Ο παγκόσμιος πληθυσμός θα μειωθεί κατά 2 δισ. ως το 2100

19:43 15/7/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

O παγκόσμιος πληθυσμός θα μειωθεί ήδη από το δεύτερο μισό αυτού του αιώνα στα 8,8 δισεκατομμύρια ανθρώπους το 2100, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε σήμερα στο επιστημονικό περιοδικό «The Lancet». Τη μελέτη πραγματοποίησε το ερευνητικό κέντρο για την υγεία, Institute for Health Metrics and Evaluation στο Σιάτλ των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το άρθρο, μέχρι το 2100, τα προβλεπόμενα ποσοστά γονιμότητας σε 183 από 195 χώρες που εξετάστηκαν, δεν θα είναι αρκετά υψηλά για να διατηρήσουν

τους σημερινούς πληθυσμούς εάν δεν ακολουθηθούν φιλελεύθερες πολιτικές μετανάστευσης. Οι ερευνητές προβλέπουν κορύφωση του παγκόσμιου πληθυσμού το 2064 σε περίπου 9,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους, και μείωσή του στα 8,8 δισεκατομμύρια μέχρι το τέλος του αιώνα. 23 χώρες θα δουν τον πληθυσμό τους να συρρικνώνεται κατά περισσότερο από 50%, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας, της Ταϊλάνδης, της Ιταλίας και της Ισπανίας.

Η έρευνα χρησιμοποιεί δεδομένα από το Global Burden of Disease Study 2017 για να υπολογίσει το μελλοντικό, παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό πληθυσμό. Χρησιμοποιώντας νέες μεθόδους για την πρόβλεψη της θνησιμότητας, της γονιμότητας και της μετανάστευσης, οι ερευνητές εκτιμούν ότι έως το 2100, το ποσοστό της γεννητικότητας θα μειωθεί σε κάτω από τα 2,1 παιδιά ανά γυναίκα, σε 183 χώρες.

Στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, τα ποσοστά αναμένεται να πέσουν για πρώτη φορά κάτω από το επίπεδο αντικατάστασης – από κατά μέσο όρο 4,6 γεννήσεις ανά γυναίκα το 2017 σε μόλις 1,7 έως το 2100. Ωστόσο, ο πληθυσμός προβλέπεται να τριπλασιαστεί κατά τη διάρκεια του αιώνα, από περίπου 1,03 δισεκατομμύρια το 2017 σε 3,07 δισεκατομμύρια το 2100 – καθώς τα ποσοστά θανάτου μειώνονται και περισσότερες γυναίκες μπαίνουν στην αναπαραγωγική ηλικία.

«Η συνεχιζόμενη παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού αυτόν τον αιώνα δεν είναι πλέον η πιο πιθανή πορεία», λέει ο διευθυντής του IHME, Κρίστοφερ Μάρεϋ, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας. «Αυτή η μελέτη παρέχει στις κυβερνήσεις όλων των χωρών την ευκαιρία να αρχίσουν να επανεξετάζουν τις πολιτικές τους σχετικά με τη μετανάστευση, το εργατικό δυναμικό και την οικονομική ανάπτυξη, για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που παρουσιάζονται με τη δημογραφική αλλαγή».

Μείωση εργατικού δυναμικού

Η νέα μελέτη προβλέπει τεράστιες μεταβολές στην παγκόσμια ηλικιακή δομή, με περίπου 2,37 δισεκατομμύρια άτομα να είναι άνω των 65 ετών παγκοσμίως το 2100, σε σύγκριση με 1,7 δισεκατομμύρια που θα είναι κάτω των 20 ετών.

«Αν και η μείωση του πληθυσμού είναι μια καλή είδηση για το περιβάλλον (λιγότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και λιγότερη πίεση στα συστήματα παραγωγής προϊόντων διατροφής), οι κοινωνίες θα αγωνίζονται να αναπτυχθούν με λιγότερους εργαζόμενους, με αποτέλεσμα να προκύψουν οικονομικές προκλήσεις», εξηγεί ο Βόλσετ.

