Οι 17 νύφες της Ισπανίας (άρθρο)

13:42 22/9/2017 - Πηγή: ΕΡΤ

Της Δώρας Μακρή ανταποκρίτριας της ΕΡΤ στην Ισπανία

Το 1978 ήταν μια καλή χρονιά για την Ισπανία. Ο Φράνκο είχε πεθάνει λίγα χρόνια πριν και η μετάβαση στη Δημοκρατία γινόταν με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς και «χωρίς να χυθεί ούτε μια σταγόνα αίμα». Που θα μπορούσε. Οι στρατιωτικοί βρίσκονταν παρακαρισμένοι στη γωνία, γεγονός που τους οδήγησε τον Φλεβάρη του 81 και σε μία ακόμα αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος. Έκτοτε δεν

ασχολήθηκε κανείς ξανά μαζί τους. Σήμερα δεν ζει πλέον κανείς από τους τότε πρωταγωνιστές για να νοσταλγήσει τον Φράνκο. Κι αν κάποιοι από τους απογόνους τους έχουν τέτοιες ιδέες βρίσκουν παρηγοριά στην αγκαλιά του Λαϊκού Κόμματος. Μόνο που δεν τολμούν ποτέ να εκφραστούν υπέρ του χενεραλίσιμο, ούτε και ως ανέκδοτο. Τόσο ιδιωτικά, όσο και δημόσια.

Ήταν καλή χρονιά γιατί η χώρα διαιρέθηκε διοικητικά σε 17 Αυτόνομες Κοινότητες , τις 17 Αυτονομίες, όπως αποκαλούνται. Το ισπανικό κοινοβούλιο κάθε χρόνο ψήφιζε και ψηφίζει δύο προϋπολογισμούς: Τον γενικό προϋπολογισμό του κράτους και τον Προϋπολογισμό των Αυτονομιών. Στον δεύτερο κατανέμονται τα κονδύλια που έχουν ως προορισμό την κάθε Αυτονομία με ανταποδοτικό χαρακτήρα. Η κάθε Αυτονομία διαθέτει τη δική της τοπική κυβέρνηση, την τοπική της Βουλή και σε δύο περιπτώσεις ( Χώρα των Βάσκων και Καταλονία) και το δικό της σώμα ασφαλείας. Με τον τρόπο αυτό οι Αυτονομίες διαθέτουν όπως θέλουν τον προϋπολογισμό τους για την Υγεία, την Παιδεία, τη γλώσσα, τα Δημόσια έργα κλπ αφήνοντας στη Μαδρίτη την εξωτερική πολιτική, την άμυνα και τις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Μάλιστα έχουν δικαίωμα να νομοθετούν κιόλας για τοπικές υποθέσεις με βασικό όρο τον σεβασμό του Συντάγματος.

Ήταν καλή χρονιά διότι το σύστημα αυτό της αποκέντρωσης δημιούργησε οικονομική ανάπτυξη και η κάθε Αυτονομία αποφάσιζε για τις ανάγκες της χωρίς την παρέμβαση της Μαδρίτης. Μάλιστα δημιούργησε γι αυτό και ένα δεύτερο Σώμα, την Γερουσία, εκτός της Βουλής, η οποία θα φρόντιζε για τις ανάγκες των Αυτονομιών και θα τις συντόνιζε έτσι ώστε να περιορίζεται οποιαδήποτε ένταση μεταξύ τους λόγω και του ανταγωνιστικού τους χαρακτήρα. Τι κι αν το Σύνταγμα επιμένει ότι η βάση για την δημιουργία των Αυτονομιών είναι η αλληλεγγύη. Εντούτοις πάντοτε υπήρχε μια υποβόσκουσα ένταση την οποία η Γερουσία δεν κατάφερε ποτέ να κατευνάσει. Και όχι μόνο. Σήμερα η Γερουσία θεωρείται ένα περίφημο «νεκροταφείο ελεφάντων» και με ρόλο απολύτως διακοσμητικό. Που απλώς επικυρώνει ή απορρίπτει τους νόμους, που η Βουλή ψηφίζει.

