“Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος” – Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη Αυγουστίνο Ρεμούνδο

12:46 16/3/2018 - Πηγή: ΕΡΤ

O μονόλογος της Χρύσας Σπηλιώτη “Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος”, σε σκηνοθεσία Αυγουστίνου Ρεμούνδου, παράλληλα με τις παραστάσεις στην Αθήνα, στον πολυχώρο Vault, συνεχίζει το ταξίδι του στη Θεσσαλονίκη.

Συνέντευξη στην Ασπασία Κακολύρη

Ο σκηνοθέτης Αυγουστίνος Ρεμούνδος μιλάει στη «Ραδιοτηλεόραση» για την ξεχωριστή αυτή παράσταση, που ζωντανεύει και σκιαγραφεί το πορτρέτο της Ρεγγίνας Μάντζαρου, μητέρας του συνθέτη

του Εθνικού μας Ύμνου, την οποία ενσαρκώνει η Χρύσα Σπηλιώτη.

Το έργο παρουσιάζεται στη Θεσσαλονίκη για τρεις συνεχείς ημέρες, 27, 28 και 29 Μαρτίου 2018 στο Θέατρο Αθήναιον, ενώ την πρεμιέρα του κάνει στο «Ίδρυμα Πολιτισμού Υδρία, Τάσου και Τιτίκας Αρβανιτάκη», στις 26 Μαρτίου 2018.

Ο σκηνοθέτης Αυγουστίνος Ρεμούνδος

Mέσα από την παράσταση σκιαγραφείται το πορτρέτο της Ρεγγίνας Μάντζαρου, μητέρας του συνθέτη του Εθνικού μας Ύμνου. Πώς γεννήθηκε αυτή η ιδέα;

Α.Ρ.: Η παράσταση «Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος» είναι μέρος του θεατρικού project «Ο γιος μου…», που παρουσιάζεται αυτή τη θεατρική περίοδο στον πολυχώρο Vault. Πρόκειται για μια ιδέα του Δημήτρη Καρατζιά, του ιδρυτή του Vault, όπου επτά σκηνοθέτες ετοιμάζουν επτά παραστάσεις, στηριγμένες πάνω σε επτά βιογραφίες. Επτά μάνες μιλάνε για τους γιους τους. Επτά γυναίκες ηθοποιοί παρουσιάζουν επτά μονολόγους απλών γυναικών που μιλάνε για τα παιδιά τους, που εμείς γνωρίσαμε ως άντρες σπουδαίους και διακεκριμένους, που έλαμψαν με την προσωπικότητα, το έργο, την ευφυΐα, το ταλέντο, την τέχνη ή την επιστήμη τους.

Απέναντι από το σπίτι μου υπάρχει το «Ωδείο Νικόλαος Μάντζαρος». Κοιτάζοντας το όνομα «Νικόλαος Μάντζαρος» από το μπαλκόνι μου, γυρνώντας από τη δουλειά, σε καθημερινή βάση, συνειδητοποίησα ότι το μόνο που ήξερα γι’ αυτόν ήταν ότι συνέθεσε τον Εθνικό μας ΄Υμνο και την «Ξανθούλα». Άρχισα, λοιπόν, να ρωτώ φίλους που έρχονταν στο σπίτι και τους ανθρώπους της γειτονιάς αν γνώριζαν κάτι περισσότερο. Όχι. Κανείς. Μου έγινε σχεδόν εμμονή. Με την πρώτη ευκαιρία ρωτούσα συναδέλφους, γνωστούς και συγγενείς. Έτσι διαπίστωσα ότι ελάχιστοι γνωρίζουν το έργο του μεγάλου μουσικού.

Όταν, λοιπόν, ο Δημήτρης Καρατζιάς μού πρότεινε να σκηνοθετήσω έναν από τους μονολόγους, διαβάζοντας στη λίστα με τους διακεκριμένους άντρες το όνομα του Νικολάου Μάντζαρου, αμέσως σκέφτηκα ότι ήρθε η ευκαιρία για να φτιάξω μια παράσταση που θα μιλάει για τη ζωή και το έργο του. Η επόμενη κίνηση ήταν να εμπιστευτώ τη Χρύσα Σπηλιώτη για τη συγγραφή του κειμένου. Έχοντας συνεργαστεί στο παρελθόν μαζί της, γνώριζα πως θα ήταν ίσως η μόνη που θα μπορούσε να αποδώσει με ανάλαφρο τρόπο ένα κείμενο με βάθος, νοήματα, αξίες και πολλά ιστορικά στοιχεία.

Ως σκηνοθέτης, πώς προσεγγίζετε την προσωπικότητα, τον μικρόκοσμο της ηρωίδας; Πού βασιστήκατε ώστε να αναπαραστήσετε την εποχή και τα στοιχεία που τη συνθέτουν;

Α.Ρ.: Ήταν πολύ δύσκολο να βρούμε στοιχεία για τη Ρεγγίνα Μάντζαρου. Ξέρουμε μόνο ότι ήταν το γένος Τουρίνι, από τη Δάρα Δαλματίας.

