Άιντε: «Nεκρή» η διαδικασία για το Κυπριακό

18:23 3/8/2017 - Πηγή: Aixmi

Η ανάσταση της διαδικασίας για το Κυπριακό, που έληξε στο Κραν Μοντάνα, δεν μπορεί να γίνει από τα Ηνωμένα Έθνη αλλά μέσω μιας συμφωνίας των δυο πλευρών, και εάν αυτές συμφωνήσουν, τότε ο ΓΓ των ΗΕ είναι εκεί, δήλωσε ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ Έσπεν Μπαρθ Άιντε, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη.

Ο κ. Άιντε είπε στις δηλώσεις του πως αυτό που έμεινε από αυτή

τη φάση είναι μια καλύτερη κατανόηση για το πού μπορεί να βρεθεί μια συμφωνία, «αν ποτέ υπάρξει μια νέα προσπάθεια, και εάν κάποιος προσπαθήσει ξανά», όπως ανέφερε.

Ερωτηθείς αν τα ΗΕ πιστεύουν πως η διαδικασία που έληξε στο Κραν Μοντάνα είναι νεκρή ή μπορεί να επεκταθεί, ο κ. ‘Ειντε είπε πως η διαδικασία που οδήγησε στο Κραν Μοντάνα έληξε στο Κραν Μοντάνα, δηλαδή η Διεθνής Διάσκεψη, όπως είπε και ο ΓΓ, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να αναστηθεί.

«Αυτό που λέει και νομίζω ότι και οι ηγέτες συμφωνούν, (αν και) δεν μιλώ εκ μέρους τους, αλλά κατά την αίσθησή μου αυτό αποτελεί μια συναντίληψη, είναι πως δεν μπορεί να αναστηθεί από τα ΗΕ. Η ανάσταση θα πρέπει να γίνει από εδώ και σε αρμονία και μέσω συμφωνίας των πλευρών και εάν συμφωνήσουν, ο ΓΓ είναι εκεί», επεσήμανε.

Today, I had my last official mtgs w/ @AnastasiadesCY & @MustafaAkinci_1. Thanking them for close cooperation, wishing them both the best. pic.twitter.com/kKt4kAKojH

— Espen Barth Eide (@EspenBarthEide) August 3, 2017

Ο κ. Άιντε είπε πως αυτή ήταν η τελευταία του συνάντηση με τον κ. Αναστασιάδη υπό αυτή τη μορφή. Είχαμε μια καλή, φιλική συζήτηση για την κοινή μας εμπειρία σε αυτή τη διαδικασία, ανέφερε.

Είπε πως έχει ανάμεικτα αισθήματα για το γεγονός ότι φεύγει από την Κύπρο. «Νομίζω ότι πετύχαμε πολλά σε αυτή τη διαδικασία και νομίζω ότι ο κ. Αναστασιάδης και ο κ. Ακιντζί, με τη βοήθειά μας και με όλη τη διεθνή υποστήριξη και την υποστήριξη από τον κόσμο εδώ στην Κύπρο, κατάφεραν να προχωρήσει αυτή η διαδικασία πιο πολύ από οποιουσδήποτε δυο ηγέτες πριν από αυτούς».

Αλλά την ίδια στιγμή δεν μπορούμε να κρύψουμε το γεγονός ότι δεν πετύχαμε να λύσουμε το πρόβλημα, σημείωσε, προσθέτοντας πως θα ήταν καλύτερα να έφευγε μετά που θα βοηθούσε τους ηγέτες να πετύχουν μια διευθέτηση που να μπορεί να εφαρμοστεί.

Έκανε λόγο για μεγάλα και περίπλοκα ζητήματα, σημειώνοντας πως αυτό που έμεινε από αυτή τη φάση είναι μια καλύτερη κατανόηση για το πού μπορεί να βρεθεί μια συμφωνία, «αν ποτέ θα υπάρξει μια νέα προσπάθεια, και εάν κάποιος προσπαθήσει ξανά«.

«Δεν προγραμματίζουμε μια πρωτοβουλία. Νομίζω αυτό είναι φυσιολογικό. Είχαμε το Κραν Μοντάνα. Πιστεύουμε ότι κάναμε ότι μπορούσαμε για να διευκολύνουμε αυτή τη διαδικασία, αλλά εάν υπάρχει ένα κοινό αίτημα από τις πλευρές και από τις εγγυήτριες δυνάμεις, τα ΗΕ ασφαλώς – και είναι μέρος των όρων εντολή τους – θα είναι διαθέσιμα να βοηθήσουν», επεσήμανε.