Η μελέτη εξέτασε επίσης τον οικονομικό αντίκτυπο της μείωσης του αριθμού των ενηλίκων που είναι σε ηλικία εργασίας για όλες τις χώρες το 2017. Ενώ η Κίνα πρόκειται να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ το 2035 με το μεγαλύτερο συνολικό ΑΕΠ παγκοσμίως, η ταχεία μείωση του πληθυσμού της από το 2050 και μετά, θα περιορίσει την οικονομική ανάπτυξη. Ως αποτέλεσμα, οι ΗΠΑ αναμένεται να ανακτήσουν την πρώτη θέση έως το 2098, εάν οι μετανάστες συνεχίσουν να στηρίζουν το εργατικό δυναμικό τους.

Ο καθηγητής του IHME Στάιν Έμιλ Φόλσετ, προσθέτει ότι «οι κοινωνικές, οικονομικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις των προβλέψεών μας είναι σημαντικές. Συγκεκριμένα, τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η μείωση του αριθμού των ενηλίκων σε ηλικία εργασίας θα μειώσει τους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές μετατοπίσεις στην παγκόσμια οικονομική ισχύ μέχρι το τέλος του αιώνα. «Ωστόσο αυτό δεν θα πρέπει να διακυβεύσει τις προσπάθειες για να βελτιωθεί η αναπαραγωγική υγεία των γυναικών ή η πρόοδος των δικαιωμάτων των γυναικών», επιμένει.

Ο Ρίτσαρντ Χόρτον, αρχισυντάκτης του «The Lancet», εξηγεί: «Αυτή η σημαντική έρευνα χαρτογραφεί ένα μέλλον που πρέπει να σχεδιάσουμε επειγόντως. Προσφέρει ένα όραμα για ριζικές αλλαγές στη γεωπολιτική εξουσία, αμφισβητεί μύθους σχετικά με τη μετανάστευση και υπογραμμίζει τη σημασία της προστασίας και της ενίσχυσης των σεξουαλικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών. Ο 21ος αιώνας θα δει μια επανάσταση στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού μας. Η Αφρική και ο αραβικός κόσμος θα διαμορφώσουν το μέλλον μας, ενώ η επιρροή της Ευρώπης και της Ασίας θα υποχωρήσει. Στο τέλος του αιώνα, ο κόσμος θα είναι πολυπολικός, με την Ινδία, τη Νιγηρία, την Κίνα και τις ΗΠΑ να κυριαρχούν στον κόσμο».

Η υποσαχάρια Αφρική είναι πιθανό να γίνει μια ολοένα και πιο ισχυρή ήπειρος στο γεωπολιτικό στάδιο καθώς αυξάνεται ο πληθυσμός της. Η Νιγηρία αναμένεται να είναι η μόνη χώρα ανάμεσα στα 10 πιο πυκνοκατοικημένα έθνη στον κόσμο που θα δει τον πληθυσμό της που είναι σε ηλικία εργασίας να αυξάνεται κατά τη διάρκεια του αιώνα, από 86 εκατομμύρια το 2017 σε 458 εκατομμύρια το 2100.

Οι συγγραφείς σημειώνουν ότι οι προηγούμενες τάσεις δεν είναι πάντα προβλέψιμες για το τι θα συμβεί στο μέλλον και ότι ορισμένοι παράγοντες που δεν περιλαμβάνονται στο μοντέλο θα μπορούσαν να αλλάξουν το ρυθμό της γονιμότητας, της θνησιμότητας ή της μετανάστευσης. Για παράδειγμα, η πανδημία του COVID-19 έχει επηρεάσει τα εθνικά συστήματα υγείας σε όλο τον κόσμο και έχει προκαλέσει πάνω από μισό εκατομμύριο θανάτους. Ωστόσο, οι συγγραφείς πιστεύουν ότι οι θάνατοι αυτοί είναι απίθανο να μεταβάλουν σημαντικά τις προβλέψεις των τάσεων του παγκόσμιου πληθυσμού.

www.ert.gr