Μένουμε σπίτι και βλέπουμε τους «Μάηδες της Μακρινίτσας»

18:03 20/3/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

Η αναπαράσταση του εθίμου των «ΜΑΗΔΩΝ» της Μακρινίτσας, έχει πλέον σειρά να προβληθεί την Κυριακή 22 Μαρτίου 2020, στις 04.00 το απόγευμα στο πλαίσιο της νέας σειράς του COSMOTE HISTORY HD, «Ο τόπος μου γιορτάζει».

Ταυτόχρονα με την προβολή του στο COSMOTE HISTORY HD, το επεισόδιο θα είναι διαθέσιμο και στο επίσημο YouTube

κανάλι της COSMOTE TV.

Η νέα σειρά του COSMOTE HISTORY HD «Ο τόπος μου γιορτάζει», παρουσιάζει εντυπωσιακά έθιμα της Ελλάδας και παραδοσιακές γιορτές από κάθε άκρη της χώρας, που έχουν τις ρίζες τους βαθιά πίσω στον χρόνο, και μας ξεναγεί στις φυσικές ομορφιές, την ιστορία και τα εθιμικά δρώμενα των τόπων αυτών. Ταυτόχρονα, παρουσιάζει την εξέλιξη των παραδόσεων και των τοπικών εκδηλώσεων μέσα στον χρόνο και τη σύγχρονη αναπαράστασή τους.

Η έναρξη των παρουσιάσεων έγινε με το πρώτο επεισόδιο, την Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2020, που μας μετέφερε στο Λουτράκι Αλμωπίας, όπου την παραμονή των Χριστουγέννων αναβιώνει το λαϊκό έθιμο Κόλιντα Μπάμπω, που περιλαμβάνει κάψιμο ξύλων στην κεντρική πλατεία του χωριού και παραδοσιακό γλέντι γύρω από τη φωτιά.

Συνεχίστηκε με το επεισόδιο της Κυριακής 2 Φεβρουαρίου 2020, όπου  παρουσιάστηκε το καρναβαλικό δρώμενο των Μωμόγερων, που πραγματοποιείται σε οκτώ δημοτικά διαμερίσματα της Κοζάνης, και συνδέεται με την ισχυρή παράδοση που κράτησαν ζωντανή οι πρόσφυγες από ορισμένες περιοχές του Πόντου και αναπαριστά την αναγέννηση της φύσης με την αλλαγή του νέου έτους. Είναι δε εγγεγραμμένο στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Στη Νάουσα Ημαθίας μας μετέφερε την Κυριακής 9 Φεβρουαρίου 2020 το επόμενο επεισόδιο. Θέμα οι πασίγνωστοι Γενίτσαροι και Μπούλες. Με ρίζες στην αρχαιότητα, οι Γενίτσαροι και οι Μπούλες είναι ένα από τα πιο γνωστά αποκριάτικα δρώμενα της Ελλάδας που επιβιώνει στη Νάουσα.

Το χιώτικο έθιμο της «Μόστρας Θυμιανών Χίου», προβλήθηκε την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020.  Ένα επεισόδιο διάρκειας 48 λεπτών που ξενάγησε του τηλεθεατές στη Χίο, στις φυσικές ομορφιές της και παρουσίασε το εθιμικό δρώμενο της Μόστρας.

Το επόμενο επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Ο τόπος μου γιορτάζει» για τα έθιμα και τις παραδοσιακές γιορτές από όλη την Ελλάδα, μας μετέφερε την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020 στη Σκύρο, για να γνωρίσουμε τον «Γέρο, την Κορέλα και τον Φράγκο», ένα από τα πιο διάσημα αποκριάτικα έθιμα της χώρας μας. Με το άνοιγμα του Τριωδίου, οι «Γέροι», τρομακτικοί κουδουνοφόροι άντρες με βαριά εξάρτηση, βγαίνουν στους δρόμους του νησιού και με τους εκκωφαντικούς θορύβους των κουδουνιών τους προσπαθούν να ξορκίσουν το κακό και να καλωσορίσουν την άνοιξη. Το επεισόδιο καταγράφει την εντυπωσιακή τους ανάβαση στο ψηλότερο σημείο του χωριού την Κυριακή των Αποκριών, ενώ παράλληλα αναδεικνύει την ιστορία του εθίμου και τη σχέση της Σκύρου με την πειρατεία.

