Οι εξαρτήσεις στη ζωή μας

16:19 12/3/2019 - Πηγή: ΕΡΤ

Χρόνια νόσο του εγκεφάλου θεωρεί την εξάρτηση η επιστημονική κοινότητα. Ο καθηγητής Ψυχιατρικής, Θωμάς Παπαρρηγόπουλος, εξηγεί στο Πρώτο Πρόγραμμα και στην εκπομπή «Στο ντιβάνι της κρίσης» τους παράγοντες που οδηγούν τους ανθρώπους στους εθισμούς.

Διαχρονικά επίκαιρο το φαινόμενο των εξαρτήσεων απασχολεί την ανθρώπινη κοινωνία και όλους τους πολιτισμούς. Στην αρχή, οι ουσίες (βότανα) χρησιμοποιήθηκαν σε θρησκευτικές τελετές και για ιατρικούς σκοπούς. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Σκύθες έκαιγαν κάνναβη και «μεθούσαν» και στα ιατρικά συγγράμματα του Διοσκουρίδη και του Γαληνού περιγράφονται

λεπτομέρειες για τη θεραπευτική χρήση του οπίου. Το κρασί, η μπύρα, ο καπνός, η κόκα, η κάνναβη και το όπιο ήταν αποδεκτά και διαδεδομένα στις αρχαίες κοινωνίες. Φαίνεται ότι από πολύ νωρίς οι άνθρωποι αναζήτησαν μηχανισμούς ευχαρίστησης.

«Οι ουσίες ουσιαστικά ξεγελούν ένα μηχανισμό, ο οποίος είναι πολύ βαθιά ριζωμένος στον εγκέφαλό μας και έχει να κάνει με την ανταμοιβή και την απόλαυση», λέει ο καθηγητής Ψυχιατρικής Θωμάς Παπαρρηγόπουλος, ο οποίος έχει, με την επίκουρη καθηγήτρια Φαρμακολογίας, Χριστίνα Δάλλα, την επιστημονική επιμέλεια του βιβλίου «οι εξαρτήσεις -αίτια, μηχανισμοί, εκδηλώσεις, αντιμετώπιση» από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

«Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας πεθαίνουν κάθε χρόνο 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι από το οινόπνευμα και περίπου 450.000 λόγω των ναρκωτικών». Παρόμοια με τις εθιστικές ουσίες λειτουργούν και διάφορες συμπεριφορές που μπορούν να οδηγήσουν στους συμπεριφορικούς εθισμούς (τζόγος, προβληματική χρήση του διαδικτύου, εθισμός στο σεξ, υπερβολική σωματική άσκηση κ.ά).

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στο Πρώτο Πρόγραμμα και στην εκπομπή «Στο ντιβάνι της Κρίσης» ο καθηγητής Ψυχιατρικής, Θωμάς Παπαρρηγόπουλος, η εξάρτηση θεωρείται ασθένεια του εγκεφάλου και οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων η κληρονομικότητα φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο, ιδιαίτερα σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως ο αλκοολισμός. Ακούστε όλη τη συνέντευξη στο ηχητικό αρχείο.