«Η πρώτη αγάπη» – H αισθηματική οπερέτα στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής

09:00 23/5/2019 - Πηγή: ΕΡΤ

H αισθηματική οπερέτα «Η Πρώτη αγάπη» παρουσιάζεται στις 23, 24, 29 και 30 Μαΐου 2019, στις 20:30, στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Η Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής συμπράττει με την oμάδα μουσικού θεάτρου Ραφή για την αναβίωση της θρυλικής και σπανιότατα παιγμένης οπερέτας Η πρώτη αγάπη (1929) του Νίκου Χατζηαποστόλου. Είναι η πρώτη φορά που το συγκεκριμένο

έργο παρουσιάζεται στην Εθνική Λυρική Σκηνή, ενενήντα χρόνια μετά το πρώτο του ανέβασμα.

Τη σκηνοθεσία αναλαμβάνει ο ηθοποιός Προμηθέας Αλειφερόπουλος, γνωστός από τις συμμετοχές του σε διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές και βραβευμένος στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Τη μουσική διασκευή επιμελείται ο Μιχάλης Παρασκάκης, ένας από τους πιο δραστήριους νέους συνθέτες σύγχρονης μουσικής με σημαντική παρουσία στο εξωτερικό και ιδρυτής του μουσικού συνόλου Τέττιξ.

Η Πρώτη αγάπη είναι η ερωτική ιστορία δύο νέων, ο χωρισμός και το ξανασμίξιμό τους ύστερα από δεκαπέντε χρόνια. Πικάντικη και γεμάτη χιούμορ, φωτίζει απροσδόκητες πτυχές της εποχής: Πίσω από τις πασίγνωστες νοσταλγικές μελωδίες και τους τρυφερούς στίχους των τραγουδιών, αναδύεται η τολμηρή και μοντέρνα Ελλάδα της δεκαετίας του ’20. Το 1929 είναι μια χρονιά τομή για τη μεσοπολεμική πραγματικότητα. Θα μπορούσε κανείς να τη χαρακτηρίσει ως την τελευταία μιας περιόδου σχετικής ανεμελιάς και, ταυτόχρονα (και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο) την κορυφαία της. Η Πλάκα και η Καλαμάτα με την αναδυόμενη αστική τάξη, η Αίγλη, το Ζάππειο, ο Απόλλωνας, το Ωδείο Αθηνών, η καθημερινότητα των φοιτητών γεμάτη πάθη και έριδες ξεπροβάλλουν ανάγλυφα μέσα από το έργο αναδεικνύοντας μια εποχή τόσο κοντινή με τη δική μας. Ο κυνισμός και ο ρομαντισμός εναλλάσσονται στις ερωτικές σχέσεις, τα πάθη ξεφτίζουν και αναθερμαίνονται. Τα ζευγάρια στροβιλίζονται στους ρυθμούς του βαλς και του φοξ τροτ, με τη διασαλευμένη αθωότητα της κοινωνίας που επούλωσε τις πληγές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ανίδεης για το τι θα επακολουθούσε.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης Προμηθέας Αλειφερόπουλος σημειώνει: «Τι θα γινόταν αν δεν εμπιστευόμασταν εκ των προτέρων τη γνησιότητα των χαρακτήρων, την απλοϊκότητά τους, το βάθος των συναισθημάτων τους; Αν στη μουσική εισχωρούσε κάτι από το δυσδιάκριτο σκοτάδι τους; Συχνά έργα παλαιότερων εποχών που δεν έχουν μια τέτοια διαχρονικότητα ώστε να θεωρούνται κλασικά δικαιώνονται και βασίζονται στην ηθική μιας συγκεκριμένης εποχής, πιθανά ασύμβατης με τη δική μας ή ακόμη και ενοχλητικής. Τότε για μένα παρουσιάζεται μια ευκαιρία να δούμε αυτές τις ηθικές αξίες που θεωρούμε ξεπερασμένες με μια κριτική ματιά, να τις σχολιάσουμε, να γελάσουμε στα μούτρα τους. Να ανατριχιάσουμε αναλογιζόμενοι πόσο κοντά μας βρίσκονται πάνω στη χρονική ευθεία της ανθρωπότητας και να αυτοσαρκαστούμε συνειδητοποιώντας τα κατάλοιπα που έχουν αφήσει μέσα μας μέχρι και σήμερα. Αλλά πάνω απ’ όλα να προσπαθήσουμε να κοιτάξουμε μέσα και πέρα από αυτές, να δούμε ανθρώπους μιας άλλης εποχής να έχουν τους ίδιους φόβους και τα ίδια πάθη με εμάς και να νιώθουν το ίδιο αμήχανοι μπροστά στις άγνωστες βουλές της ζωής».

