Σκότωσε το Γύγη που κρύβεις μέσα σου!

02:30 17/5/2012 - Πηγή: Aixmi

Την ίδια στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, η χώρα μπορεί κάλλλιστα να έχει πάει σε εκλογές, να έχει χρεοκοπήσει, να έχει πάει στη δραχμή, να απειλείται από ένα τεράστιο μετεωρίτη που θα κατακάψει κάθε ίχνος ανθρώπινης ζωής ή να εκλιπαρεί ένα τεράστιο εξγωήινο καλαμάρι να μην απελευθερώσει την οργή του πάνω στους Έλληνες. Τα παραπάνω σενάρια είναι όλα εξίσου πιθανά. Δείγμα του χάους, του πανικού, και της αβεβαιότητας για την επόμενη μέρα. Ενδιαφέρον,

πάντως, έχει και η προηγούμενη μέρα.      Το πώς φτάσαμε ως εδώ είναι ένα ερώτημα που θα μας απασχολεί για χρόνια. Ο σαθρός δικομματισμός; Οι πήλινες «κολόνες» του δικομματισμού που δεν αντιδρούσαν επαρκώς; Η εκτεταμένη διαφθορά; Οι άμοιροι ευθυνών ψηφοφόροι που ελαφρά τη καρδία έριχναν την ψήφο τους ή απείχαν αφήνοντας άλλους να ορίζουν τις ζωές τους; Όλα και τίποτα μαζί. Μια μικρή βοήθεια δίνει, κατά τη γνώμη μου, ένας μύθος που κάποτε διδασκόμαστε στο σχολείο. Ο περίφημος μύθος για το «δαχτυλίδι του Γύγη»….

Η ιστορία λίγο πολύ γνωστή. Βοσκός ονόματι Γύγης βουλιάζει στα έγκατα της γης, μετά από βιβλικές καιρικές καταστροφές, όπου βρίσκει ένα τεράστιο κούφιο άλογο, στην κοιλιά του οποίου κείτεται γιγαντόσωμος νεκρός άνδρας, με ένα δαχτυλίδι στο δάχτυλο. Όχι ένα οποιοδήποτε δαχτυλίδι, όμως. Ένα δαχτυλίδι μαγικό. Στρίβοντας την πέτρα του δαχτυλιδιού, αποκτάς τη δυνατότητα να γίνεις αόρατος («how not to be seen» που έλεγαν κι οι Monty Python). Κάπως έτσι ο Γύγης, εκμεταλλευόμενος τη δύναμη του δαχτυλιδιού, καταφέρνει να γίνει εραστής της βασίλισσας, να σκοτώσει το βασιλιά, και να σφετεριστεί την εξουσία.

Ένας πρώτος συμβολισμός που μου περνά από το μυαλό είναι πως, στην για χρόνια πολιτική τάξη -άρχουσα και μη- έχουν περάσει πολλά «δαχτυλίδια του Γύγη», πολλοί αδίκησαν περισσότερους, και έφτασαν εκεί που έφτασαν χωρίς κόπο και ανερυθρίαστα. Δε στέκομαι όμως σ’ αυτό. Περισσότερο ενδιαφέρον βρίσκω το συμβολισμό όπου ο Γύγης είμαστε εμείς, οι πολίτες, και δαχτυλίδι είναι τα «δώρα» που απλόχερα προσέφεραν σε εμάς κατά καιρούς κυβερνήσεις και πολιτικοί.                                                                               Ποιος έχει μεγαλύτερη ευθύνη; Σαφώς οι δεύτεροι λόγω θέσης. Αυτό βέβαια δε μετριάζει τη μικρότερη δεδομένη ευθύνη των πρώτων. Παρόλα αυτά, το γεγονός είναι ένα: μάθαμε να έχουμε ένα δαχτυλίδι στα χέρια μας, και να το στρίβουμε κατά βούληση με την παραμικρή ευκαιρία. Ένα δαχτυλίδι που μας έκανε αόρατους μπροστά στο νόμο, μπροστά στο άδικο. Και εκεί είναι που ευθύνονται οι “δεύτεροι” που ανέφερα νωρίτερα. Φρόντισαν να κάνουν την τάξη, το νόμο, το δίκαιο, τόσο ελαστικό και διάφανο για αυτούς, όσο και για μας.

Εξάλλου, δεν είναι και τόσο εύκολο να διαλέξουμε ανάμεσα στο «αδικείν» και στο «αδικείσθαι», που λέει κι ο Πλάτωνας στο μύθο του. Ελάχιστοι από μας θα διάλεγαν το «αδικείσθαι» αντί του «αδικείν», αν είχαν τη δυνατότητα να μην πιαστούν, να τη γλιτώσουν, και να μην τους ενοχλήσει κανένας από κει και πέρα. Σ’ αυτό που έχουν, όμως, το μεγάλο μερίδιο ευθύνης ο