Υποβρύχια… Bayraktar σχεδιάζει να ρίξει στη θάλασσα η Τουρκία

08:28 30/1/2023 - Πηγή: Enikos

Το φιλόδοξο τουρκικό πρόγραμμα να ναυπηγήσει υποβρύχια drones με την ελπίδα να ακολουθήσουν την εξαγωγική επιτυχία των Bayraktar.

Του Χρήστου Μαζανίτη

Η Τουρκία έχει αποφασίσει να λειτουργήσει με όρους ενός πλήρους αυταρχικού καθεστώτος, που δείχνει ότι έχει την αμυντική αυτάρκεια και ικανότητα να κατασκευάζει όποιο αμυντικό σύστημα επιθυμεί. Μόνο που η Δύση έχει φτάσει στα σημερινά επίπεδα εξαιτίας επενδύσεων, συμπράξεων και εμπειρίας δεκαετιών. Σημαίνει αυτό ότι κρατά η δύση τα κλειδιά

της απόλυτης γνώσης; Η απάντηση είναι «όχι». Σίγουρα, όμως, προηγείται κατά πολύ στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης. Για να το πούμε απλά, τη στιγμή που η Δύση επενδύει σε προγράμματα ανάπτυξης του μαχητικού 6ης γενιάς, η Τουρκία προσπαθεί να βρει τρόπο να πετάξει το εγχώριας κατασκευής μαχητικό, που δεν έχει κινητήρες. Με πατέντες από κανιβαλισμό F-16 φτιάνεις απλά ένα ιπτάμενο αντικείμενο, σε καμία περίπτωση όμως δεν φτιάχνεις μία πολύπλοκη ιπτάμενη μαχητική μηχανή ενώ το “stealth”, που θα το καταστήσει θεωρητικά μαχητικό 5ης γενιάς, είναι μία άλλη, ακόμη πιο δύσκολη, εξίσωση.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που ακόμη και οι ΗΠΑ στο θέμα ανάπτυξης και παραγωγής του F-35 δεν μπόρεσαν να το φέρουν σε πέρας μόνες αλλά προσέφυγαν στην συνεργασία, συγχρηματοδότηση και συμπαραγωγή με άλλες, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, την Ολλανδία, τον Καναδάς, την Αυστραλία, τη Νορβηγία και την Δανία.

Ο μεγαλοϊδεατισμός είναι το κύριο χαρακτηριστικό των αυταρχικών καθεστώτων κι η Τουρκία του Ερντογάν, που διεκδικεί τον ρόλο της περιφερειακής υπερδύναμης δεν μπορεί να αποτελέσει εξαίρεση.

Αυτοπαγιδευμένη στο γόητρο του «φαίνεσαι» και τον διακαή πόθο του «δύναμαι» τα τελευταία χρόνια η εγχώρια βιομηχανία της έχει προχωρήσει στην παραγωγή σειράς οπλικών συστημάτων, με τα οποία φιλοδοξεί να μπορέσει να αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τα κύρια. Τι εννοούμε… στο enikos.gr έχουμε κατά καιρούς παρουσιάσει τα οπλικά συστήματα στα οποία επενδύει η Τουρκία, που έχουν αρκετές εξαγωγικές επιτυχίες, όμως σε καμία περίπτωση αυτά δεν έχουν σχέση με τα αντίστοιχα της Δύσης. Οπλικά συστήματα που σε έναν κανονικό στρατό αποτελούν το συμπληρωματικό στοιχείο κρούσης, στην Τουρκία τείνουν να γίνουν το κύριο.

Χαρακτηριστικότερο όλων, όπως έχουμε και πρόσφατα αναλύσει στο enikos.gr, η αδυναμία συντήρησης και παραγωγής μαχητικών αεροσκαφών, λόγω κυρώσεων από τις ΗΠΑ βάσει του νόμου CAATSA, έχει οδηγήσει την Τουρκία στην ανάπτυξη και παραγωγή drones (ή UAV όπως είναι ο ορθός ορισμός). Και μπορεί τα Bayraktar να έχουν επιδείξει αρκετά καλά αποτελέσματα εκ πρώτης όψης (βλέπε επιχειρήσεις σε Συρία, Ναγκόρνο Καραμπάχ και Λιβύη) στην Ουκρανία όμως δεν τα πήγαν καθόλου καλά. Απεναντίας, τις πρώτες εβδομάδες καταρρίφθηκαν όλα.

Ωστόσο οι Ουκρανοί επιμένουν να τα χρησιμοποιούν ως σημείο αναφοράς – έχοντας μάλιστα βγάλει και τραγούδι – τόσο για λόγους προπαγάνδας όσο κι ως μέσο πίεσης προς τη Ρωσία, οι σχέσεις της οποία με την Τουρκία είναι ισχυροί. Όμως, φαίνεται ότι τα Bayraktar δεν έχουν διαρρήξει τους δεσμούς Ερντογάν – Πούτιν κι αυτός είναι ο λόγος που το άκουσμά τους έχει εξαφανιστεί από τα μέτωπα του πολέμου.

Όμως, δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί το γεγονός ότι η τουρκική βιομηχανία, βασιζόμενη σε ένα εξαιρετικά επιτυχημένο μάρκετινγκ έχει καταφέρει αρκετές εξαγωγικές επιτυχίες. Από τη μία είναι η «διαφήμιση» των επιδόσεων σε Συρία, Λιβύη, Αρμενία κι από την άλλη η τιμή κτήσης. Με 3 εκατ. ευρώ η μονάδα (σ.σ. ένα 70 εκατ. ενός αμερικανικού MQ-9 Reaper) η Τουρκία εμπορικά μπήκε να καλύψει το κενό, προσφέροντας το drone των φτωχών ή… των παριών κατά μία άλλη ερμηνεία, αφού έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον μεταξύ άλλων και καθεστώτα που δεν διακρίνονται για τα δημοκρατικά τους ιδεώδη.

Βασιζόμενη σε αυτή την φόρμουλα, βλέποντας ότι καθυστερεί πολύ το πρόγραμμα των υποβρυχίων TYPE-214, ο πρόεδρος της τουρκικής εταιρείας STM, Ozgur Guleryuz, αποκάλυψε σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Ανατολή (Anadolu) τα υποβρύχια σχέδια της STM.

Ο πρόεδρος της τουρκικής εταιρείας STM, Ozgur Guleryuz

Όπως ανέφερε, βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή ενός υποβρύχιου drone, που εκτιμά ότι σύντομα θα μπορέσει να φέρει και στο στάδιο των δοκιμών.

Το υποβρύχιο drone τρέχει παράλληλα με το πρόγραμμα του μίνι-υποβρυχίου STM500 , λέγοντας: «Αν και ο λεπτομερής σχεδιασμός πλησιάζει στην ολοκλήρωση, η παραγωγή τμημάτων έχει ήδη ξεκινήσει τον Ιούνιο του 2022. Οι προσπάθειές μας συνεχίζονται εντατικά». Δήλωσε επίσης ότι το STM500 θα είναι το πρώτο εγχώριο υποβρύχιο της Τουρκίας, με πιθανούς πελάτες το τουρκικό ναυτικό και άλλες χώρες.

Ο Guleryuz δεν αποκάλυψε λεπτομέρειες σχετικά με τις προδιαγραφές του μη επανδρωμένου υποβρύχιου οχήματος, αλλά πηγές υποστηρίζουν ότι θα είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από ένα μέσο όχημα παράδοσης φώκιας (SRV). Σύμφωνα με πηγές της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, η Τουρκική Αμυντική Υπηρεσία υποστηρίζει και παρακολουθεί τέτοια έργα και αυτά τα σκάφη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αποστολές έρευνας και διάσωσης, εφαρμογές πολέμου στον βυθό της θάλασσας, υποθαλάσσιες μελέτες εν καιρώ ειρήνης και άλλους σκοπούς.

Όπως εξηγούν στο enikos.gr γνώστες των υποβρύχιων συστημάτων, το τουρκικό υποβρύχιο drone ή UUV όπως αποκαλείται, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να εκτελούν το σύνολο των αποστολών ενώ επανδρωμένου υποβρυχίου. Ωστόσο, η εκτέλεση ακόμη και ενός μέρους αυτών των αποστολών με μη επανδρωμένα μέσα θα είναι μια σημαντική αλλαγή νοοτροπίας στον ναυτικό πόλεμο.

Όπως επισημαίνεται σε ανάλυση του διεθνούς ιστολογίου navalnews, λόγω του υψηλού υποβρύχιου θορύβου και της εξάπλωσης ηχητικών σημάτων σε αυτές τις θάλασσες, η ανίχνευση και η παρακολούθηση ενός υποβρυχίου στα παράκτια ύδατα είναι πάντα μια πρόκληση για τις μονάδες ανθυποβρυχιακού πολέμου (ASW). Ενώ η εύρεση ενός πετρελαιοηλεκτρικού υποβρυχίου στα παράκτια ύδατα είναι δύσκολη, η ανίχνευση ενός τόσο μικρού υποβρυχίου θα είναι σχεδόν αδύνατη για τις μονάδες ASW. Τα μη επανδρωμένα υποβρύχια μπορεί να προσφέρουν εξαιρετικά οφέλη σε οποιοδήποτε ναυτικό επειδή μπορούν να διεισδύσουν στις εχθρικές γραμμές, να παρέχουν κρίσιμες πληροφορίες και να εμπλακούν σε αντίπαλα μέσα στις πιο ευάλωτες στιγμές τους και είναι επεκτάσιμα επειδή δεν υπάρχει κίνδυνος ανθρώπινης απώλειας.

Η ανάλυση του navalnews καταλήγει: Υπάρχουν ακόμη προκλήσεις για τη λειτουργία UUV σε ρόλους μάχης, όπως η εντολή και ο έλεγχος και η επικοινωνία. Το επιχειρησιακό εύρος των σημερινών έργων UUV είναι ανεπαρκές για την εκτέλεση αποστολών μάχης. Με τα πραγματικά υποβρύχια, η υποβρύχια επικοινωνία παραμένει δύσκολη και το βάθος ή η επιφάνεια επικοινωνίας που έρχεται αυξάνει τον κίνδυνο ανίχνευσης. Η αυτόνομη χρήση τέτοιων σκαφών είναι μια επιλογή, αλλά δεν θεωρείται επί του παρόντος 100% ασφαλής. Ως αποτέλεσμα, ο ορισμός των UUV ως μη επανδρωμένων υποβρυχίων είναι υπερβολικά φιλόδοξος δεδομένης της τρέχουσας τεχνολογίας, αλλά φαίνονται πολλά υποσχόμενοι».