Το Politico «κατακεραυνώνει» τον Ερντογάν: Σχεδιάζει πόλεμο για να σώσει το τομάρι του

14:22 2/1/2023 - Πηγή: Enikos

Έχοντας καταρρακώσει την τουρκική οικονομία και εξαθλιώσει τη μεσαία τάξη, που πλούτισε επί των ημερών του, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σέρνει τώρα τη χώρα του προς έναν αχρείαστο πόλεμο και χειραγωγεί τα δικαστήρια εναντίον των αντιπάλων του. Πρόκειται για μια αδίστακτη προσπάθεια του Ερντογάν να κρατηθεί στην εξουσία το 2023 – που συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας – και ας ελπίσουμε ότι θα αποτύχει, αναφέρει το Politico σε άρθρο του με τίτλο «Ο Ερντογάν σχεδιάζει πόλεμο

και καταστολή (σ.σ. της αντιπολίτευσης) για να σώσει το τομάρι του».  «Ο Τούρκος ηγέτης χρησιμοποιεί κάθε κόλπο για να καταφέρει να επανεκλεγεί».

«Οι προεδρικές εκλογές στην Τουρκία, που θα διεξαχθούν στις 23 Ιουνίου, είναι αναμφισβήτητα η πιο σημαντική – αν και σε καμία περίπτωση η πιο δίκαιη – ψηφοφορία στον κόσμο, αυτόν τον χρόνο. Θα καθορίσουν εάν αυτό το έθνος των 85 εκατομμυρίων πολιτών, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Ασίας και της Μέσης Ανατολής, θα συνεχίσει την πορεία προς την εδραίωσή της ως μια αυταρχική και επεκτατική δύναμη ή θα επιλέξει έναν πιο φιλελεύθερο και πλουραλιστικό δρόμο.

Για πρώτη φορά από τότε που το συντηρητικό, ισλαμιστικής απόχρωσης Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ερντογάν ήρθε στην εξουσία το 2002, υπάρχει σοβαρή προοπτική πολιτικής αλλαγής. Ο πληθωρισμός ξεπερνά το 80% ετησίως, η τουρκική λίρα έχει πέσει κατακόρυφα έναντι του δολαρίου και η δημοτικότητα της κυβέρνησης έχει βυθιστεί όσο αυξάνονται οι οικονομικές δυσκολίες.

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ο Ερντογάν – ο οποίος κυβερνά με όλο και πιο αυταρχικό τρόπο μετά την τροποποίηση του Συντάγματος για τη δημιουργία ενός κατασκευασμένου στα μέτρα του προεδρικού συστήματος – αντιμετωπίζει σοβαρό πολιτικό πρόβλημα, με το AKP να συγκεντρώνει ποσοστό που φτάνει μόλις το 30%.
Φυσικά, η απάντησή του ήταν χαρακτηριστικά βάναυση τόσο στο εσωτερικό όσο και στο διεθνές μέτωπο.

Παρά την αντίθεση τόσο της Ουάσινγκτον όσο και της Μόσχας, ο Ερντογάν διατυμπάνισε τις προετοιμασίες για την αποστολή αρμάτων μάχης στη Συρία, επιδιώκοντας να εκτοπίσει τις κουρδικές πολιτοφυλακές που έχουν συμμαχήσει με τη Δύση, στη μάχη κατά των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους, που η Άγκυρα θεωρεί ότι συνδέονται με τους αντάρτες του παράνομου Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK).

Φαίνεται αποφασισμένος να δημιουργήσει μια ουδέτερη ζώνη (buffer zone) στην άλλη πλευρά των νότιων συνόρων της Τουρκίας», αναφέρει το Politico.

Ο Ερντογάν απειλεί στην Ελλάδα

«Εν τω μεταξύ, ο Τούρκος πρόεδρος απειλεί επίσης να χτυπήσει τη σύμμαχο στο ΝΑΤΟ, Ελλάδα, εν μέσω κατασκευασμένων διαφωνιών σχετικά με τις έρευνες για φυσικό αέριο, την Κύπρο και την υποτιθέμενη “στρατιωτικοποίηση” των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο – αν και το διεθνές οικονομικό και πολιτικό κόστος οποιασδήποτε τέτοιας ενέργειας την καθιστά εξαιρετικά απίθανη.

