Αγία Σοφία: Το χρονικό της κρίσης και η διεθνοποίησή της (video)

14:57 5/7/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

Το θέμα της τύχης της Αγίας Σοφίας, παραμένει ακόμα ασαφές, όπως ασαφείς παραμένουν και προθέσεις του προέδρου Ερντογάν για το αν θα θελήσει- εφόσον το θέμα καταλήξει στα χέρια του- να κάνει την τελευταία κίνηση, κατά κάποιους πολύ ριψοκίνδυνη κίνηση και με ένα προεδρικό διάταγμα, να μετατρέψει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας από μουσειακό χώρο σε τόπο μουσουλμανικής λατρείας.

Πριν φτάσουμε σε αυτό το στάδιο όμως, πρέπει να περιμένουμε τη ανακοίνωση της απόφασης του Συμβουλίου Επικρατείας της Τουρκίας, η οποία θα συνοδεύεται από το σκεπτικό της απόφασης που λήφθηκε κατά ή μετά την ακρόαση

της υπόθεσης στις 2 Ιουλίου, δηλαδή την περασμένη Πέμπτη.

Η ακροαματική διαδικασία της περασμένης Πέμπτης, που έγινε από το 10ο τμήμα του ΣτΕ της Τουρκίας κράτησε 17 λεπτά- τα μέλη του του Συμβουλίου είχαν ήδη ενημερωθεί για το περιεχόμενο της προσφυγής του Συνδέσμου Διαρκών Βακουφίων, Ιστορικών Μνημείων και Περιβάλλοντος.

Ο χρόνος καταναλώθηκε κυρίως από τον δικηγόρο του Συνδέσμου Σελαμί Καραμάν ο οποίος επιχειρηματολόγησε ότι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του 1934 να μετατραπεί το τέμενος της Αγίας Σοφίας σε μουσείο ήταν παράνομη, ότι η υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ επί του εγγράφου της απόφασης δεν ήταν δική του και ότι το τέμενος της Αγίας Σοφίας ήταν ατομική ιδιοκτησία του Μωάμεθ του Πορθητή επομένως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκτός του πλαισίου του σκοπού του κληροδοτήματος που δημιούργησε για την Αγία Σοφία.

Μάλιστα πρόσθεσε ο Καραμάν, το ίδιο Συμβούλιο Επικρατείας είχε ακυρώσει απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του 1945, πού είχε μετατρέψει την Βυζαντινή Μονή της Χώρας σε μουσείο (η οποία επίσης είχε μετατραπεί από εκκλησία σε τέμενος και μετά σε μουσείο).

Αυτό, υποστήριξε, ο Καραμάν αποτελεί ισχυρό δικαστικό προηγούμενο για την Αγία Σοφία.

Ωστόσο, ο Εισηγητής του ΣτΕ Τουρκίας δεν δέχτηκε τα επιχειρήματα αυτά, ανέφερε ότι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του 1934 ήταν νόμιμη, ότι η υπογραφή του Ατατούρκ ήταν δική του και ότι πιθανή αλλαγή του καθεστώτος λειτουργίας της Αγίας Σοφίας εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή της Προεδρίας. Για τον λόγο αυτό ζήτησε να απορριφθεί η προσφυγή.

Η ακροαματική διαδικασία ολοκληρώθηκε χωρίς να ανακοινωθεί απόφαση, η οποία σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης θα δημοσιοποιηθεί εντός 15 ημερών ή νωρίτερα. Η πλευρά εκείνων που θέλουν την Αγία Σοφία σε τζαμί, -σε αυτό περιλαμβάνεται και μερίδα των φιλοκυβερνητικών μέσων ενημέρωσης- θεωρεί ότι ο αγώνας συνεχίζεται και προσβλέπει στη «χαρμόσυνη» είδηση που μπορεί να προέλθει από τον ίδιο τον Πρόεδρο Ερντογάν.