«Αλλά η απόφαση πρέπει να ληφθεί εδώ και νομίζω ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να πειστεί τώρα ότι υπάρχει πραγματική πρόθεση για μια νέα προσπάθεια», πρόσθεσε.

Ο κ. Άιντε είπε πως αν υπάρξει μια νέα ευκαιρία στο μέλλον, κάτι που όπως ανέφερε δεν γνωρίζει, θεωρεί ότι θα ήταν καλό να διατηρηθεί όσο το δυνατόν περισσότερο το πλαίσιο Γκουτέρες, που είναι το αποτέλεσμα προετοιμασίας μηνών.

Εάν μπορούσαμε να απαντήσουμε στα έξι ερωτήματα την ίδια ώρα, ταυτόχρονα, νομίζω θα είχαμε μια στρατηγική συμφωνία. Δεν είχαμε, αλλά δεν πιστεύω ότι πρέπει να εγκαταλείψετε την ιδέα αυτή, ανέφερε.

Ερωτηθείς αν πιστεύει πως είναι δύσκολο τώρα να υπάρξει μια νέα διαδικασία ή προσπάθεια, ο κ. ‘Ειντε είπε πως «δεν πρέπει να σταματήσετε να ελπίζετε». Από την άλλη δεν μπορώ να πω με αυτοπεποίθηση πως «(η λύση) βρίσκεται στη γωνία», ανέφερε.

Πρόσθεσε πως «είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε. Θα είμαστε πάντα διαθέσιμοι και ο ΓΓ έχει πει πως αυτός παραμένει διαθέσιμος εάν το θέλουν οι πλευρές», πρόσθεσε.

Αναφερόμενος στα όσα επιτεύχθησαν τα τελευταία χρόνια, ειδικά τους τελευταίους 27 μήνες, από τότε δηλαδή που ξεκίνησαν οι συνομιλίες Αναστασίαδη-Ακιντζί μέχρι το Κραν Μοντάνα και την ολοκλήρωση της Διάσκεψης για την Κύπρο, είπε πως θέλουμε να τα καταγράψουμε όλα αυτά και πως θα δουλέψει με τον ΓΓ και μετά ο ΓΓ θα υποβάλει στο Συμβούλιο Ασφαλείας την έκθεσή του.

Θα καταγράψουμε όλα όσα μπορούμε να πούμε, σεβόμενοι ασφαλώς τα όρια των πλευρών, αλλά θα προσπαθήσουμε να καταγράψουμε όλα όσα επιτεύχθησαν καθώς επίσης το πού θεωρούμε ότι θα μπορούσαμε να πάμε, ώστε η δουλειά αυτή να μην χαθεί, ανέφερε.

Ερωτηθείς για τη στάση της τουρκικής πλευράς στο τελικό δείπνο στο Κραν Μοντάνα, ο Νορβηγός διπλωμάτης είπε πως δεν θα πει κάτι περισσότερο για αυτό τώρα και πως δεν θα συνέβαλλε σε οτιδήποτε να συνεχιστεί η συζήτηση για το θέμα αυτό τώρα.

Σημείωσε πως αυτή τη στιγμή επικεντρώνεται στο να ολοκληρώσει τη δουλειά του εδώ με τις εκθέσεις προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, προσθέτοντας πως θα κάνουν μια «δημόσια έκθεση» και μια για εσωτερική χρήση.

Είπε πως όταν κάνουν εμπιστευτικές συζητήσεις με κάποιους, λέγοντας ότι αυτές είναι εμπιστευτικές, δεν θα πει προς τα έξω ποιο ήταν το περιεχόμενο της εμπιστευτικής συζήτησης.

Ερωτηθείς για το μήνυμα που δίνει στους Κύπριους, ο κ. ‘Ειντε είπε πως θέλει να στείλει ένα μήνυμα προς όλους τους καλούς του φίλους στο νησί, σε αυτούς που γνωρίζει προσωπικά και σε αυτούς που δεν γνωρίζει καλά ότι η Κύπρος είναι μια εξαιρετική χώρα με πλούσιο πολιτισμό που έχει τη δυνατότητα να γίνει μια ενωμένη χώρα, στην οποία να συνυπάρχουν διάφοροι πλούσιοι πολιτισμοί.

