Χάρη στην ανακάλυψη νέων οικισμών «ξαναγράφεται» η ιστορία του Αμαζονίου

13:18 28/3/2018 - Πηγή: ΕΡΤ

Ερευνητές, με επικεφαλής τον Γιόνας Γκρεγκόριο ντε Σούζα του Τμήματος Αρχαιολογίας του βρετανικού Πανεπιστημίου του Έξετερ, αποκάλυψαν με δημοσίευση τους στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Communications» νέα δεδομένα για μεγάλες εκτάσεις του Αμαζονίου, απρόσιτες μέχρι σήμερα ζώνες, οι οποίες έως τώρα θεωρούνταν σχεδόν ακατοίκητες, ενώ στην πραγματικότητα φιλοξενούσαν κάποτε ένα μεγάλο αριθμό χωριών.

Τα στοιχεία της νέας μελέτης αποκαλύπτουν ότι, στα προκολομβιανά χρόνια, από το 1250 έως το 1500 μ.Χ.,

μακριά από τα μεγάλα ποτάμια, σε ένα μεγάλο αριθμό χωριών, ζούσαν μισό έως ένα εκατομμύριο άνθρωποι.

Η σχετική ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια δορυφόρων, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους μελετητές να «γράψουν από την αρχή» την ιστορία του Αμαζονίου.

Η περιοχή του Αμαζονίου (γνωστή και ως Αμαζονία) περιλαμβάνει το μεγαλύτερο βροχοδάσος της Γης και καλύπτει μια έκταση περίπου 6,7 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων διαμοιρασμένη σε εννέα χώρες.

Τα νέα στοιχεία έφεραν στο φως πληροφορίες για 81 χωριά του παρελθόντος και για άλλες εγκαταστάσεις, καθώς και 104 κυκλικά και πολυγωνικά γεωγλυφικά, που καλύπτουν μια τεράστια έκταση περίπου 1.800 χιλιομέτρων σε μήκος και άνω των 400.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων σε επιφάνεια.

Σε 24 από αυτές τις τοποθεσίες στη λεκάνη του ποταμού Ταπάχος, μεγάλου παραπόταμου του Αμαζονίου, στην περιοχή του Μάτο Γκρόσο στη σημερινή Βραζιλία, πραγματοποιήθηκε επιτόπια δειγματοληπτική έρευνα, χάρη στην οποία ανακαλύφθηκαν κεραμικά, πέτρινοι πελέκεις, ίχνη καλλιεργημένου χώματος και άλλα στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι οι περιοχές αυτές ήταν κατοικήσιμες σε αντίθεση με ό,τι πιστευόταν ως σήμερα.

Η διάμετρος αυτών των οικισμών υπολογίζεται από 30 ως 400 μέτρα, ενώ ο μεγαλύτερος έχει έκταση σχεδόν 200 μέτρων. Η οχύρωση, οι πλατείες και οι δρόμοι αποτελούσαν σημάδι ανάπτυξης για τους μεγαλύτερους οικισμούς.

Μέχρι σήμερα κυριαρχούσε η αντίληψη ότι κατοικούνταν μόνο οι παραποτάμιες περιοχές του Αμαζονίου. Ωστόσο, η νέα έρευνα καταδεικνύει ότι, η εξάπλωση των ανθρώπων είχε συμβεί πολύ βαθύτερα μέσα στα βροχοδάση.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, στο εσωτερικό της Αμαζονίας υπήρχαν 1.000 έως 1.500 χωριά και τουλάχιστον τα δύο τρίτα από αυτά δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμη. Επίσης εκτιμάται ότι υπάρχουν τουλάχιστον 1.300 μυστηριώδη γεωγλυφικά, για τα οποία οι επιστήμονες δεν έχουν κάποια επίσημη εξήγηση, αν και θεωρούν πιθανό ότι είχαν κάποιο τελετουργικό σκοπό.

Ο επικεφαλής της έρευνας ανέφερε σχετικά: «Υπάρχει ακόμη μια κοινή παρανόηση ότι ο Αμαζόνιος είναι ένα ανέγγιχτο τοπίο, η κατοικία μόνο διάσπαρτων νομαδικών κοινοτήτων. Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Βρήκαμε ότι μερικοί πληθυσμοί μακριά από τα μεγάλα ποτάμια είναι πολύ μεγαλύτεροι από ό,τι νομίζαμε έως τώρα και αυτοί οι άνθρωποι διαμόρφωναν το περιβάλλον τους, όπως μπορούμε να δούμε μέχρι σήμερα».

Ο καθηγητής Χοσέ Ιριάρτε του Έξετερ δήλωσε από την πλευρά του: «Πρέπει να επαναξιολογήσουμε την ιστορία του Αμαζονίου. Σίγουρα δεν ήταν μια περιοχή που κατοικείτο μόνο κοντά στις όχθες των μεγάλων ποταμών, ενώ και οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί, άλλαζαν το τοπίο».

Μέχρι σήμερα, υπήρχε η εντύπωση πως πριν από την έλευση των Ευρωπαίων, ο συνολικός πληθυσμός του Αμαζονίου (παράκτιος και μη) δεν ξεπερνούσε το ένα εκατομμύριο. Με τα νέα στοιχεία, οι επιστήμονες θεωρούν πιθανό, ο εν λόγω πληθυσμός να ξεπερνούσε συνολικά ίσως και τα δέκα εκατομμύρια.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Φωτογραφία: AP /Rodrigo Abd

www.ert.gr