Το έθιμο Φουστανελάδες και Κορδελάτοι που γιορτάζεται την περίοδο των Αποκριών στη Νάξο παρουσιάστηκε την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου.  Οι άντρες των χωριών του νησιού, ντυμένοι με ειδικές στολές και οργανωμένοι σε «μπαϊράκια», ανταλλάσσουν επισκέψεις «εισβάλλοντας» ο ένας στο χωριό του άλλου, όπου τους περιμένουν οι γυναίκες για να χορέψουν μαζί τους και να τους κεράσουν εδέσματα από τον γαστρονομικό πλούτο του νησιού. Η παρουσίαση του εθίμου συνοδεύτηκε από αναφορές στις πολιτιστικές πηγές της Νάξου στο πέρασμα του χρόνου και στην παραδοσιακή μουσική.

Την Κυριακή 8 Μαρτίου είδαμε τις Καζανιές στα Μαστοροχώρια των Ιωαννίνων. Αυτό το επεισόδιο ήταν αφιερωμένο στο έθιμο «Καζανιές», που αναβιώνει κάθε Νοέμβριο στα Μαστοροχώρια των Ιωαννίνων και της Κόνιτσας. Το έθιμο περιλαμβάνει την παρασκευή του παραδοσιακού τσίπουρου, μία  διαδικασία που καταλήγει σε ένα γλέντι με όργανα και ρυθμούς της Ηπείρου.

Τέλος, την περασμένη Κυριακή 15 Μαρτίου 2020, παρουσιάστηκε το έθιμο του «Άη Στράτη», που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Νοεμβρίου στο χωριό Ρίζια του Έβρου.  Η σειρά μας ξενάγησε και στο Εθνολογικό Μουσείο Θράκης, όπου μάθαμε περισσότερα για τη λαογραφία και την ιστορία του τόπου.

Σειρά έχουν πλέον οι «ΜΑΗΔΕΣ» της Μακρινίτσας. Η αναπαράσταση του εθίμου, θα προβληθεί την ερχόμενη Κυριακή 22 Μαρτίου 2020, στις 04.00 το απόγευμα.

Ταυτόχρονα με την προβολή του στο COSMOTE HISTORY HD, το επεισόδιο θα είναι διαθέσιμο και στο επίσημο YouTube κανάλι της COSMOTE TV.

Κινηματογραφήθηκε από εταιρεία παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων GV Productions, τον περασμένο Μάϊο, με βασικούς συντελεστές τον Σκηνοθέτη Βίτων Μπεσδεμιώτη, Αρχισυντάκτρια την  Μαρία Πολυχρόνη, και Διευθυντή παραγωγής τον Βασίλη Παπαδάκη, τους οποίους, μαζί με ολόκληρο το Συνεργείο, φιλοξένησαν για μια εβδομάδα οι επαγγελματίες της Μακρινίτσας.

Οι «ΜΑΗΔΕΣ» αποτελούν μοναδικό δρώμενο με θέαμα και δράση, αλλά και με ιδιαίτερους συμβολισμούς. Πρόκειται για μία από τις καθιερωμένες επί σειρά ετών εκδηλώσεις, οι οποίες όχι μόνο δεν «ξεθώριασαν», αλλά αντίθετα ενισχύθηκαν και αναβαθμίστηκαν με την έκδοση του πρώτου σχετικού με το έθιμο βιβλίου.

Άνδρες κάθε ηλικίας μεταμφιεσμένοι, με το πρόσωπο καλυμμένο χορεύουν κυκλικά έχοντας στη μέση τον «Μάη», έναν νέο καταστόλιστο με λουλούδια. Το σώμα του είναι σκεπασμένο με κισσούς, δάφνες, αγιοκλήματα και τριαντάφυλλα, στο κεφάλι φορά στεφάνι από πολύχρωμα λουλούδια και κρατά το «μαγιόξυλο», σκήπτρο φορτωμένο με λουλούδια και καρπούς, σύμβολο της ανανέωσης της φύσης και της ζωής. Γύρω του χορεύουν τα ζεϊμπέκια, με κόκκινα κεντημένα γιλέκα και σαλβάρια βράκες με φαρδιά ζωνάρια και ψηλά φέσια με φούντες μακριές. Υπάρχει και η νύφη, που είναι άντρας, ο Χότζας με κελεμπία και σαρίκι, ο γύφτος και η γύφτισσα με καρβουνιασμένα πρόσωπα, ενώ δεν λείπει και ο αρκουδιάρης με την αρκούδα που είναι και αυτοί άντρες μεταμφιεσμένοι.