Με το πέρασμα των χρόνων το κάθε «κορίτσι» ( Αυτονομία), λάμβανε από τη Μαδρίτη και πολλά κίνητρα-προίκα για την οικονομική του ανάπτυξη. Να, για παράδειγμα στην Καταλονία μετέφεραν την έδρα τους πολλές μεγάλες εταιρίες, βιομηχανίες , τράπεζες. Είναι και μεγάλο λιμάνι διαθέτει και περίφημη γεωγραφική θέση. Η τοπική ανάπτυξη λοιπόν δημιούργησε και ένα αίσθημα υπεροχής έναντι των υπολοίπων κοριτσιών. Μάλιστα κατά σύμπτωση στις τρεις ιστορικές Αυτονομίες, την Καταλονία, τη Χώρα των Βάσκων και τη Γαλικία, κυβέρνησαν πάνω από είκοσι χρόνια δεξιοί εθνικιστές. Η ιδέα αυτή της » υπεροχής» τους, κυριάρχησε ακόμα περισσότερο ενισχυμένη και από ιδέες περί » ενδόξου έθνους, με ιδιαίτερη γλώσσα και ιστορία».

Η νύφη η πολύφερνη, η Καταλονία δηλαδή, είδε το 2010 να της κόβουν μεγάλο μερίδιο της προίκας της. Κι άρχισε τη γκρίνια. Η κρίση σάρωσε τους προϋπολογισμούς των Αυτονομιών. Περικοπές, περικοπές, περικοπές. Τόσες που δεν μαζεύονταν με τίποτα η δυσαρέσκεια. Αρχικά τις περικοπές έκανε η κυβέρνηση του σοσιαλιστή Θαπατέρο και στη συνέχεια ο συντηρητική κυβέρνηση Ραχόι. Διότι και οι δύο έβλεπαν το χρέος της χώρας να αυξάνει. Και σήμερα να έχει ξεπεράσει το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ. Μάλιστα στο «κουτί» που φυλάγεται το χρέος αυτών των κοριτσιών, αυτό της πολύφερνης Καταλονίας ξεπερνά το 80% του χώρου. Μετά τη φτώχεια και τη γκρίνια ήρθαν και οι έλεγχοι. Κάθε κορίτσι έπρεπε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Πού και πώς ξόδεψε το κάθε ευρώ που της χάριζε η Μαδρίτη για να το διαχειριστεί για την περιοχή του. Κι εκεί τα είδαμε όλα! Σκάνδαλα, υπεξαιρέσεις, ξέπλυμα δημοσίου χρήματος, λογαριασμοί σε φορολογικούς παραδείσους. Ο εθνικιστής κυβερνήτης Πουγιόλ της Καταλονίας χάριζε στα παιδιά του εκατομμύρια ευρώ. Τα έκαναν μαζί μπουγάδα που την άπλωναν στην γειτονική Ανδόρα. Με ένα μισθό κυβερνήτη δεν τα κάνεις αυτά. Η φυλακή ήτο μία ωραία λύσις. Παραδίπλα η άλλη νύφη της Μεσογείου η Βαλένθια έκανε πάρτυ επίσης, επί σειρά ετών . Δήμαρχοι, κυβερνήτες και λοιπά μαστόρια στο ξέπλυμα είναι στη φυλακή. Καθημερινά γι αυτούς τους άσσους μιλάμε. Της μπουγάδας.
Ακούς κάθε μέρα στη Βαρκελώνη » η Μαδρίτη, μας κλέβει τα λεφτά μας!». Κι άμα τους θυμίζεις την οικογένεια Πουγιόλ και πολλά ακόμα παλικάρια και παλικαροπούλες άσσους στη μπουγάδα θα σου πουν » κοίτα τι ωραία η Μπαρθελονέτα μας!». Η θα σου πουν » Ναι, αλλά οι Βάσκοι παίρνουν 7 δις ευρώ τον χρόνο και δεν παράγουν τίποτα!». Εκεί είναι το ζήτημα. Ποιος παίρνει το μεγαλύτερο χαρτζιλίκι απ´ την Αγία Οικογένεια. Όταν μιλούν για μεγαλύτερη αυτονομία, Βάσκοι και Καταλανοί εννοούν » δώστε μας εσείς περισσότερα φράγκα και ξεχάστε τους ελέγχους». Όλα τα υπόλοιπα είναι εκ του πονηρού. Σε ένα σύστημα νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού λέτε οι ιδέες περί έθνους να είναι οι κυρίαρχες; Η απλώς τα φράγκα;

Στην Ισπανία, οι 17 νύφες είναι πλέον με κουτσουρεμένες προίκες. Διότι η κρίση άγγιξε βαθιά τον γίγαντα των 47 εκατομμυρίων πληθυσμού. Και τον ταρακούνησε. Και τώρα μαζεύει όπως όπως τα σκορπίσματα. Και τη γκρίνια. Και γύρω από το οικογενειακό τραπέζι όλοι είναι μουτρωμένοι και τα κορίτσια μαλλιοτραβιούνται.

Οι 17 νύφες της Ισπανίας, δύσκολα θα παντρευτούν πια.