μετά την ολοκλήρωση της απαραίτητης θεραπείας που μπορεί να υποβληθούν.

Μάλιστα το νοσοκομείο «Έλενα Βενιζέλου», προσφέρει στους ογκολογικούς ασθενείς  δωρεάν λήψη, κατάψυξη και μελλοντική κρυοσυντήρηση του γενετικού τους υλικού, όπως ανέφερε ο Νίκος Παπαριστείδης, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών διευθυντής Β’ Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής και Μονάδας Εξωσωματικής.  “ Η δυνατότητα κρυοσυντήρησης του γενετικού υλικού έχει ως αποτέλεσμα, οι ασθενείς να έχουν καλύτερη ψυχολογία καθώς γνωρίζουν ότι δεν έχουν τελειώσει οι ελπίδες τους για την δημιουργία της οικογένειάς τους”, πρόσθεσε.

Στην διαχείριση των ογκολογικών ασθενών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο σε αναπαραγωγική ηλικία αναφέρθηκε ο κ. Δημήτριος Παπαθεοδώρου, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, χειρουργός, γυναικολόγος – ογκολόγος, Διευθυντής & Επιστημονικός Υπεύθυνος Γυναικολογικού Τμήματος «Ο Άγιος Σάββας».  “Οι επιστημονικές εταιρείες έχουν συντάξει κατευθυντήριες οδηγίες που ορίζουν, με βάση τα τρέχοντα επιστημονικά δεδομένα, τα κριτήρια ένταξης των ογκολογικών ασθενών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία, σε συντηρητικές θεραπείες με σκοπό τη διατήρηση της γονιμότητας ανάλογα με τη πρωτοπαθή εστία της νόσου. Κρίσιμο σημείο είναι η προσέγγιση από διεπιστημονική ομάδα εξειδικευμένων ιατρών από κάθε ειδικότητα και η λεπτομερής ενημέρωση της ασθενούς”.

Αίσθηση προκάλεσαν οι μαρτυρίες ογκολογικών ασθενών, οι οποίες αφού θεραπεύτηκαν από τον καρκίνο, κατάφεραν να τεκνοποιήσουν υγιή παιδιά, μέσω της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Μεταξύ αυτών, 52χρονη που είχε διαγνωστεί με καρκίνο μαστού πριν από 7 χρόνια. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της κατάλληλης θεραπείας υποβλήθηκε σε εξωσωματική γονιμοποίηση και γέννησε πριν από περίπου 2 εβδομάδες. Μήνυμα ενθάρρυνσης σε ογκολογικούς ασθενείς έστειλε και μια γυναίκα 50 ετών, η οποία είχε διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού το 2015. Με την επιτυχή ολοκλήρωση της θεραπείας της, τεκνοποίησε μέσω εξωσωματικής το 2021 και τώρα διανύει την δεύτερη κύηση.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στο κατά πόσο τα φάρμακα της υπογονιμότητας αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου στις γυναίκες, είτε των ωοθηκών, είτε του μαστού, που είναι ο συχνότερα εμφανιζόμενος στις γυναίκες . 

“Ειδικότερα για τον καρκίνο των ωοθηκών που είναι ο πιο θανατηφόρος γυναικολογικός καρκίνος, αρκετές μεγάλες μετα-αναλύσεις – πολλές από τις οποίες την τελευταία 5ετία – δείχνουν έναν αυξημένο κίνδυνο περίπου 1,6 – 1,8 φορές από τον γενικό πληθυσμό. Ο κίνδυνος αυτός δείχνει σε κάποιες μελέτες να αυξάνεται με τον αριθμό των προσπαθειών εξωσωματικής” επισήμανε ο  Γεώργιος Βοργιάς, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, Διευθυντής Γυναικολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΜΕΤΑΞΑ.

Ο κ. Ιπποκράτης Σαρρής, Διευθυντής και Σύμβουλος Αναπαραγωγικής Ιατρικής στο King’s Fertility King’s College Hospital αναφέρθηκε σε έρευνα που διήρκησε 27 χρόνια και στην οποία συμμετείχαν 1,8 εκατομμύρια γυναίκες που υποβλήθηκαν σε θεραπείες γονιμότητας. Πρόκειται για την μεγαλύτερη έρευνα που έχει διεξαχθεί μέχρι σήμερα με αντικείμενο κατά πόσο τα φάρμακα γονιμότητας ενέχουν κίνδυνο καρκίνου για τις γυναίκες. “Η έρευνά μας έδειξε ότι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται συνήθως κατά τη διάρκεια θεραπειών γονιμότητας για την απελευθέρωση ωαρίων δεν αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού” υποστήριξε ο κ.Σαρρής. Εστιάζοντας στο ίδιο θέμα ο  Κωνσταντίνος Πάντος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Γενικός Γραμματέας Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής, επισήμανε: “Αν και η ορμονική θεραπεία στις γυναίκες είναι ακόμα υπό διερεύνηση ως προς τον μηχανισμό δράσης τους στην καρκινογένεση, εκείνο στο οποίο καταλήγουν οι περισσότερες από τις μεγάλες κλινικές μελέτες παγκοσμίως είναι ότι δεν φαίνεται επιδημιολογικά κάποια συσχέτιση με αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη γυναικολογικού ή και άλλων μορφών καρκίνου σε γυναίκες που λαμβάνουν φαρμακευτική θεραπεία για την υπογονιμότητά τους”. Ωστόσο, πρόσθεσε “αποφεύγοντας την υπέρμετρη χρήση θεραπειών και τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής αλλά πολύ δε περισσότερο ενημερώνοντας τις γυναίκες για την πρόληψη της γονιμότητάς τους όταν βρίσκονται στην νεαρή τους ηλικία, έτσι ώστε να συλλάβουν φυσιολογικά ή με τη ελάχιστη βοήθεια, δεν θα βρίσκονται αργότερα εγκλωβισμένες στην υπογονιμότητά τους, στις σκέψεις για ενδεχόμενο κίνδυνο ανάπτυξης  καρκίνου και στο ενοχικό κλίμα που συνειδησιακά διαμορφώνεται γύρω τους”.

Στην αναπαραγωγική δυνατότητα των γυναικών με υπερπλασία του ενδομητρίου, ασθένεια που η συχνότητά της αυξάνει με την ηλικία, αναφέρθηκε ο κ. Ευγένιος Κουμαντάκης Καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής.

“Σε νέες γυναίκες που θέλουν να διατηρήσουν την γονιμότητά τους, ο γυναικολόγος – ογκολόγος σε συνεργασία με τον ασχολούμενο με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή θα συμπεριλάβουν στην θεραπεία – εκτός από φαρμακευτική αγωγή και απεικονιστικό έλεγχο και πριν την ολική υστερεκτομή, εφ’ όσον απαιτείται- έγκαιρα κρυοσυντήρηση ωαρίων, εμβρύων και ωοθηκικού ιστού”.