Για τη μουσική διασκευή του έργου ο Μιχάλης Παρασκάκης παρατηρεί: «Η Πρώτη αγάπη είναι γεμάτη γλυκερό ρομαντισμό από τη μια, ενώ κρύβει έναν κυνισμό από την άλλη, πάντα υπό το πρίσμα του πικάντικου χιούμορ. Κρατώντας αυτά τα τρία στοιχεία, “μεταποίησα” τη μουσική ώστε να γίνουν ακόμα πιο διακριτά και ταυτόχρονα αλληλένδετα. Η λιτή ενορχήστρωση (κλαρινέτο, ακορντεόν, κοντραμπάσο) προσδίδει έναν ήχο μεσοπολέμου και η μουσική δραματουργία ακολουθεί την πορεία των δύο πρωταγωνιστών από την αγνή, ανέμελη νιότη στο “σκοτεινό” παρόν».

Σύνοψη

Πρόλογος

Ο Νίκος και η Ελένη συναντιούνται τυχαία έπειτα από δεκαπέντε χρόνια. Οι δυο τους υπήρξαν ερωτευμένοι στα φοιτητικά τους χρόνια. Ο Νίκος, παντρεμένος πια, αλλά με τη γυναίκα του να απουσιάζει λόγω ασθενείας, αισθάνεται το πάθος του να ξαναφουντώνει. Η Ελένη, πληγωμένη ακόμη από τον υποχρεωτικό χωρισμό τους, θέλει να φύγει. Ο Νίκος προσπαθεί να της θυμίσει τον φλογερό τους έρωτα.

Α΄ ΠΡΑΞΗ

Δεκαπέντε χρόνια πριν. Ο Νίκος, η Ελένη και η υπόλοιπη φοιτητική τους παρέα: έρωτες, καβγαδάκια, βόλτες και μελέτη. Η Ρενέ, μια όμορφη ζωντοχήρα, μπαίνει στη ζωή του Νίκου και γίνεται η αφορμή για να χωρίσουν οι δύο νέοι.

Β’ ΠΡΑΞΗ

Δυο μήνες μετά τον χωρισμό του ζευγαριού. Ο Νίκος είναι πια διπλωματούχος. Χωρίζει από τη Ρενέ και ζητάει συγγνώμη από την Ελένη. Όμως οι δυο ερωτευμένοι θα πρέπει να χωρίσουν οριστικά, μιας και ο Νίκος υποχρεώνεται να ακολουθήσει τους γονείς του στον τόπο καταγωγής του.

Επίλογος

Επιστροφή στο παρόν. Η Ελένη συγκινείται από την αναπόληση, αποφασίζει, όμως, να επισπεύσει την αναχώρησή της. Τα σχέδιά της θα ανατραπούν, όταν φτάνει η είδηση του αιφνίδιου χαμού της συζύγου του Νίκου και, μαζί μ’ αυτήν, και η πρόταση γάμου από τον παιδικό της έρωτα.

