«Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά» του Χάλιντ Χαλίφα: γράφει η Αγγελική Σιγούρου

12:02 3/9/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ, ΜΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

Ένα μυθιστόρημα που, με αφορμή τον θάνατο, μιλά για τη ζωή. Ο Χάλιντ Χαλίφα, χαρισματικός αφηγητής αλλά και δεξιοτέχνης του μαύρου χιούμορ, καταθέτει ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για την τραγωδία της σύγχρονης Συρίας.

Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο του Χάλιντ Χαλίφα που κυκλοφορεί στα ελληνικά. Ο Σύρος μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος και ποιητής, συνθέτει ένα οδοιπορικό με φόντο την εμπόλεμη Συρία, μέσα από γερές δόσεις μαύρου

χιούμορ, σκληρού ρεαλισμού αλλά και ονειροπόλησης.

Το βιβλίο γεννιέται μετά από μια περιπέτεια υγείας του ίδιου του συγγραφέα, όταν μια καρδιακή προσβολή τον φέρνει μπροστά στον φόβο του θανάτου. «Αναρωτήθηκα τότε τι θα συνέβαινε αν πέθαινα και φαντάστηκα μια σύγκρουση ανάμεσα στα μέλη της οικογένειάς μου, για το πώς θα μετέφεραν το σώμα μου στον γενέθλιο τόπο μου…», εξομολογείται σε συνέντευξη του ο Χαλίφα.

Ένα βαν διασχίζει απελπιστικά αργά μια διαδρομή από τον νότο προς τον βορρά και μέσα, τρία αδέρφια συνοδεύουν τον νεκρό πατέρα τους για να τον θάψουν στον γενέθλιο τόπο του, σύμφωνα με την τελευταία του επιθυμία.

Ο χρόνος επιμηκύνεται και το ταξίδι μετατρέπεται σε μια Οδύσσεια όπου οι ήρωες θα αναμετρηθούν με τον παραλογισμό των αλλεπάλληλων οδοφραγμάτων που έχουν στηθεί από κάθε λογής στρατιωτικές και θρησκευτικές παρατάξεις, με την αποσύνθεση της χώρας αλλά και του πτώματος που μεταφέρουν, και κυρίως με τον ίδιο τους τον εαυτό.

Ο φόβος και η σιωπή υφαίνουν όλη την ψυχική πορεία των τριών ηρώων καθώς και τις μεταξύ τους σχέσεις. Κι ενώ το βαν πασχίζει να φτάσει στον προορισμό του, τα αδέρφια βυθίζονται στις σκέψεις τους, ανατρέχουν στο μακρινό παρελθόν, στην παιδική τους ηλικία και τις πρότερες ζωές τους.

Η ματιά του συγγραφέα είναι κυρίως στραμμένη στον Μπούλμπουλ, τον βασικό χαρακτήρα του βιβλίου που αποδίδεται έξοχα από τον Χαλίφα ως ένας εύθραυστος αντιήρωας μέσα από τον οποίο σταδιακά χτίζεται το πορτρέτο του νεκρού πατέρα.

Η γλώσσα του Χαλίφα είναι απλή και άμεση, αιχμηρή και μαζί τρυφερή, παλινδρομεί ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό κι εντέλει επιχειρεί μια διαφορετική, ανθρώπινη αλλά και αυστηρή ματιά πάνω στην τραγωδία της Συρίας.

Αγγελική Σιγούρου

Το μυθιστόρημα του Χάλιντ Χαλίφα Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά κυκλοφορεί, σε μετάφραση από τα αραβικά της Αγγελικής Σιγούρου, από τις Εκδόσεις Καστανιώτη (σελ.: 208, τιμή: €15,00).

ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ:

«O Χάλιντ Χαλίφα διαθέτει εξαιρετική πένα. Ανήκει στους καλύτερους λογοτέχνες της σημερινής Μέσης Ανατολής».
Le Monde des Livres (Γαλλία)

«Ένα θαυμάσιο, σκοτεινό, σουρεαλιστικό μυθιστόρημα δρόμου. Το Καθώς ψυχορραγώ του Γουίλιαμ Φώκνερ αναπλάθεται δημιουργικά και τοποθετείται μέσα στον θηριωδέστερο εμφύλιο πόλεμο του καιρού μας».
The Wall Street Journal (ΗΠΑ)

«Ο Χάλιντ Χαλίφα έγραψε μια κατάμαυρη, φρικτή, συγκινητική κωμωδία από το βασίλειο των νεκρών της εποχής μας. Για να ακούσουμε και να διαβάσουμε και να καταλάβουμε».
Literatur Spiegel (Γερμανία)

«Ένα καυστικό, καθηλωτικό βιβλίο, ίσως το πιο εκλεπτυσμένο επίτευγμα του Σύριου συγγραφέα μέχρι στιγμής. Μας μεταφέρει τον φόβο, την παράνοια και τις κακουχίες που συνοδεύουν τη ζωή σε ένα εμπόλεμο αυταρχικό κράτος με τρόπο συγκινητικό».
The Financial Times (Μεγάλη Βρετανία)

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Χάλιντ Χαλίφα

Σύρος μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος και ποιητής. Γεννήθηκε το 1964 σε ένα χωριό του κυβερνείου του Χαλεπίου και μέχρι σήμερα ζει στη Δαμασκό. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους αραβόφωνους λογοτέχνες. Το μυθιστόρημά του Εγκώμιο στο μίσος (2008) απαγορεύτηκε από το συριακό καθεστώς και το αμέσως επόμενο, Δεν υπάρχουν μαχαίρια στις κουζίνες αυτής της πόλης (2013), απέσπασε το μετάλλιο Ναγκίμπ Μαχφούζ για τη λογοτεχνία. Το μυθιστόρημα Ο θάνατος είναι ζόρικη δουλειά (2016) είναι το πέμπτο του βιβλίο, ενώ το τελευταίο του έργο έχει τον τίτλο Κανείς δεν προσευχήθηκε για αυτούς (2019).

Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΡΙΑ: Αγγελική Σιγούρου

Η Αγγελική Σιγούρου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973. Είναι υποψήφια διδάκτωρ στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (αραβική γλωσσολογία). Σπούδασε Γαλλική Γλώσσα και Φιλολογία στο ΕΚΠΑ, και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές Γλωσσολογίας Νοτιοανατολικής Μεσογείου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Διδάχθηκε την αραβική γλώσσα στην Αθήνα και την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, ενώ ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο πανεπιστήμιο του Αμμάν, με υποτροφία της ιορδανικής κυβέρνησης. Από το 2005 μεταφράζει λογοτεχνικά και ποιητικά έργα από τα γαλλικά και τα αραβικά. Έχει εκδώσει ως τώρα δύο ποιητικές συλλογές, ενώ ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, τουρκικά και αραβικά.

www.ert.gr