Με την «Ηλέκτρα» του Στράους τα επίσημα εγκαίνια της ΕΛΣ

12:04 9/10/2017 - Πηγή: ΕΡΤ

Ένα λυρικό αριστούργημα με ελληνική θεματολογία, την Ηλέκτρα του Ρίχαρντ Στράους (που βασίζεται στην ομώνυμη τραγωδία του Σοφοκλή), επιλέγει η Εθνική Λυρική Σκηνή για να εγκαινιάσει τη νέα εποχή στις καινούριες εγκαταστάσεις της, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Το έργο παρουσιάζεται στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, στις 15, 18, 22, 26, 31 Οκτωβρίου, σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου και σκηνοθεσία-σκηνικά Γιάννη Κόκκου.

Χαρακτηρίζεται ως μια από τις σημαντικότερες,

αλλά ταυτόχρονα και πιο απαιτητικές όπερες του 20ού αιώνα. Το ανέβασμά της αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τη Λυρική Σκηνή και τα μουσικά της σύνολα, καθώς η ιδιαίτερα σύνθετη παρτιτούρα, στην οποία ο Στράους ωθεί την εξπρεσιονιστική έκφραση στα άκρα και αγγίζει τα όρια της τονικότητας, προβλέπει περίπου 110 μουσικά όργανα.

Σχέδιο Ηλέκτρας-Γιάννης Κόκκος

Η Ηλέκτρα του Στράους δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Ο συμβολισμός είναι πολλαπλός, καθώς επιλέγεται ως εναρκτήριο ένα έργο ελληνικής θεματολογίας, εμπνευσμένο από τον μύθο των Ατρειδών (Κύκλος Ατρειδών), αλλά ταυτόχρονα ένα έργο του 20ού αιώνα (Κύκλος 20ός αιώνας), καθώς μεταξύ των προθέσεων είναι η ανάδειξη του γεγονότος ότι η λυρική τέχνη δεν εξαντλείται στον 19ο αιώνα.

Η μονόπρακτη όπερα βασίζεται σε ποιητικό κείμενο του Αυστριακού συγγραφέα και ποιητή Χούγκο φον Χόφμανσταλ, το οποίο αντλήθηκε από το ομώνυμο θεατρικό του (1903). Παρότι στηρίζεται στην τραγωδία του Σοφοκλή, το κείμενο επικεντρώνεται κυρίως στην εμμονή της Ηλέκτρας να εκδικηθεί για τον θάνατο του πατέρα της, αλλά και στα συναισθήματα και την ψυχολογία της, καθώς συνομιλεί με τα υπόλοιπα πρόσωπα της τραγωδίας, την αδελφή της Χρυσοθέμιδα, τον αδελφό της Ορέστη και τη μητέρα της Κλυταιμνήστρα.

Ανήκει στο είδος που οι Γερμανοί ονόμασαν Literaturoper, δηλαδή όπερα η οποία βασίζεται άμεσα σε λογοτεχνικό κείμενο. Επιπροσθέτως, το ποιητικό κείμενο του Χούγκο φον Χόφμανσταλ έχει αυτόνομη λογοτεχνική αξία και μπορεί να εκτιμηθεί για τις αρετές της γραφής του, ενώ ταυτόχρονα διαθέτει χαρακτηριστικά που υπηρετούν τους σκοπούς της λυρικής τέχνης, καθώς μπορεί να παρακολουθήσει κανείς την όπερα χωρίς να καταλαβαίνει λέξη.

Τη σκηνοθεσία και τα σκηνικά της Ηλέκτρας υπογράφει ο Γιάννης Κόκκος, ο οποίος αναφέρει: «Η σκηνή γίνεται ένας τόπος ο οποίος μιλά για τον εγκλωβισμό και την τρέλα, την εμμονή και τη φαντασίωση, τη λάσπη και τον χρυσό. Και ταυτόχρονα την αντοχή αρχαίων ιστοριών, οι οποίες ζουν στο παρόν. Υπάρχει η ανάμνηση των Μυκηνών και της Βιέννης, όπως επίσης θραύσματα μιας πρόσφατης ιστορικής μνήμης. Όμως πάνω απ’ όλα υπήρξε η πρόθεση να καταστεί ορατή αυτή η ελληνική μήτρα, η τόσο αγαπητή στον Χόφμανσταλ. Από αυτήν ξεπροβάλλει η τρομακτική άβυσσος του ασυνειδήτου, η οποία ακριβώς διερευνάται στη Βιέννη της αυγής του 20ού αιώνα, όπου μαίνεται η καταιγίδα της Ηλέκτρας.»

Η Ηλέκτρα σηματοδοτεί την πρώτη συνεργασία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την κορυφαία Ελληνίδα μεσόφωνο Αγνή Μπάλτσα, η οποία αναλαμβάνει τον ρόλο της Κλυταιμνήστρας σε όλες τις παραστάσεις.

Σχέδιο Ηλέκτρας – Γιάννης Κόκκος

Μουσική διεύθυνση: Βασίλης Χριστόπουλος

Σκηνοθεσία-σκηνικά: Γιάννης Κόκκος

Καλλιτεχνική συνεργασία-δραματουργία: Αν Μπλανκάρ

Κοστούμια: Λιλή Κεντάκα

Φωτισμοί: Βινίτσιο Κέλι

Βίντεο-σχεδιασμός βιντεοπροβολών: Ideogamma SRL – Σέρτζιο Μετάλλι

Διεύθυνση χορωδίας:Αγαθάγγελος Γεωργακάτος.

Κλυταιμνήστρα: Αγνή Μπάλτσα
Ηλέκτρα: Ζαμπίνε Χογκρέφε
Χρυσόθεμις: Γκουν-Μπριτ Μπάρκμιν
Αίγισθος: Φρανκ βαν Άκεν
Ορέστης: Δημήτρης Τηλιακός
Ο παιδαγωγός του Ορέστη: Κωστής Μαυρογένης
Η έμπιστη: Αμαλία Αυλωνίτη
Η συνοδός: Ειρήνη Αθανασίου
Νεαρός υπηρέτης: Χρήστος Κεχρής
Ηλικιωμένος υπηρέτης: Κωστής Ρασιδάκις
Επιστάτρια: Άρτεμις Μπόγρη
Πέντε θεραπαινίδες: Χρυσάνθη Σπιτάδη, Ινές Ζήκου, Μαρισία Παπαλεξίου, Σοφία Κυανίδου, Μαρία Μητσοπούλου

Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής

info

Ρίχαρντ Στράους, Ηλέκτρα – ΚΥΚΛΟΣ ΑΤΡΕΙΔΩΝ/ΚΥΚΛΟΣ 20ός ΑΙΩΝΑΣ

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Πρώτη παρουσίαση από την ΕΛΣ / Επίσημη έναρξη της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ
15, 18, 22, 26, 31 Οκτωβρίου 2017 / Ώρα έναρξης: 20:00