Κομοτηνή: Επίκουρη καθηγήτρια Λαογραφίας του ΔΠΘ μελετά τις αναγεννησιακές φορεσιές της Χίου

12:30 19/2/2021 - Πηγή: ΕΡΤ

Στις αναγεννησιακές φορεσιές της Χίου αναφέρεται στο νέο της βιβλίο η επίκουρη καθηγήτρια Λαογραφίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Νάντια Μαχά-Μπιζούμη.Μιλώντας στην ΕΡΤ Κομοτηνής,με αφορμή το βιβλίο της για τις τοπικές ενδυμασίες των Μαστιχοχωρίων από το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς τόνισε ότι «οι ενδυματολογικές μεταβολές στην παραδοσιακή κοινωνία γίνονται με πολύ αργά βήματα, γιατί το ένδυμα συνδέεται απόλυτα με την ταυτότητά της. Την τοπική ταυτότητά της, ως κώδικα

επικοινωνίας, που ενημερώνει τα άτομα από άλλο χωριό ή άλλη περιοχή για τον τόπο καταγωγής της γυναίκας που φοράει μια συγκεκριμένη φορεσιά».

H επίκουρη καθηγήτρια Λαογραφίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Νάντια Μαχά-ΜπιζούμηΟι γυναίκες της Χίου ήταν πολύ δυναμικές, καθώς εκείνες ήταν το εργατικό δυναμικό που δούλευε το μαστίχι

Παράλληλα, ανέφερε ότι τα φουστάνια που διασώθηκαν στη Χίο είναι ο τύπος του φουστανιού που φορέθηκε και στην ευρύτερη περιοχή των Κυκλάδων. Καθώς δεν έχουν διασωθεί ολόκληρες φορεσιές από τα Κυκλαδονήσια, γνωρίζουμε για αυτές κυρίως μέσα από τις γκραβούρες και από τους περιηγητές. Το σχήμα τους μοιάζει με εκείνο των φουστανιών που διασώθηκαν στη Χίο. Γιατί μπορεί τα φουστάνια αυτά να απηχούν φόρμες της ιταλικής Αναγέννησης, που βεβαίως ήρθαν με τους Γενοβέζους, αλλά ακόμα και όταν έρχεται η οθωμανική κατάκτηση, η χρήση τους συνεχίζεται. Γιατί η ταυτότητα αυτών των φουστανιών στην ουσία συνδέθηκε απόλυτα με το μαστίχι, το στοιχείο που καθορίζει τα πάντα στην ιστορία του νησιού. Είναι ο λόγος που όταν οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν το νησί δεν αναγκάζουν τους κατακτημένους να αλλάξουν τα ενδυματολογικά τους πρότυπα, δίνοντάς τους μάλιστα μια σειρά από προνόμια.

Όπως είπε η κ. Μαχά, οι Γενουάτες έφεραν τεχνογνωσία, εξελιγμένη αισθητική και τη μόδα, που καταρχάς υιοθέτησε η ντόπια άρχουσα τάξη και εν συνεχεία τα χαμηλότερα στρώματα του νησιού. «Στην ουσία αναπαρήγαγαν τα ποδήρη, μακριά φορέματα με τις βαριές πτυχώσεις της ιταλικής Αναγέννησης, γιατί στην ουσία είναι οι εκπρόσωποι της αργόσχολης τάξης. Δεν χρειάζεται να έχουν ενδύματα που θα τους βοηθούν στις καθημερινές τους δουλειές. Τα κατώτερα στρώματα, όμως, εργάζονται καθημερινά πολύ σκληρά σε αγροτικές εργασίες. Δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιούν βαριά υφάσματα, μεταξωτές στόφες με υφασμένα διακοσμητικά μοτίβα. Έχουν όμως ως πρώτη ύλη το βαμβάκι, από το οποίο, όταν το περνούν στον αργαλειό, βγάζουν το βαμβακερό πανί –πυκνοϋφασμένο πανί θα το χαρακτήριζα, έναν πρώιμο τύπο του τζιν υφάσματος. Τα φουστάνια αυτά ήταν κοντά, για να μπορούν οι εργαζόμενες γυναίκες να κινούνται με ευκολία στον χώρο της καθημερινότητάς τους».

Όπως υπενθύμισε η κ. Μαχά, οι γυναίκες της Χίου ήταν πολύ δυναμικές, καθώς εκείνες ήταν το εργατικό δυναμικό που δούλευε το μαστίχι αλλά και εκείνες που παρήγαν ρούχα και τα πουλούσαν, γεγονός που τους έδινε οικονομική ανεξαρτησία.

Info
Νάντια Μαχά-Μπιζούμη, «Φουστάνια» αναγεννησιακού τύπου στη Χίο (16ος αιώνας – αρχές 20ού). Λαογραφική συμβολή στην τυπολογική προσέγγιση των τοπικών ενδυμασιών, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς

www.ert.gr