Οι αρχαίοι Έλληνες κατασκεύαζαν ράμπες για άτομα με αναπηρία

19:03 22/7/2020 - Πηγή: ΕΡΤ

Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antiquity, οι αρχαίοι Έλληνες κατασκεύαζαν σκόπιμα ράμπες σε μερικούς από τους ναούς και ειδικά σε θεραπευτικά ιερά – έτσι ώστε τα άτομα με αναπηρία να μπορούν να έχουν πρόσβαση στους χώρους αυτούς.

Ορισμένες από αυτές τις ράμπες χρονολογούνται πριν από τον 4ο αιώνα π.Χ., και πιθανότατα χρησιμοποιήθηκαν και από άλλα άτομα με περιορισμένη κινητικότητα, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων, εγκύων και μικρών παιδιών, δήλωσε η ερευνήτρια της μελέτης Ντέμπι

Σνιντ, λέκτορας κλασικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.

«Είναι σαφές ότι η πιο λογική εξήγηση για τις ράμπες είναι ότι προορίζονταν για να διευκολύνουν τους επισκέπτες με κινητικά προβλήματα, να εισέλθουν στους ιερούς χώρους», δήλωσε η ερευνήτρια.

Η Σνιντ αποφάσισε να ασχοληθεί με τις ράμπες, κατά τη διάρκεια έρευνάς της για τα καταλύματα που προορίζονταν για άτομα με αναπηρία στην αρχαία Ελλάδα. Η έρευνά της έδειξε ότι τα άτομα με ειδικές ανάγκες αναγνωρίζονταν και έτυχαν φροντίδας, στην αρχαία Ελλάδα, τουλάχιστον εν μέρει.

Για παράδειγμα, τον 4ο αιώνα π.Χ., στην Αθήνα, «η πόλη παρείχε ένα τακτικό εισόδημα στους ενήλικες άνδρες πολίτες που ήταν ανάπηροι και δεν μπορούσαν να στηρίξουν τον εαυτό τους λόγω της αναπηρίας τους», εξηγεί η Σνιντ. «Γνωρίζουμε για αυτό το εισόδημα κυρίως επειδή έχουμε μια μαρτυρία ενός άντρα που λέει ότι περπατά με τη βοήθεια δύο δεκανικιών. Αυτός ο άντρας είχε κατηγορηθεί ότι είχε απατήσει την πρόνοια, οπότε υπερασπίστηκε τόσο την αναπηρία του όσο και την αδυναμία του να ζήσει τον εαυτό του εξαιτίας αυτής», δήλωσε η ερευνήτρια.

«Θέλω να είμαι σαφής ότι ο αρχαίος ελληνικός κόσμος δεν ήταν κάποια προοδευτική ουτοπία, αλλά βλέπουμε μερικές ενδιαφέρουσες λύσεις», συμπληρώνει η Σνιντ.

Στο πλαίσιο της έρευνάς της, η επιστήμονας εξέτασε αρχαία ελληνικά ιερά, τα οποία ήταν προορισμοί για άτομα που αναζητούσαν θεραπείες τόσο για μόνιμα όσο και για προσωρινά προβλήματα υγείας. Τότε, συνειδητοποίησε ότι πολλά θεραπευτικά ιερά είχαν ένα κοινό στοιχείο: τις ράμπες.

«Ήμουν εξοικειωμένη με τις ράμπες, αλλά τα περισσότερα θρησκευτικά ιερά έχουν μόνο μία ράμπα, ίσως και δύο », είπε.« Όταν κοίταξα το πιο σημαντικό θεραπευτικό ιερό στην Ελλάδα, το Ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο, βρήκα ότι υπήρχαν τουλάχιστον 11 μόνιμες πέτρινες ράμπες που παρείχαν πρόσβαση σε εννέα διαφορετικά κτίρια. Η εγκατάσταση ράμπας απαιτούσε επιπλέον χρήματα, πόρους και χώρο, οπότε πιθανότατα κατασκευάστηκαν για να εξυπηρετήσουν έναν πολύ αναγκαίο σκοπό», εξηγεί η Σνιντ.

Στο παρελθόν, οι μελετητές θεωρούσαν ότι αυτές οι ράμπες χρησίμευαν για να μεταφέρουν βαριά αντικείμενα ή ζώα στις θρησκευτικές τελετές, αλλά σύμφωνα με την Σνιντ, τα ζώα έμπαιναν σπάνια σε ναούς, καθώς θυσιάζονταν σε ράμπα που βρισκόταν σε εξωτερικό χώρο. Επιπλέον, τα κτίρια στα οποία μεταφέρονταν βαριά υλικά, δεν είχαν ποτέ ράμπες. Τέλος, οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν γερανούς και άλλα ανυψωτικά κατά την κατασκευή, όχι ράμπες.

«Δεδομένου λοιπόν ότι αυτές οι παραδοσιακές εξηγήσεις δεν είναι πειστικές και οι ράμπες εμφανίζονται πολύ πιο συχνά σε περιβάλλοντα όπου γνωρίζουμε ότι υπήρχαν πολλά άτομα με ειδικές ανάγκες, η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι οι ράμπες κατασκευάστηκαν με τις ανάγκες των ατόμων αυτών στο μυαλό», λέει η Σνιντ.

Ωστόσο, ενώ οι ράμπες ήταν δημοφιλείς στα ιερά, ήταν σχετικά σπάνιες σε άλλα κτίρια της αρχαίας Ελλάδας. Μια άλλη έρευνα εντόπισε ράμπες σε λιγότερους από 20 ναούς δωρικού ρυθμού. Από αυτούς, οι περισσότεροι έχουν μόνο μία ράμπα που οδηγεί στο κεντρικό κτίριο.

Η Σνιντ σημείωσε ότι η έρευνά της δείχνει πόσο σημαντική είναι η ποικιλομορφία στην επιστημονική κοινότητα. Ίσως ένας λόγος για τον οποίο οι ράμπες στην αρχαία Ελλάδα δεν είχαν ερευνηθεί ποτέ για την εξυπηρέτηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες είναι επειδή «πολλοί αρχαιολόγοι δεν έχουν σωματική αναπηρία ή δεν ταυτίζονται με άτομα που έχουν ειδικές ανάγκες, οπότε δεν σκέφτονται συχνά για θέματα πρόσβασης που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους», καταλήγει η Σνιντ.

ΠΗΓΗ: LiveScience

www.ert.gr