Εξέφρασε την πεποίθηση πως η Κύπρος θα ήταν σε καλύτερη μοίρα εάν ήταν ενωμένη. Νομίζω ότι θα ήσασταν πιο δυνατοί μαζί, πιο πλούσιοι μαζί, οικονομικά αλλά και πολιτιστικά, θα ήσασταν πιο ασφαλείς μαζί, ανέφερε.

Είπε πως αυτό εναπόκειται στους Κύπριους και πως οι Κύπριοι πρέπει να πάρουν την τύχη στα χέρια τους. «Δεν μπορούμε να το κάνουμε για αυτούς. Δεν μας ζητείται να το κάνουμε για αυτούς. Μας ζητείται να είμαστε εδώ και να είμαστε υποβοηθητικοί ως μεσολαβητές. Αλλά στο τέλος της ημέρας εναπόκειται στους Κύπριους και τους ηγέτες τους ασφαλώς όπως ο κ. Αναστασιάδης και ο κ. Ακιντζί», ανέφερε, επισημαίνοντας ακόμη το ρόλο της κοινωνίας.

Ανέφερε πως εάν ο κόσμος θέλει αλλαγή, τότε πρέπει να υπερασπιστεί την αλλαγή. Αναγνώρισε το γεγονός ότι υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις που είναι όπως επεσήμανε θεμιτές, όπως το ότι τα πράγματα είναι καλύτερα όπως είναι, σημειώνοντας πως διαφωνεί . Είπε πως η δική του σθεναρή πεποίθηση είναι πως μια ενιαία ομόσπονδη Κύπρος είναι η καλύτερη επιλογή για όλο το λαό της Κύπρου.

Σε ό,τι αφορά στη συνεργασία του με τους ηγέτες, τους διαπραγματευτές και τις ομάδες τους, ανέφερε πως το γεγονός ότι κάποιες φορές διαφωνούν σε κάποια θέματα είναι φυσιολογικό γιατί δεν μπορεί να αναμένεται από έναν απεσταλμένο να βρίσκεται συνεχώς σε πλήρη συμφωνία με τις δυο πλευρές, εάν αυτές διαφωνούν η μια με την άλλη.

«Αλλά θεωρώ ότι συνολικά αναπτύξαμε ένα υψηλό βαθμό σεβασμού ο ένας για τον άλλο», ανέφερε. Είπε πως θεωρεί πως έμαθε να κατανοεί τουλάχιστον ορισμένες από τις ευαισθησίες που συνοδεύουν το να είσαι Κύπριος, Τουρκοκύπριος ή Ελληνοκύπριος, και πως πράγματα που μπορεί να φαίνονται εύκολα απ’ έξω είναι λιγότερο εύκολα όταν τα βλέπεις από μέσα, σημειώνοντας πως το λέει αυτό με συμπάθεια και κατανόηση.

Ανέφερε πως έμαθε πολύ νωρίς κατά τη διάρκεια της θητείας του στο νησί πως όταν οι Κύπριοι συζητούν για το μέλλον είναι σχετικά εύκολο. ‘Όταν συζητούν για το παρόν αυτό γίνεται λίγο πιο δύσκολο και όταν προσπαθούν να συμφωνήσουν για το παρελθόν είναι απολύτως αδύνατον, ανέφερε.

Έτσι παρατήρησα κατά τη διάρκεια αυτών των συνομιλιών πως τα κεφάλαια και τα στοιχεία που αφορούν μόνο το μέλλον ήταν τα πιο εύκολα. Αλλά αυτά που περιλαμβάνουν στοιχεία του παρελθόντος, περιλαμβανομένης για παράδειγμα της διευθέτησης των θεμάτων του περιουσιακού, όπου υπάρχουν δυνατές προσωπικές αναμνήσεις απώλειας και στις δυο πλευρές είναι δύσκολα γιατί το παρελθόν επιστρέφει στο παρόν, ανέφερε. ‘Όχι γιατί ο κόσμος δεν θέλει να σκεφτεί για το μέλλον αλλά γιατί αυτό είναι τόσο εδραιωμένο, είπε.