Από τότε που ξεκίνησε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Ερντογάν έχει μετατρέψει την Τουρκία σε απαραίτητο μεσολαβητή μεταξύ Μόσχας και Κιέβου, βοηθώντας στη διαμεσολάβηση για συμφωνίες και φιλοξενώντας συνομιλίες μεταξύ των επικεφαλής ασφαλείας των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Κατάφερε επίσης να υποστηρίξει την Ουκρανία – μεταξύ άλλων με στρατιωτικές πωλήσεις drone – διατηρώντας παράλληλα εμπορικούς και ενεργειακούς δεσμούς με τη Ρωσία και χωρίς να διακυβεύσει την προσωπική του σχέση με τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ή να προκαλέσει την οργή της Δύσης».

Πώς ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τη Δικαιοσύνη

«Εν τω μεταξύ, πίσω στην πατρίδα του, ο Τούρκος πρόεδρος χρησιμοποίησε τη δικαιοσύνη, που δεν φημίζεται για την ανεξαρτησία της, με στόχο να αποκλείσει τους πιο ισχυρούς πιθανούς αντιπάλους του.

Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου -μια δημοφιλής προσωπικότητα του κοσμικού κεντροαριστερού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), που θα μπορούσε να είναι ενοποιητικός υποψήφιος για την προεδρία της αντιπολίτευσης- καταδικάστηκε σε περισσότερα από δύο χρόνια φυλάκιση,  ενώ του απαγορεύτηκε η άσκηση δημόσιων καθηκόντων για “προσβολή δημόσιων λειτουργών”.

Προς το παρόν, η απόφαση έχει ανασταλεί εν αναμονή των εφέσεων, αλλά ο Ερντογάν μπορεί να προσπαθήσει να επισπεύσει τη δικαστική διαδικασία, ώστε να απαγορευτεί στον αντίπαλό του να θέσει υποψηφιότητα.

Επίσης, περισσότεροι από 100 πολιτικοί του κύριου φιλοκουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) περιμένουν να δικαστούν με κατηγορίες για τρομοκρατία, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει στην απαγόρευση του κόμματος.

Το HDP δεν είναι μέρος της συμμαχίας των έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης, η οποία συγκροτεί μια κοινή εκλογική πλατφόρμα, που κυμαίνεται από τη σοσιαλδημοκρατική αριστερά έως τη φιλελεύθερη κεντροδεξιά. Ωστόσο, θα μπορούσε να αναδειχθεί σε “βασιλοποιό” εάν – όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις – ούτε το ΑΚΡ ούτε η αντιπολίτευση κερδίσουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο», σημειώνει το Politico.

Ο Ερντογάν, πρώην δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, δέχτηκε και ο ίδιος παρόμοια δικαστική παρενόχληση πριν θριαμβεύσει το ΑΚΡ το 2002. Καταδικάστηκε σε έναν χρόνο φυλάκιση επειδή διάβασε ένα υποτιθέμενο ισλαμιστικό ποίημα, του απαγόρευσαν να είναι υποψήφιος για το αξίωμα και αναγκάστηκε να περιμένει πριν γίνει πρωθυπουργός.

Ωστόσο, μένει να δούμε πόσο μακριά είναι διατεθειμένος να φτάσει όσον αφορά στην πραγματική στρατιωτική δράση για να παίξει το εθνικιστικό χαρτί στον αγώνα του για επανεκλογή».

