«Η Ελληνίδα Μαρία Κάλλας» στην ΕΡΤ1

13:13 19/9/2017 - Πηγή: ΕΡΤ

Το ντοκιμαντέρ «Η Ελληνίδα Μαρία Κάλλας», σε σκηνοθεσία-σενάριο Τάσου Ψαρρά, που μεταδίδει η ΕΡΤ1 το Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου 2017, στις 13:20, επικεντρώνεται στην ελληνική περίοδο της Κάλλας και στις επισκέψεις στην Ελλάδα από το 1957 έως και τον θάνατό της.

Το ρεσιτάλ του Ηρωδείου, οι δύο όπερες «Νόρμα» και «Μήδεια» στην Επίδαυρο, αλλά και η τελευταία παρουσία της στις «Γιορτές Λόγου και Τέχνης» στη Λευκάδα, το 1964, περιλαμβάνονται στο ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα

στη σπουδαία λυρική καλλιτέχνιδα.

Παράλληλα, περιέχει πλάνα από τη ζωντανή μετάδοση του ΕΙΡ της συναυλίας της Κάλλας στις 5 Αυγούστου 1957 στο Ηρώδειο. Η Κάλλας ερμήνευσε αποσπάσματα από τις άριες «Του έρωτα τα ρόδινα φτερά» από τον «Τροβατόρε» και τη «Δύναμη του πεπρωμένου» του Βέρντι, απόσπασμα από τον «Τριστάνο και Ιζόλδη» κ.ά.

Ο Γιώργος Καλογερόπουλος, πατέρας της Μαρίας, γεννήθηκε στο Νιοχώρι Ιθώμης της Μεσσηνίας, δύο χιλιόμετρα από το Μελιγαλά, γνωστή κωμόπολη της περιοχής και εμπορικό διοικητικό και πνευματικό κέντρο.

Ο πατέρας του Γιώργου, Βασίλης Καλογερόπουλος, αγρότης και μικροκτηματίας και η γυναίκα του, Φωτεινή, απέκτησαν 4 παιδιά, τον Δημήτρη, τον Γιώργο, τον Τάσο που πέθανε πρόωρα από φυματίωση, και την Τασία.

Ο Γιώργος τελείωσε το Γυμνάσιο του Μελιγαλά και στη συνέχεια φοίτησε στη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η μητέρα της Μαρίας, η Ευαγγελία Δημητριάδη, γεννήθηκε το 1894 στη Στυλίδα της Φθιώτιδας και κατάγεται από οικογένεια στρατιωτικών και γαιοκτημόνων που είχαν καλή σχέση με τη μουσική. Η ίδια, όπως και η αδελφή της Σοφία, φοίτησε από το 1907 έως το 1910 στο σχολαρχείο Στυλίδας και μεταξύ των άλλων μαθημάτων διδάχθηκε μουσικά και μαντολίνο.

Η Ευαγγελία, γνωστότερη ως Λίτσα, θα συναντήσει τον Γιώργο Καλογερόπουλο στην Αθήνα και ύστερα από ένα σύντομο ειδύλλιο θα παντρευτούν και θα εγκατασταθούν στο Μελιγαλά, όπου ο Γιώργος θα ανοίξει φαρμακείο.

Το 1917 θα γεννηθεί η πρώτη τους κόρη, η Υακίνθη, και θα ακολουθήσει το 1920 ο γιος τους, ο Βασίλης, που πήρε το όνομα του πατέρα του Γιώργου. Ο ξαφνικός θάνατός του το καλοκαίρι του 1922 από μηνιγγίτιδα επέδρασε αρνητικά στις σχέσεις των δύο συζύγων και συνετέλεσε στην απόφασή τους να μεταναστεύσουν στην Αμερική. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, η Ευαγγελία θα είναι έγκυος, για μία ακόμη φορά, στη Μαρία.

Η Μαρία γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 1923 και αποτέλεσε έκπληξη πρώτης τάξης, γιατί όλοι περίμεναν αγόρι στη θέση του Βασίλη.

Αρνητικά, ωστόσο, για τους Καλογερόπουλους, που ακολουθούσαν πλέον το εξαμερικανισμένο Κάλλας, εξελισσόταν η εγκατάσταση στη Γη της Επαγγελίας.

Τα χρήματα που έφεραν από την Ελλάδα άρχιζαν να τελειώνουν, και η αδυναμία εξεύρεσης μιας σταθερής εργασίας από τον πατέρα όπως αναμενόταν, λόγω κυρίως άγνοιας της γλώσσας, δημιουργούσε τριβές και εντάσεις στην οικογένεια.

Κάποια σημεία που θα κρατήσουμε από τη νεοϋορκέζικη περίοδο της Μαρίας είναι τα βαφτίσια της, τέλος Φεβρουαρίου 1926, με τέσσερα ονόματα, Σοφία-Καικιλία-Άννα-Μαρία, η ανακάλυψη της φωνής και του μουσικού της ταλέντου, αλλά και ένα αυτοκινητικό δυστύχημα τον Ιούλιο του 1928, που πιθανόν να της στοίχιζε τη ζωή.

Κοινωνικά, η οικογένεια δεν βελτίωσε ποτέ τη θέση της, με μόνη ανάσα στις αρχές του 1929, όταν ο Γιώργος κατάφερε να πάρει την άδεια και να ανοίξει δικό του φαρμακείο.

Δυστυχώς, όμως, η συγκυρία στάθηκε αρνητική στο νέο αυτό ξεκίνημα της οικογένειας.

Η κατάρρευση του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, τον Οκτώβριο του 1929, είχε επιπτώσεις και στην επιχείρηση του Καλογερόπουλου, που αναγκάστηκε να πουλήσει το φαρμακείο και να πιάσει δουλειά ως πλασιέ μιας φαρμακευτικής εταιρείας.

Η οικονομική ανασφάλεια και οι οικογενειακές εντάσεις οδηγούν τη μητέρα στην απόφαση να επιστρέψει με τις κόρες της στην Ελλάδα.

Από το 1937 έως το 1945, που θα επιστρέψει ξανά στην Αμερική, μπαίνουν μεθοδικά, με μεγάλη προσπάθεια και επιμονή, οι βάσεις για την ανάδειξη του μουσικού ταλέντου της Μαρίας…

«Η Ελληνίδα Μαρία Κάλλας» στην ΕΡΤ1

Σκηνοθεσία-σενάριο: Τάσος Ψαρράς

Αφήγηση: Κώστας Καστανάς

Φωτογραφία: Αλέξης Γρίβας, Νίκος Σταθογιαννόπουλος

Ηχοληψία: Θοδωρής Ζαχαρόπουλος, Μάρκος Ζερβός

Μοντάζ: Ραφαέλ Αλούπης