Μπουρανί – Τυρναβίτικο Καρναβάλι

11:53 26/2/2017 - Πηγή: ΕΡΤ

Ένα από τα πιο ξακουστά καρναβάλια στην Ελλάδα είναι αυτό του Τυρνάβου που ξεκινάει όταν όλα τα άλλα τελειώνουν. Πρόκειται για το μεγαλύτερο και πιο οργανωμένο Καρναβάλι της Κεντρικής Ελλάδας, προσελκύοντας κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και τα τελευταία χρόνια από το εξωτερικό.

Το

Καρναβάλι του Τυρνάβου ξεκινάει λίγο μετά τις 6.30 το απόγευμα και παίρνουν μέρος πάνω από τρεις χιλιάδες καρναβαλιστές και οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν τη Μεγάλη Παρέλαση των Αρμάτων, φέτος ο νέος πλανητάρχης Ντόναλντ Τράμπ ετοιμάζεται να περιδιαβεί του δρόμους του Τυρνάβου ως γνήσιος Αμερικανός καουμπόι καβάλα σε ένα Μεξικανό. Φυσικά δεν είναι το μόνο άρμα της παρέλασης καθώς υπάρχουν και άλλα πολλά που θα κάνουν την εμφάνιση τους στην αποψινή μεγάλη παράλεαση.

Οι Αποκριάτικες εκδηλώσεις στον Τύρναβο ολοκληρώνονται αύριο με το «Μπουρανί» που έρχεται να αναταράξει το μονότονο ρυθμό της καθημερινότητας στην πόλη.

Είναι ένα λαϊκό πανηγύρι, μια αναβίωση ενός αρχαίου διονυσιακού τελετουργικού, στην ουσία η γιορτή του φαλλού, που συμβολίζει την αναπαραγωγή και την ευτεκνία.

Οι κάτοικοι της πόλης πηγαίνουν στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία στα βόρεια της πόλης σ’ έναν ελεύθερο ευρύ χώρο.

Παλιά η εκδήλωση του «Mπoυραvί» ήταν πιο γνήσια, πιο περιεκτική και φυσικά πιο ξεδιάντροπη. Δεν γινόταν στον Προφήτη Ηλία αλλά σε κάθε γειτονιά και σε κάθε πλατεία όπου οι χαροκόποι άναβαν φωτιά κι έφτιαχναν το μπουρανί. Τα υλικά είναι σπανάκι, ρύζι, τσουκνίδα και λίγος αντεράκος μαζί με ξύδι έτσι για νοστιμιά χωρίς καθόλου λάδι.

Γύρω από την φωτιά, χόρευαν αλληλοπειράζονταν και πετούσαν βωμολοχίες. Προβαίνανε σε πρόστυχα καμώματα και αδιάκριτες χειρονομίες προς τους άντρες περαστικούς. Φυσικά δεν έλλειπαν και οι φαλλoί πήλινοι, ξύλινοι και άλλοι από καρότα. Τραγουδούσαν και άσεμνα τραγούδια τέτοια που αν τα ακούσει κανείς γράφει ο Αχιλλέας Τζάρτζανος μπορούσε να λάβει μια ιδέα τι ήταν τα φαλλικά και τα άλλα όμοια άσματα των αρχαίων Ελλήνων. Υπάρχει καταγραφή του εθίμου από τον Γάλλο περιηγητή Λέον Εζέ γύρω στα 1858 που μιλάει για τον Βασιλιά που ανακηρύσσονταν από τους μπουρανίτες και ήταν όπως καταλαβαίνεται ο πιο μεθυσμένος. Παράσταση άρματος με τον φαλλό επάνω, υπάρχει και σε αρχαίο αγγείο. Άλλο ομοίωμα ενεπίγραφο μαρμάρινου φαλλού μήκους 47 εκ σώζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λάρισας.

Το σημαντικότερο είναι ότι οι Τυρναβίτες ξέρουν να συνεχίζουν με καύχηση και με διάθεση ένα έθιμο με απροσπέλαστες ρίζες στον χρόνο. Ο προοδευτικός άνθρωπος το δέχεται, μια και σχετίζεται με την ιερότερη επιδίωξη της δημιουργίας, με την παράλληλη βέβαια ανάγκη ψυχαγωγίας. Τα πολιτιστικά ήθη και έθιμα ενός τόπου είναι τα στοιχεία που τον χαρακτηρίζουν και συνθέτουν τον τρόπο ζωής των πολιτών του.

Ο Δήμος Τυρνάβου με την αναβίωση του «Τυρναβίτικου Καρναβαλιού» συμβάλει στην πολιτιστική αναβάθμιση της περιοχής, συνδέοντας με αυτόν τον τρόπο το παρόν με το παρελθόν. Το Τυρναβίτικο Καρναβάλι αποτελεί εκδήλωση Πανελλήνιας Εμβέλειας και αρχίζει ένα μήνα, περίπου πριν την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και καταλήγει την Καθαρή Δευτέρα με το «Μπουρανί». Η γιορτή του «Μπουρανί» είναι μοναδική στην Ελλάδα και συνδέεται με την αρχή της Άνοιξης, τη γονιμότητα και την βλάστηση. Το «Μπουρανί» στον Τύρναβο κλείνει τον κύκλο των Καρναβαλικών εκδηλώσεων και έρχεται να αναταράξει τον μονότονο ρυθμό της καθημερινότητας στην πόλη.

jazz και swing

Στο μεταξύ με ρυθμούς jazz και swing πέρασε το βράδυ της Παρασκευής στον Τύρναβο ενώ ο ουρανός φωτίστηκε από δεκάδες φαναράκια.

Με τη φωνή της Οτίλιαςκαι τους μουσικούςΜ. Μαντέλα (σαξόφωνο-κλαρινέτο), Δ. Τσιλικόπουλο (ηλ. κιθάρα), Κ. Μίτιν (τύμπανα) καιΘ. Παπουλάκος (μπάσο) ενώ εμφανίστηκαν χορευτές της ομάδας swing από το καλλιτεχνικό εργαστήρι Χορίαμβος.