Στο άρθρο του ο Paul Taylor σημειώνει: «Σε 20 χρόνια, ο Ερντογάν έχει εγκαταλείψει την πολιτική ‘μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες’ και έχει προχωρήσει σε ανοιχτή ή λανθάνουσα σύγκρουση με τη Συρία, την Ελλάδα, το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και την Αρμενία. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, άρχισε μια προσέγγιση με αρκετούς από αυτούς τους αντιπάλους – εν μέρει επειδή η αποτυχία των εξεγέρσεων της Αραβικής Άνοιξης που υποστηρίχθηκε από την Τουρκία τον ανάγκασε να προσαρμόσει την εξωτερική του πολιτική, αλλά και επειδή χρειάζεται απεγνωσμένα αραβικό και δυτικό κεφάλαιο για να στηρίξει της οικονομίας, που πλήττεται από την απερίσκεπτη πολιτική του να διατηρεί χαμηλά επιτόκια».

Επικίνδυνη ρητορική

»Ενώ η κοινή γνώμη είναι έντονα εθνικιστική στην Τουρκία, μια χερσαία εισβολή στη Συρία που πυροδότησε μια αντίδραση των ΗΠΑ ή της Ρωσίας, αναγκάζοντας την Άγκυρα να υποχωρήσει, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μπούμερανγκ -όπως και η ωμή χρήση του δικαστικού σώματος για να παραγκωνίσει την αντιπολίτευση.

Από την άλλη πλευρά, μια περιορισμένη διασυνοριακή επιχείρηση με λίγες τουρκικές απώλειες θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή από τους ψηφοφόρους, με τον ίδιο τρόπο που τα τακτικά πλήγματα του Ισραήλ στη Γάζα ως αντίποινα για τις επιθέσεις με πυραύλους της Παλαιστινιακής Χαμάς θεωρούνται αστυνομικές επιχειρήσεις και όχι πόλεμοι.

Οι επόμενοι μήνες θα είναι έτσι γεμάτοι πολεμικές κινήσεις, κυρίως για να σηματοδοτήσουν την 100η επέτειο από την ίδρυση μιας σύγχρονης, κοσμικής δημοκρατίας από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ πάνω στις στάχτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», αναφέρεται στο δημοσίευμα.

«Ο Ερντογάν θα θελήσει να προβάλει την αποκατεστημένη ισχύ της Τουρκίας σε έναν πολυπολικό κόσμο όπου οι μεσαίου μεγέθους δυνάμεις μπορούν να ασκήσουν μεγαλύτερη επιρροή, καθώς οι ΗΠΑ και η Ρωσία είναι λιγότερο πρόθυμες ή ικανές να ενεργήσουν ως παγκόσμιοι αστυνόμοι. Αλλά μετά τις επεμβάσεις στη Λιβύη και την υποστήριξη του Αζερμπαϊτζάν εναντίον της Αρμενίας, μπορεί κάλλιστα να σταματήσει πριν από μια χερσαία επίθεση στη Συρία, αν οι μεγάλες δυνάμεις συνεχίσουν να τον προειδοποιούν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, δυστυχώς, είναι πιθανό να παραμείνει θεατής, παρά δύναμη μετριοπάθειας ή αλλαγής.

Το μπλοκ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας, αλλά έχει χάσει την επιρροή του στην Άγκυρα, καθώς η επί μακρόν διαδικασία ένταξης της χώρας στην ΕΕ είναι θνησιγενής, και οι Βρυξέλλες πρέπει να εξαγοράζουν τακτικά την Τουρκία με βοήθεια, προκειμένου να κρατήσει τους περίπου 4 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες στο έδαφός της αντί να τους αφήσει να κατακλύσουν την Ελλάδα.

Η Δύση αναμφίβολα θα ανακουφιστεί αν δει την πλάτη του Ερντογάν.  Αλλά οι κυβερνήσεις αντισταθμίζουν τα στοιχήματά τους, διατηρώντας ανοιχτές τις γραμμές επικοινωνίας με τον ισχυρό άνδρα του Βοσπόρου και προσφέροντας λίγη δημόσια βοήθεια στην αντιπολίτευση, ακόμη και όταν προσεύχονται σιωπηλά για μια πιο μετριοπαθή, φιλοδυτική Τουρκία τον ερχόμενο Ιούνιο».