Υπάρχει, φυσικά, βιβλιογραφία για την οικογένεια Μάντζαρου, όπως και μουσείο για τον Νικόλαο στην Κέρκυρα, όπου βρήκαμε πολλά στοιχεία που βοήθησαν τη Χρύσα Σπηλιώτη να γράψει το έργο, αλλά δεν υπάρχει τίποτα για την προσωπικότητα της μητέρας του, Ρεγγίνας. Ακόμη, υπάρχουν ιστορικά στοιχεία για την εποχή, που βοήθησαν και μένα να την προσεγγίσω. Η ηρωίδα γεννήθηκε από τη Χρύσα Σπηλιώτη κι εγώ δημιούργησα τον κόσμο της. Είναι ένας κόσμος που αποτελείται από αντικείμενα εποχής, (γάντια, σβούρα, μονόκλ, ημίψηλο καπέλο κ.λπ.), που το καθένα από αυτά συμβολίζει και ένα πρόσωπο που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ζωή της. Όλα αυτά μαζί με τη Ρεγγίνα μπαίνουν σε μια κορνίζα. Την κορνίζα του τάφου της. Το έργο αρχίζει από τη στιγμή που η ηρωίδα βγαίνει από την κορνίζα, σπάζοντας τα όρια ζωής-θανάτου, για να μιλήσει και να αποκαταστήσει τη θέση της και τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε στη δημιουργία ενός κορυφαίου ταλέντου. Του γιου της Νικολάου Μάντζαρου.

Λίγα λόγια για το έργο

Η Ρεγγίνα Μάντζαρου, μητέρα του Νικολάου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου, συνθέτη του Εθνικού Ύμνου, μας οδηγεί σε μονοπάτια γεμάτα φωτιά. Πάνω στο ηφαίστειο της Γαλλικής και της Ελληνικής Επανάστασης. Βρισκόμαστε στην Κέρκυρα, πρωτεύουσα των Ιονίων Νήσων, όπου εναλλάσσονται οι ξένοι κατακτητές.

Οι Επτανήσιοι δεν νιώθουν ακόμα Έλληνες, η κουλτούρα και οι επιρροές είναι καθαρά δυτικές και οι αριστοκράτες συνεργάζονται ποικιλοτρόπως με τον εκάστοτε δυνάστη. Ο Μάντζαρος, όχι μόνο ανήκει στην αριστοκρατική τάξη, αλλά μετέχει και έμμεσα στις εκάστοτε κυβερνήσεις ως γραμματέας του γενικού εισαγγελέα του Κράτους, που είναι ο πατέρας του. Το ποτάμι, όμως, τόσο της μουσικής στην οποία αφιερώνεται όσο και των νέων ριζοσπαστικών ιδεών θα τον παρασύρει σε απρόσμενες διαδρομές.

Γράφει για πρώτη φορά στην ιστορία ελληνική όπερα, συνδέεται φιλικά με τον Διονύσιο Σολωμό, μελοποιεί πάρα πολλά ποιήματά του, ο ένας πλάθει τον άλλον και η εποχή και τους δύο. Φιλόδοξος αρχικά, διψάει για καταξίωση, η διεθνής καριέρα τον καλεί μα εκείνος τελικά αρνείται τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή στο Ωδείο της Νάπολης και εργάζεται αποκλειστικά στην Κέρκυρα. Συνθέτει ασταμάτητα αφήνοντας τεράστιο έργο –σχεδόν άγνωστο στο πλατύ κοινό με εξαίρεση τον Ύμνο. Διδάσκει ακαταπόνητα πλάθοντας καλλιτέχνες διεθνούς φήμης, δημιουργεί τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Κέρκυρας και γίνεται ο πρωτεργάτης της Επτανησιακής Μουσικής Σχολής.

Γι’ αυτά και πολλά άλλα μας μιλάει ασθμαίνοντας από πάθος για ζωή και έρωτα, μα κυρίως για αγάπη για τον γιο της, η μητέρα του Ρεγγίνα. Είναι η πρώτη του δασκάλα στο πιάνο, αυτή που προσπαθεί να σώσει το παιδί της και τον εαυτό της από τη μέγγενη των κοινωνικών περιορισμών και της υποκρισίας που εκφράζει κι επιβάλλει ο άντρας της Γιάκωβος. Θα εμφυσήσει στον γιο της, χωρίς καν να το αντιλαμβάνεται, αγάπη για τη ζωή και την ελευθερία.

Συντελεστές

Κείμενο: Χρύσα Σπηλιώτη

Σκηνοθεσία: Αυγουστίνος Ρεμούνδος

Μουσική: Νικόλαος Μάντζαρος

Μουσική επιμέλεια-Επεξεργασία: Νικόλας Καρίμαλης (Razastarr)

Σκηνικά-Κοστούμια: Τόνια Αβδελοπούλου

Χορογραφία: Μάτα Μάρρα

Σχεδιασμός φωτισμού: Βαγγέλης Μούντριχας

Βοηθός σκηνοθέτη: Νίνα Ντούνη

Φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου

Video: Νικήτας Χάσκας

Αφίσα: Δημήτρης Ζουγκός