Νίκος Χατζηαποστόλου

Ο Νίκος Χατζηαποστόλου υπήρξε τραγουδιστής, συνθέτης και αρχιμουσικός. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1884 (αναφέρονται επίσης τα έτη 1879 και 1885) και πέθανε το 1941. Πρωτοεμφανίστηκε ως κανταδόρος στις αθηναϊκές γειτονιές, εργάστηκε ως αρχιμουσικός στον θίασο οπερέτας του Γιάννη Παπαϊωάννου, ενώ για πολλά χρόνια υπήρξε χορωδός στο Ελληνικό Μελόδραμα του Διονυσίου Λαυράγκα και διηύθυνε τη χορωδία του ναού της Αγ. Ειρήνης Αθηνών. Συνέθεσε περισσότερες από 40 οπερέτες όπως Μοντέρνα καμαριέρα (1916), Μπεμπέκα (1918), Οι ερωτευμένοι (1919), Οι απάχηδες των Αθηνών (1921), Το κορίτσι της γειτονιάς (1922), Η γυναίκα του δρόμου (1924), Μποέμικη αγάπη (1926) και Η πρώτη αγάπη (1929). Επίσης, έγραψε πολλές καντάδες, χορωδιακά έργα, ενόργανη και τετράφωνη εκκλησιαστική μουσική, ενώ ηχογράφησε πολλούς δίσκους γραμμοφώνου. Οι Απάχηδες των Αθηνών συγκαταλέγονται στις πιο δημοφιλείς ελληνικές οπερέτες και έχουν παρουσιαστεί πολλές φορές στην Εθνική Λυρική Σκηνή, ενώ πολυαγαπημένα είναι τα τραγούδια του «Τα κοραλλένια χείλη σου», «Θα κόψω ρόδα μυρωμένα», «Ρετσίνα μου, ρετσίνα μου», «Αγάπης λόγια» και «Το νερωμένο κρασί».

Ομάδα μουσικού θεάτρου Ραφή

Η Ομάδα μουσικού θεάτρου Ραφή ιδρύθηκε το 2010 από τις λυρικές τραγουδίστριες Αναστασία Κότσαλη και Λητώ Μεσσήνη.

Έχει παρουσιάσει τα εξής έργα:

Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ: Ο μικάδος (μιούζικαλ, σκηνοθεσία Ακύλλας Καραζήσης, πρώτη πανελλήνια παρουσίαση), Ζουρ Φιξ (λυρική performance, σκηνοθεσία Ομάδα Ραφή)

Φεστιβάλ Αθηνών: Ιδομενέας (όπερα, σκηνοθεσία Αμάλια Μπένετ)

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών: Φροσύνη (όπερα, σκηνοθεσία Ζωή Χατζηαντωνίου)

Θέατρο Οδού Κυκλάδων: Αλτσίνα (όπερα, σκηνοθεσία Θέμελης Γλυνάτσης)

Θέατρο Πόρτα: Πυγμαλίωνας (όπερα, σκηνοθεσία Πάρις Μέξης)

Θέατρο Skrow: Cendrillon (όπερα, σκηνοθεσία Θέμελης Γλυνάτσης, πρώτη πανελλήνια παρουσίαση)

Οικία Κατακουζηνού: Fables (λυρική performance, σκηνοθεσία Μάρω Μαρμαρινού)

Ίδρυμα Κακογιάννη: Οι απάχηδες των Αθηνών (οπερέτα, σκηνοθεσία Αλέξανδρος Ευκλείδης)

Κnot Gallery: The little match girl (όπερα, σκηνοθεσία Ομάδα Ραφή, πρώτη πανελλήνια παρουσίαση), Μr and Mrs Discobbolos (όπερα, σκηνοθεσία Ομάδα Ραφή, πρώτη πανελλήνια παρουσίαση)

Kέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων: Koυπλέ (λυρική performance, σκηνοθεσία Ομάδα Ραφή).

Έχει επιμεληθεί αφιερώματα πάνω στη λογοτεχνία και το λυρικό τραγούδι στον χώρο τέχνης Μπαγκλαντές, στο Θέατρο Πόρτα και στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης.

Η ΠΡΩΤΗ ΑΓΑΠΗ

Νίκος Χατζηαποστόλου

Αισθηματική οπερέτα σε δύο πράξεις με πρόλογο και επίλογο

23, 24, 29, 30 Μαΐου 2019

Ώρα έναρξης: 20:30

Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία: Προμηθέας Αλειφερόπουλος

Ενορχήστρωση – Διασκευή: Μιχάλης Παρασκάκης

Σκηνικά – Κοστούμια: Χριστίνα Σπανού

Κίνηση: Μαργαρίτα Τρίκκα

Φωτισμοί: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη