«To κόκκινο μαντίλι»: γράφει ο Κυριάκος Αθανασιάδης

12:02 10/10/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

Έγραψα το Κόκκινο μαντίλι (όπως άλλωστε και το προηγούμενο «ομοειδές» μυθιστόρημά μου, τις Τέσσερις εποχές της Μέλισσας) έχοντας πολλούς μικρότερους και έναν βασικό στόχο στο μυαλό μου: να το ευχαριστηθούν οι αναγνώστες του, να ψυχαγωγηθούν, να περάσουν καλά μαζί του — αυτό που καμιά φορά λέμε «να το αγαπήσουν». Για να το πω ακόμη πιο πεζά: να σκεφτούν πως επένδυσαν καλά τα χρήματά τους και τον χρόνο που διέθεσαν. Εξ ου και έβαλα τα δυνατά μου για να το πετύχω.

Κάποιοι από τους μικρότερους στόχους (μικρότερους πάντα σε σχέση με τον

κύριο) ήταν η δημιουργία μερικών ηρώων που μένουν στη μνήμη, που καταλαβαίνεις αμέσως ότι ξεχωρίζουν, ο σχεδιασμός μίας πλοκής με ελάχιστα πισωγυρίσματα στον χρόνο που να κρατά την προσοχή του αναγνώστη, η γλώσσα, οι ανάσες των προτάσεων, η αυξομείωση της έντασης ώστε το κείμενο σε γενικές γραμμές να ισορροπεί, ο όγκος, η παρεμβολή των καθαρά ιστορικών στοιχείων και λεπτομερειών με τρόπο που δεν θα ξενίζει και —κυρίως— δεν θα «φαίνεται», η απουσία κομματιών άσχετων με την αφήγηση της ιστορίας, και βέβαια οι χαρακτήρες, που όφειλαν να προσαρμόζονται στην ηλικία και το εκάστοτε περιβάλλον τους. Πριν από όλα αυτά προηγήθηκε σχετική έρευνα σε πηγές και αρχεία, ώστε να είμαι όσο γίνεται πιο «αντικειμενικός» στην παράθεση των ιστορικών γεγονότων, καθώς το βιβλίο ακολουθεί —αλλά όχι κατά πόδας— την ιστορία της Ελλάδας από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι και τον Εμφύλιο.

Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι ένα «ιστορικό μυθιστόρημα» — το ιστορικό μυθιστόρημα είναι πολύ βαρύς όρος και απαιτεί δουλειά χρόνων στην προεργασία του: είναι πρωτίστως «κοινωνικό» και «εποχής». Και ένα μυθιστόρημα χαρακτήρων. Και ένα βιβλίο που έχει τις ρίζες του σε ό,τι ονομάζουμε «γυναικείο μυθιστόρημα» — αν μη τι άλλο, ο Αυστηρός Αναγνώστης που είχα στο μυαλό μου όσο το έγραφα ήταν μια γυναίκα, όχι ένας άντρας. Ασφαλώς και μπορούν να το διαβάσουν και άντρες —και να τους αρέσει: έχει συμβεί, συμβαίνει—, αλλά οι γυναίκες θα καταλάβουν, και θα νιώσουν, πολύ περισσότερα.

Το Κόκκινο μαντίλι είναι ένα λαϊκό ανάγνωσμα, επίσης. Δεν βρίσκεται μεν στους αντίποδες της «σοβαρής» λεγόμενης λογοτεχνίας, αλλά δεν προσποιείται ούτε για μια στιγμή ότι φλερτάρει μαζί της. Ούτε είναι όμως «λογοτεχνία είδους». Είναι ένα μυθιστόρημα που θέλει να διαβαστεί «με τη μία», και με σαφή πρόθεση να είναι page turner — μολονότι δεν κρύβει κανένα μυστήριο. Ανήκει, έτσι, στη λεγόμενη «upmarket fiction», κατηγορία που βρίσκεται ανάμεσα στα δύο άκρα.

Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου είναι ο Καλλίνικος, τη ζωή του οποίου παρακολουθούμε από τα πέντε του χρόνια και για περίπου μισό αιώνα μετά. Είναι γεννημένος σε ένα φτωχικό ορεινό χωριό της Εύβοιας το 1900, μεγαλώνει στην Κύμη (ούτε η μία ούτε η άλλη κατονομάζονται στο βιβλίο), παντρεύεται εκεί, και εν συνεχεία λαμβάνει μέρος στους πολέμους της Ελλάδας σαν μάγειρας της Χωροφυλακής, παρακολουθώντας τους από κοντά, πριν επιστρέψει στην Κύμη μετά την καταστροφή της Σμύρνης για να ασχοληθεί με την μπακαλοταβέρνα του και βέβαια με την οικογένειά του.

Είμαι πολύ χαρούμενος που έγραψα αυτό το μυθιστόρημα. Κυρίως όμως, ελπίζω να κέρδισα αρκετά από τα στοιχήματα που προανέφερα. Αυτά έχουν μόνο σημασία.

Κυριάκος Αθανασιάδης

Το νέο μυθιστόρημα του Κυριάκου Αθανασιάδη με τίτλο Το κόκκινο μαντίλι κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός (σελ.: 440, τιμή: €15,93).

Ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Έχει εκδώσει περί τα τριάντα βιβλία. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά του Οι τέσσερις εποχές της Μέλισσας, καθώς και το non-fiction βιβλίο του Οδηγός συγγραφής: Πώς γράφουμε ένα μυθιστόρημα και τι πρέπει να αποφεύγουμε σε 50 κανόνες. Είναι αρθρογράφος και συνιδρυτής του πολιτιστικού-πολιτικού ιστοτόπου και διαδικτυακού ραδιοφώνου Amagi.

Photo Credit: © Κική Τσιλιγγερίδου

www.ert.gr