Ο θίασος συνοδευόμενος από ζωντανή παραδοσιακή μουσική, ξεκινάει από το παλιό Δημοτικό Σχολείο, στη συνοικία της Αγίας Τριάδας,  περνά από το κεντρικό τμήμα του παραδοσιακού οικισμού, χορεύοντας και τραγουδώντας, καλώντας τον κόσμο να τους ακολουθήσει, να πάρει μέρος στη γιορτή. Στην Κεντρική Πλατεία ο θίασος που αποτελείται από 20 άνδρες, όλοι Μακρινιτσιώτες ντόπιοι, ο καθένας με τον ρόλο του, παρουσιάζουν το λαογραφικό αυτό έθιμο των «Μάηδων», που έχει τις ρίζες του στη δημοτική παράδοση και είναι συνυφασμένο με την ιστορία και την κοινωνική ζωή της Μακρινίτσας.

Το έθιμο αυτό, σύμφωνα με την παράδοση του πηλιορείτικου λαού, γιορταζόταν παλιά για οκτώ μέρες. Οι Μάηδες, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, κατέβαιναν από τη Μακρινίτσα με τους ζουρνάδες και τα νταούλια στις 2 Μαΐου στις Σταγιάτες και συνέχιζαν στα άλλα χωριά του Πηλίου για να στήσουν και εκεί στις πλατείες το  πανηγύρι τους. Στις 8 Μαΐου έπρεπε να επιστρέψουν στη Μακρινίτσα, στην πλατεία της Κακονάς για το πανηγύρι του Αη-Γιάννη. Το χορευτικό – μιμητικό αυτό έθιμο έχει πολύ παλιές ρίζες. Αναβίωσε το 1957, με την συμβολή του αείμνηστου προέδρου της Κοινότητας, Σπύρου Κουϊκούμη και του Σταύρου Χατζησταμούλη, του πασίγνωστου Σταύρακα, και μετά από ορισμένες διακοπές συνεχίζεται με τη συμβολή και την προθυμία των κατοίκων της, ως τις μέρες μας.

Ιδιαίτερη σημασία δίνουν οι Μακρινιτσιώτες στη διατήρηση και αναβάθμιση της πολιτιστικής παράδοσης και της παραγωγικής ταυτότητας της περιοχής, πιστεύοντας ακράδαντα ότι αυτή ακριβώς η διαφορετικότητα αποτελεί το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα της Μακρινίτσας.

Οι οργανοπαίκτες μουσικοί, Γιάννης Καραμανιώλας στο νταούλι, Βαγγέλης Μπαντελάς και Ιάκωβος Μπαντιανούδης στον ζουρνά, θα εμφανιστούν στη προβολή της Κυριακής, η οποία συνοδεύεται από παραδοσιακή μουσική από οργανοπαίκτες μουσικούς και χορευτικά συγκροτήματα, αλλά και το κοινό που ολοκλήρωσε τη γιορτή  με χορό, τραγούδι και γλέντι.

Παραδοσιακούς χορούς παρουσιάζουν τα Χορευτικά Συγκροτήματα του Αθλητικού – Εκπολιτιστικού Συλλόγου Πορταριάς ” Το Ορμίνιο» και του Πολιτιστικού Συλλόγου Ζαγοράς “Γιάνης Κορδάτος”, ενώ την Παραδοσιακή ορχήστρα αποτελούν:

Νίκος Κερασιώτης (κλαρίνο), Μαρίνα Σαμαρά – Μπαρούτα (τραγούδι), Χρήστος Δασκαλόπουλος (Βιολί), Κωνσταντίνος Μούτος (λαούτο – τραγούδι) και η Αναστασία Λύτρα (κρουστά).

Θεωρούμε ότι είναι μια εξαιρετική στιγμή για την περιοχή μας, που προβάλει τον πολιτισμό του Πηλίου σε ολόκληρη την Ελλάδα, και καλούμε τους συμπολίτες μας, που έτσι ή αλλιώς «μένουν στο σπίτι», να μην την χάσουν.

 

 

www.ert.gr