Η Σερβία, το Κόσοβο και οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές

17:46 29/10/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

Βελιγράδι, 29/10/2020 (του ανταποκριτή της ΕΡΤ Νίκου Πέλπα)

Η κούρσα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ έχει εισέλθει στην τελική ευθεία και τα εκλογικά επιτελεία των δύο υποψηφίων προσπαθούν να θηρεύσουν κάθε ψήφο γιατί κανείς δεν γνωρίζει αν θα κριθεί ο νικητής στο νήμα.

Έτσι, λοιπόν, τα δυτικά Βαλκάνια και ιδιαίτερα η Σερβία και το Κόσοβο αποτέλεσαν τις τελευταίες ημέρες αντικείμενο των αμερικανικών εκλογών. Το επιτελείο του Ντόναλντ

Τράμπ, προβάλλοντας την επιτυχία σύναψης οικονομικής συμφωνίας Σερβίας-Κοσόβου, στις 4 Σεπτεμβρίου στον Λευκό Οίκο, προσπαθεί να πείσει τους Αμερικανούς ψηφοφόρος ότι η τακτική του στην παγκόσμια σκακιέρα είναι πιο αποτελεσματική από αυτήν που κληροδότησαν οι προκάτοχοι του στον υποψήφιο των Δημοκρατικών Τζο Μπάιντεν.

Ο Ντόναλντ Τράμπ σε όλες τις προεκλογικές συγκεντρώσεις αναφέρεται στη συμφωνία Σερβίας-Κοσόβου.

Πριν από δέκα ημέρες μιλώντας σε προεκλογική συγκέντρωση στην Βόρεια Καρολίνα τόνισε ότι κατάφερε να τερματίσει μία αιώνια διαμάχη. «Σταματήσαμε τους μαζικούς σκοτωμούς μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας. Σκότωναν ο ένας τον άλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα, και τώρα θα σταματήσουν. Τους είπα: παιδιά, καθίστε να συζητήσουμε […] Ξέρετε, αυτοί σκοτώνονταν μεταξύ τους για εκατοντάδες χρόνια» τόνισε στην ομιλία του ο Τράμπ.

Μερικές ημέρες αργότερα μιλώντας στο Νιου Χάμσαϊρ επανήλθε στο θέμα υποστηρίζοντας ότι τερμάτισε μία σύγκρουση που κρατούσε 400 χρόνια και χάρη στις ικανότητές του «οι ηγέτες των δύο αντιμαχόμενων πλευρών έφτασαν να αγκαλιάζονται και να ασπάζονται ο ένας τον άλλον στο οβάλ γραφείο». Και ενώ ο Τραμπ αναφέρεται στο ζήτημα του Κοσόβου με αρκετή δόση αυταρέσκειας και υπερβολής ώστε να εντυπωσιάζει τον αδαή, για τα βαλκανικά θέματα, Αμερικανό πολίτη, οι συνεργάτες του απευθύνονται σε άλλη ομάδα στόχου που είναι οι Αμερικανοί ψηφοφόροι οι οποίοι έχουν σερβική ή αλβανική καταγωγή.

Στις ΗΠΑ σύμφωνα με επίσημα στοιχεία (σ.σ. από το 2013) 290,000 πολίτες έχουν σερβική καταγωγή ωστόσο τα σερβικά στοιχεία μιλούν για περισσότερους από ένα εκατομμύριο Σέρβο-Αμερικανούς. Ο αριθμός των Αμερικανών αλβανικής καταγωγής ανέρχεται σε 220,000.

Ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Τραμπ στο ζήτημα του Κοσόβου πρέσβης Ρίτσαρντ Γκρένελ είναι ιδιαίτερα δραστήριος διατηρώντας συνεχώς επαφές με την σερβική και αλβανική κοινότητα στις ΗΠΑ. Πριν από πέντε ημέρες συμμετείχε σε εκδήλωση της κοινότητας των Σέρβων στο Ουισκόνσιν ενώ παρέστη και σε λειτουργία στον σερβικό ορθόδοξο ναό του Αγίου Σάββα. Επίσης, συνεχώς από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπενθυμίζει το γεγονός ότι οι Δημοκρατικοί προκάτοχοι του Τραμπ δεν είχαν την σωστή προσέγγιση στην επίλυση ενός διαχρονικού προβλήματος που ταλανίζει τις σχέσεις Αλβανών και Σέρβων.

Γεγονός είναι ότι η σερβική κοινότητα επιδεικνύει μεγαλύτερη συμπάθεια για τον Ντόναλντ Τραμπ και αυτό διότι για πρώτη φορά Αμερικανός πρόεδρος έδειξε κατανόηση για τις θέσεις των Σέρβων στο ζήτημα του Κοσόβου. Στο παρελθόν οι αμερικανικές κυβερνήσεις φρόντιζαν πάντα να ικανοποιήσουν τα αιτήματα των Αλβανών και οι Σέρβοι αποτελούσαν τα ΄΄κακά παιδιά΄΄ με τα οποία δεν ήθελαν να έχουν σχέσεις. Αυτή η πολιτική προσέγγιση καθιερώθηκε από την κυβέρνηση Κλίντον και ακολουθήθηκε σχεδόν απαρέγκλιτα από όλους του Αμερικανούς προέδρους μέχρι την ανάληψη της εξουσίας από τον Τραμπ.

Λιγότερο δημοφιλής είναι ο Τραμπ στην αλβανική κοινότητα και αυτό προσπαθεί να ανατρέψει το επιτελείο του. Ο Ρίτσαρντ Γκρένελ, εχθές, σε τηλεοπτικό του μήνυμα, κάλεσε τους Αμερικανούς αλβανικής καταγωγής να ψηφίσουν τον Τράμπ υπογραμμίζοντας την συμβολή του στην επίλυση του ζητήματος του Κοσόβου. Ο Γκρένελ στο μήνυμα του, που μετέδωσε και η δημόσια τηλεόραση του Κοσόβου (RTK), υποστήριξε ότι ο Μπάιντεν δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον για την περιοχή και όσο ήταν αντιπρόεδρος άφησε να διαιωνιστεί το πρόβλημα του Κοσόβου.

Σε αντίθεση με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Τζο Μάιντεν δεν έχει και πολλά όπλα στην φαρέτρα του για να προσεγγίσει τους Σέρβους της Αμερικής με δεδομένο ότι το παρελθόν ήταν ένθερμος υποστηρικτής των νατοϊκών βομβαρδισμών ενώ συχνά καταδίκαζε την συμπεριφορά της σερβικής ηγεσίας στο ζήτημα του Κοσόβου αλλά και την εμπλοκή της στον πόλεμο στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Τις τελευταίες ημέρες γίνονται διάφορές προσπάθειες από επιτελείς του να αναθεωρήσουν παλαιότερες δηλώσεις του ωστόσο δεν φαίνεται να βρίσκουν ανταπόκριση στην κοινότητα των Σέρβων της Αμερικής. Καλύτερα τα πηγαίνει ο Μπάιντεν στους Αλβανούς όπου κυριαρχεί η άποψη ότι θα είναι συνεχιστής της πολιτικής Κλίντον υπερασπίζοντας τα συμφέροντα του Κοσόβου. Βέβαια είναι γεγονός ότι τελευταία, κυρίως μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Ουάσιγκτον μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας, άρχισαν να εκδηλώνονται αμφιβολίες και στην αλβανική κοινότητα των ΗΠΑ για την αποτελεσματικότητα της πολιτικής που ακολουθήθηκε μέχρι την ανάληψη της εξουσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ.

Όπως και να ‘χει σύντομα θα φανεί ποιος πρόεδρος θα χαράσσει στο άμεσο μέλλον την πολιτική των ΗΠΑ στα δυτικά Βαλκάνια. Σύμφωνα πάντως με τις εκτιμήσεις αναλυτών στο Βελιγράδι και την Πρίστινα εάν άνοιγαν κάλπες για τις αμερικανικές εκλογές στην Σερβία και το Κόσοβο, ο Τραμπ θα είχε εκλεγεί παμψηφεί από τους Σέρβους ενώ ο Μπάιντεν θα κυριαρχούσε στους Αλβανούς.

www.ert.gr