…με την αφορμή γνωριμία με τα όργανα της ΕΕ

08:21 24/5/2019 - Πηγή: ΕΡΤ

Έρευνες με αφορμή τις Ευρωεκλογές διαπιστώνουν ότι οι πολίτες αγνοούν βασικές λειτουργίες του Ευρωκοινοβουλίου, αλλά και των υπολοίπων οργάνων της ΕΕ. Σε παρακείμενο άρθρο εξηγείται τι κάνουν το Ευρωκοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή το Συμβούλιο των Υπουργών. Στο χώρο αυτό να αναφερθούν τα υπόλοιπα θεσμικά όργανα και να εξηγηθούν τα βασικά για το ρόλο τους.

του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου

Και καταρχήν πρέπει να γίνει λόγος

για το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, αποτελώντας το ανώτατο δικαστήριο σε θέματα νομοθεσίας της Ένωσης. Ερμηνεύει το δίκαιο της ΕΕ και διασφαλίζει την ομοιόμορφη εφαρμογή του σε όλα τα κράτη μέλη. Επίσης, διευθετεί νομικές διενέξεις μεταξύ κυβερνήσεων, ατόμων, εταιρειών ή οργανισμών και θεσμικών οργάνων της Ένωσης.

Υπάρχει, επίσης, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο που ελέγχει τα οικονομικά της ΕΕ. Ως εξωτερικός ελεγκτής συμβάλλει στη βελτίωση της χρηματοοικονομικής κοινοτικής διαχείρισης και ενεργεί ως ανεξάρτητος θεματοφύλακας των οικονομικών συμφερόντων των ευρωπαίων πολιτών. Το Ελεγκτικό Συνέδριο υποβάλλει ετήσια έκθεση για τον προϋπολογισμό του προηγουμένου έτους στο Συμβούλιο και στο Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο, με βάση την έκθεση, κρίνει κατά πόσον μπορεί ή όχι να εγκρίνει την εκτέλεση του προϋπολογισμού από την Κομισιόν, παρέχοντας τη λεγόμενη «απαλλαγή».

Και φυσικά πολύς λόγος γίνεται για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία είναι αρμόδια για την άσκηση της νομισματικής πολιτικής στην ευρωζώνη. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διαχειρίζεται το ευρώ και προσπαθεί να εξασφαλίζει σταθερότητα τιμών στην ΕΕ. Είναι υπεύθυνη για την πλαισίωση και υλοποίηση της οικονομικής και νομισματικής πολιτικής της Ένωσης.

Να σημειωθεί ότι ορισμένες φορές στις δημόσιες συζητήσεις και στα ΜΜΕ δημιουργείται σύγχυση μεταξύ της ΕΚΤ και της λεγόμενης Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που είναι διαφορετικός θεσμός και με άλλο ρόλο. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων υποστηρίζει έργα στις χώρες της ΕΕ και επενδύει σε μελλοντικά κράτη μέλη και χώρες εταίρους. Δανείζεται χρήματα, λόγω υψηλής πιστοληπτικής ικανότητας, με χαμηλά επιτόκια από τις κεφαλαιαγορές, αντί να αντλεί πόρους από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και τα δανείζει με ευνοϊκούς όρους σε έργα σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ. Αποτελεί ιδιοκτησία των 28 κρατών μελών της ΕΕ.

Υπάρχουν επίσης δυο συμβουλευτικά όργανα. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή Περιφερειών.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή είναι γνωμοδοτικό όργανο της ΕΕ με 353 μέλη που αντιπροσωπεύουν την κοινωνία των πολιτών, τους εργοδότες και τους εργαζόμενους. Η γνώμη της πρέπει να ζητείται σχετικά με τη λήψη αποφάσεων από την Ένωση σε θέματα οικονομίας και κοινωνικής πολιτικής.

Υπάρχει, ακόμη, η Επιτροπή των Περιφερειών. Είναι κι αυτή γνωμοδοτικό σώμα της ΕΕ με 353 μέλη, τα οποία αντιπροσωπεύουν τοπικές και περιφερειακές αρχές. Πρέπει να ζητείται η γνώμη της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ στους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, των διευρωπαϊκών δικτύων υποδομής, της υγείας, της παιδείας και του πολιτισμού, της πολιτικής απασχόλησης, της κοινωνικής πολιτικής, του περιβάλλοντος, της επαγγελματικής κατάρτισης και των μεταφορών.

Επομένως, η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή Περιφερειών πρέπει να καλούνται από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσουν σε ορισμένα ζητήματα. Το Συμβούλιο και η Επιτροπή μπορούν να ορίσουν χρονικό όριο για την υποβολή τέτοιων γνωμοδοτήσεων. Το Ευρωκοινοβούλιο έχει επίσης τη δυνατότητα να καλεί τις δύο Επιτροπές να γνωμοδοτήσουν, αλλά αυτές μπορούν να εκδίδουν γνωμοδοτήσεις και με δική τους πρωτοβουλία.

Να προστεθεί, τέλος, ότι και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την Επίσημη Εφημερίδα της, αυτό που στην Ελλάδα αποτελεί η «Εφημερίδα της Κυβέρνησης». Παρομοίως, η Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιέχει την κοινοτική νομοθεσία, πληροφορίες, ειδοποιήσεις και προπαρασκευαστική νομοθετική εργασία. Δημοσιεύεται κάθε εργάσιμη ημέρα και στις 24 επίσημες γλώσσες της Ένωσης. Και βέβαια, όπως συμβαίνει και εδώ, μόνον οι νομοθετικές πράξεις που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα είναι δεσμευτικές.

Ακούστε σχετική εκπομπή