Σημείωσε εξάλλου πως πρέπει όλοι να κάνουν κριτική για τις προσπάθειές τους και πως ένα πράγμα για το οποίο μπορούν να αναστοχαστούν τα ΗΕ, οι πλευρές και όλοι οι εμπλεκόμενοι είναι πως, ίσως, αυτή η διαδικασία ήταν πολύ μυστική.

Πρόσθεσε πως με δεδομένο ότι διήρκησε αρκετό καιρό ίσως να ήταν καλύτερα, βλέποντας τα πράγματα εκ των υστέρων, να υπάρχει κάποια περισσότερη διαφάνεια και ενημέρωση για το τί συνέβαινε. Πρόσθεσε πως είτε έχεις μια σύντομη, γρήγορη και αποτελεσματική μυστική διαδικασία είτε μια μακρά και πιο διαφανή διαδικασία.

Είπε πως ενώ υπήρξε αρκετή πρόοδος και αυτό το έλεγαν, δεν μπορούσαν να πουν ποιά ήταν αυτή η πρόοδος, και αυτό έκανε τον κόσμο καχύποπτο, κάτι που χαρακτήρισε ως κατανοητό, ενώ παράλληλα, όπως είπε, έκανε πιο εύκολα τα πράγματα για αυτούς που έχουν την πεποίθηση ότι δεν πρέπει να υπάρξει λύση.

Ο κ. Άιντε εκτίμησε ακόμη πως περισσότερη εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών θα ήταν βοηθητική. Ανέφερε πως η κοινωνία των πολιτών ήρθε στο προσκήνιο με μια σχετική καθυστέρηση.

Είπε πως γνωρίζει πως πάρα πολλά επιχειρηματικά στελέχη ή ηγέτες των συντεχνιών ήταν αποφασισμένοι να βοηθήσουν σε μια λύση αλλά δεν ήθελαν να ακουστούν.

Ο Νορβηγός διπλωμάτης επεσήμανε ότι – όπως έχει αναφέρει σε ψηφίσματά του το Συμβούλιο Ασφαλείας καθώς και ο ΓΓ σε εκθέσεις του – θα μπορούσε να γίνει περισσότερη δουλειά για προετοιμασία του λαού για την πραγματικότητα ότι μια λύση δεν θα είναι απολύτως τέλεια για καμία πλευρά.

Μια λύση περιλαμβάνει το στοιχείο του συμβιβασμού, τόνισε, σημειώνοντας πως δεν είναι πεπεισμένος ότι έγινε αρκετή δουλειά για αυτή την προετοιμασία.

Ερωτηθείς αν ήταν λάθος το γεγονός ότι το θέμα της ασφάλειας αφέθηκε να συζητηθεί στο τέλος, ο κ. ‘Ειντε είπε πως ασχολούνταν με αυτό συνέχεια, για χρόνια, με τη μορφή της ανταλλαγής ιδεών (brainstorming) και με τη μορφή του πήγαινε – έλα.

Ανέφερε πως υπήρχε η ιδέα (concept) για μια θεμελιώδη αλλαγή στο σύστημα του 1960, μια θεμελιώδη αλλαγή στο σύστημα των εγγυήσεων, τερματισμό του δικαιώματος παρέμβασης και μαζική μείωση στρατευμάτων.

Πρόσθεσε πως αυτό θα προνοούσε μια δομή ασφάλειας με κάποια εμπλοκή έξωθεν, από τα ΗΕ, την ΕΕ και άλλους που θα ήταν βοηθητική στην εξάλειψη των φόβων των δυο πλευρών.

Ο κ. Άιντε ανέφερε τέλος πως έκανε πολλούς φίλους στην Κύπρο, τόσο φίλους σε υψηλές θέσεις, όσο και φίλους σε «κανονικές θέσεις» , στην επιχειρηματική κοινότητα, την κοινωνία των πολιτών, τις συντεχνίες, στα πολιτικά κόμματα, αριστερά, δεξιά και κεντρώα και στις δυο πλευρές.
Μετά το πέρας των συναντήσεων, ο κ. Άιντε ευχαρίστησε τους δυο ηγέτες για τη στενή συνεργασία, ευχόμενος και στους δύο ό,τι καλύτερο.

Πηγή: ΚΥΠΕ